Giáo án tiết: Đọc kết nối chủ điểm - Biết người, biết ta

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nêu thể thơ, thể loại và nguồn dẫn của các văn bản trong bài Biết người, biết ta.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS lắng nghe GV yêu cầu, suy nghi về thể thơ, thể loại và nguồn dẫn của các văn bản trong bài Biết người, biết ta.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

- Thể thơ lục bát.

- Thể loại:

+ VB (1), (2): Tục ngữ.

+ VB (3): Ca dao.

- Trích trong Tục ngữ, ca dao, dân ca Việt Nam, Vũ Ngọc Phan, NXB Văn học, 2005.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo bàn:

+ Hãy nêu nội dung của hai văn bản (1), (2), xác định biện pháp tu từ trong 2 văn bản đó và nêu tác dụng của chúng.

+ Theo em, trong hoàn cảnh, điều kiện nào thì “châu chấu”, “con sắt” có thể chiến thắng kẻ lớn mạnh hơn mình gấp nhiều lần? Sức mạnh “cơ bắp”, hình thể có phải lúc nào cũng giúp làm nên thắng lợi?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo bàn, xác định nội dung và biện pháp tu từ của 2 văn bản.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 nhóm trình bày trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án.

Nhiệm vụ 2:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận theo bàn đểu nêu bài học rút ra được từ văn bản 3.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo bàn để nêu bài học rút ra được từ văn bản 3.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1 – 2 HS phát biểu trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 3:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận theo bàn, tổng kết về nội dung và nghệ thuật của các văn bản.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo bàn, tổng kết về nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 3 HS tổng kết về nội dung và nghệ thuật của từng văn bản trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Văn bản (1), (2)

- Các cặp hình ảnh: châu chấu – xe; con sắt – ông Đùng (ẩn dụ cho kẻ yếu thế và kẻ mạnh).

à Nội dung của 2 văn bản (1) và (2): Thắng lợi bất ngờ của châu chấu, con sắt trước xe và ông Đùng.

- Ý nghĩa:

+ Trong hoàn cảnh, điều kiện đặc biệt, biết dựa vào tình thế và điểm yếu của đối phương, “châu chấu”, “con sắt” có thể chiến thắng kẻ lớn mạnh hơn mình gấp nhiều lần.

+ Sức mạnh “cơ bắp”, hình thể khôn phải lúc nào cũng giúp làm nên thắng lợi.

2. Văn bản (3)

- Lời tự khoe của trăng hay đèn đều đáng ngờ vì cả hai đều có những hạn chế của mình khi đối mặt với thử thách (mây che, gió thổi).

- Trăng chỉ sáng tỏ khi bầu trời không mây, đèn chỉ đủ sáng trong căn phòng không gió hoặc được che chắn cẩn thận.

III. Tổng kết

1. Nghệ thuật

- Sử dụng thể lục bát, hình thức tục ngữ, ca dao quen thuộc với người Việt.

- Sử dụng các biện pháp tu từ: ẩn dụ, nói quá để tăng sức biểu cảm cho sự diễn đạt.

2. Nội dung

- Bài học về việc biết người, biết ta có thể giúp yếu thắng mạnh, nhỏ thắng lớn, cũng như cần có đức tính khiêm tốn.