Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 kết nối Bài 13: Luyện viết mở bài, kết bài cho bài văn kể lại một câu chuyện

TIẾT 3: VIẾT – LUYỆN VIẾT MỞ BÀI, KẾT BÀI CHO BÀI VĂN KỂ LẠI MỘT CÂU CHUYỆN

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Xếp các mở bài vào nhóm thích hợp

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Xếp các mở bài vào nhóm thích hợp và các câu lệnh trong bài

Sản phẩm dự kiến:

• Đoạn 1 – giới thiệu ngay câu chuyện.

• Đoạn 2 — dẫn dắt từ 1 cuốn sách yêu thích đến giới thiệu câu chuyện cần kể.

• Đoạn 3 – dẫn dắt từ việc kể chuyện của bà đến giới thiệu câu chuyện cần kể.

Hoạt động 2: Xác định kiểu kết bài của mỗi đoạn văn

HS thảo luận trả lời câu hỏi: HS phân tích nội dung trong các đoạn mở bài

Sản phẩm dự kiến:

• Đoạn 1: nếu cảm xúc của người viết về câu chuyện.

• Đoạn 2: nêu cảm xúc, lí do có cảm xúc, và đánh giả của người viết về câu chuyện.

• Đoạn 3 nếu mong ước, liên tưởng của người viết sau khi nghe câu chuyện) và xếp vào nhóm phù hợp.

Hoạt động 3: Viết mở bài gián tiếp và kết bài mở rộng khác cho bài văn kể lại câu chuyện Cô bé Lọ Lem.

HS thảo luận trả lời câu hỏi: HS đọc lại một lần nữa về cách viết mở bài gián tiếp và kết bài mở rộng trước khi bắt đầu viết.

Sản phẩm dự kiến:

+ Viết mở bài: nêu bối cảnh nghe, đọc câu chuyện hoặc nêu cảm nghĩ về câu chuyện, nêu một kỉ niệm gắn với câu chuyện,...

+ Viết kết bài: nêu suy nghĩ, cảm xúc hay mong ước, đánh giá,... và các suy luận, liên tưởng về câu chuyện.

Hoạt động 4: Vận dụng

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Mở bài sau đây thuộc loại nào?

“Cô bé Lọ Lem” là câu chuyện cổ tích nổi tiếng mà trẻ em trên khắp thế giới đều đã từng được nghe kể.

• A. Mở bài trực tiếp.
• B. Mở bài gián tiếp.
• C. Mở bài nửa gián tiếp nửa trực tiếp.
• D. Mở bài vào thẳng vấn đề.

Câu 2: Kiểu kết bài nào dưới đây là kết bài mở rộng?

• A. Em rất thích câu chuyện Cô bé Lọ Lem.
• B. Em rất thích câu chuyện này vì cái kết thật có hậu. Cô bé Lọ Lem xứng đáng là một trong những câu chuyện cổ tích hay nhất thế giới.
• C. Câu chuyện Cô bé Lọ Lem dù đã kết thúc nhưng thế giới của những hoàng tử, công chúa, những bà tiên với phép màu kì diệu vẫn khiến em thao thức mãi. Ước gì trong giấc mơ em được bước vào thế giới thần tiên ấy.
• D. Không có kết bài mở rộng ở trên.

Câu 3: Các từ như chuyện kể rằng, không lâu sau, thế rồi, từ đó có tác dụng gì?

• A. Giúp các câu liên kết với nhau một cách mạch lạc.
• B. Kết nối các sự việc với nhau.
• C. A, B đều đúng.
• D. A, B đều sai.

Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi 14 và 15.

Bà nội tôi thuộc rất nhiều ca dao, tục ngữ, thành ngữ... Vì thế khi nói chuyện bà hay chêm vào đó những câu tục ngữ lạ mà tôi không hiểu. Những lúc như thế bà lại cặn kẽ giảng giải. Hôm nay, bà nói về câu tục ngữ “Ếch ngồi đáy giếng” chỉ những kẻ dù hiểu biết rất hạn hẹp nhưng lúc nào cũng huênh hoang, tự đắc. Rồi để giải thích cho tôi hiểu hơn, bà kể lại cho tôi nguồn gốc câu thành ngữ ấy. Và thế là bà đã kể cho tôi nghe câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”.

Câu 4: Tìm các từ liên kết câu trong đoạn văn trên?

• A. Mọi chuyện, diễn ra, cuối cùng.
• B. Vì thế, sau đó, sau lần ấy.
• C. Và thế là, sau khi.
• D. Vì thế, rồi, và thế là.

Câu 5: Mục đích của đoạn văn trên là gì?

• A. Dẫn dắt để kể câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”
• B. Giới thiệu câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng” một cách trực tiếp.
• C. Kể lại câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng”
• D. Không có đáp án nào đúng.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: C

Câu 3: C

Câu 4:D

Câu 5:A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1:  Nêu nhược điểm của cách mở bài trực tiếp? Cho ví dụ về cách mở bài trực tiếp.

Câu 2: Cho hai mở bài sau:

1. Cô bé Lọ Lem là câu chuyện cổ tích nổi tiếng mà trẻ em trên khắp thế giới đều từng được nghe kể.

2. Em được mẹ tặng cuốn sách có nhan đề 108 truyện cổ tích hay nhất thế giới. Đọc cuốn sách em thấy thú vị nhất là câu chuyện “Cô bé Lọ Lem”.

Em hãy sắp xếp vào nhóm mở bài thích hợp?