Giáo án và PPT Tiếng Việt 4 kết nối Bài 11: Tập làm văn

BÀI 11: TẬP LÀM VĂN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Khi muốn miêu tả một sự vật, làm thế nào để tả đúng đặc điểm của sự vật đó?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

HS thảo luận trả lời câu hỏi: HS nêu những từ khó, từ dễ phát âm sai và cách đọc, ngắt nhịp?

Sản phẩm dự kiến:

+ Đọc đúng các từ ngữ chứa tiếng dễ phát âm sai: gặp lại, bụi dạ lí, sương lã chã, ốc luộc, kết luận, múc nước,...

+ Đọc diễn cảm thể hiện cảm xúc của bạn nhỏ.

- GV mời đại diện 2 HS đọc nối tiếp các đoạn trước lớp:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến để dở dang bài văn

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến bông hồng thả sức đẹp.

+ Đoạn 3: Còn lại.

Từ khó:

+ Xào xạc: từ mô phỏng tiếng như tiếng lá cây lay động, va chạm nhẹ vào nhau.

+ Lã chã (nước mắt, mồ hôi): nhỏ xuống thành giọt, nối tiếp nhau không dứt. 

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

câu hỏi 1: Mục đích về quê của bạn nhỏ là gì?

câu hỏi 2: Khi ở quê, bạn nhỏ đã làm gì để tả được cây hoa theo yêu cầu?

câu hỏi 3: Những câu văn nào là kết quả của sự quan sát kết hợp với trí tưởng tượng phong phủ của bạn nhỏ?

câu hỏi 4: Em thích câu văn nào nhất trong bài văn của bạn nhỏ? Theo em, bài văn của bạn nên viết thêm những ý nào?

câu hỏi 5: Em học được điều gì về cách viết văn miêu tả sau khi đọc câu chuyện trên?

Sản phẩm dự kiến:

1. Mục đích về quê của bạn nhỏ là để tận mắt quan sát cây hoa hồng với mong muốn tìm được nhiều ý cho bài văn “Tả cây hoa nhà em”

2. Khi ở quê, để tìm được nhiều ý cho bài văn của mình, bạn nhỏ đã dậy thật sớm để quan sát cây hoa hồng. Quan sát rất kĩ các bộ phận của cây thân, cành, lá, hoa, hương sắc... Bạn còn tưới nước cho cây theo đúng gợi ý của đề bài (Em đã chăm sóc, bảo vệ cây hoa đó như thế nào?).

3. Những câu văn là kết quả của sự quan sát kết hợp với trí tưởng tượng phong phủ của bạn nhỏ

• Sương như những hòn bi ve tí xíu tụt từ lá xanh xuống bông đỏ, đi tìm mùi thơm ngào ngạt núp đầu giữa những cánh hoa...

• Từ tay tôi, cái bình tưới như chú voi con dễ thương đung đưa vòi, rắc lên cây hoa hồng một cơn mưa rào nhỏ....

1. Bước 1: Đọc kĩ lại bài văn (đoạn in nghiêng trong câu chuyện), chọn câu văn minh yêu thích, có thể nêu lí do vì sao mình yêu thích câu văn đó.

Bước 2: Suy nghĩ để bổ sung ý cho bài văn của bạn nhỏ. Có thể viết câu văn em muốn thêm vào bài văn tả cây hoa hồng của bạn.

1.  Muốn miêu tả được một sự vật, trước hết người viết phải biết quan sát, rồi từ đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so sánh,… để làm nổi bật lên những đặc điểm tiêu biểu của sự vật.

+ Quan sát: nhìn nhận, xem xét sự vật.

+ Nhận xét liên tưởng: hình dung về sự vật đặt trong tương quan các sự vật xung quanh.

+ So sánh, ví von: Thể hiện tư duy liên tưởng độc đáo riêng của người viết hình dung, cảm nhận về sự vật, hiện tượng miêu tả.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  Tại sao bạn nhỏ lại quyết định để dở dang bài văn?

• A. Tại vì bạn nhỏ về tới quê thì trời sập tối, nhìn thấy bụi hồng, bụi dạ lí, bụi mẫu đơn trông không khác gì nhau.
• B. Tại vì bạn nhỏ chưa biết mình nên tả cây gì.
• C. Tại vì bạn nhỏ đã mệt và muốn nghỉ ngơi để hôm sau rồi viết văn.
• D. Tại vì bạn nhỏ chưa biết viết gì.

Câu 2: Câu “cái bình tưới nước như chú voi con dễ thương đung đưa vòi” sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?

• A. So sánh.
• B. Lặp từ.
• C. Nhân hóa.
• D. Không có đáp án đúng.

Câu 3: Câu “Hồng không phải mít mà cũng có gai” có bao nhiêu danh từ?

• A. 4 danh từ.
• B. 3 danh từ.
• C. 2 danh từ.
• D. 1 danh từ.

Câu 4: Vì sao bạn nhỏ lại chọn cây hoa hồng để miêu tả?

• A. Vì bạn nhỏ nghĩ ra ý tưởng khi thấy cây hoa hồng rung rinh, rơi những giọt sương từ mặt lá xuống.
• B. Vì bạn nhỏ thích cây hoa hồng hơn các cây khác.
• C. Vì ý định ban đầu của bạn nhỏ là tả cây hoa hồng.
• D. Vì bạn nhỏ không biết tả cây nào nên chọn cây hoa hồng.

Câu 5: Cách viết văn miêu tả có thể rút ra qua câu chuyện trên là gì?

• A. Xem xét kỹ lưỡng những đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, cảnh quan,.. xung quanh.
• B. Phải đi đến tận nơi, nhìn tận mắt những thứ mình muốn miêu tả.
• C. Cần phải biết liên tưởng đối tượng miêu tả với những sự vật xung quanh.
• D. A, C đều đúng.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: A

Câu 3: B

Câu 4:A

Câu 5:D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Câu “cái bình tưới nước như chú voi con dễ thương đung đưa vòi” sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?

Câu 2:  Những câu văn nào là kết quả của sự quan sát kết hợp với trí tưởng tượng phong phú của bạn nhỏ?