Nội dung chính KHTN 9 kết nối Bài 39: Tái bản DNA và phiên mã tạo RNA

BÀI 39: TÁI BẢN DNA VÀ PHIÊN MÃ TẠO RNA

I. Quá trình tái bản DNA

- Quá trình tái bản DNA gồm ba giai đoạn:

Giai đoạn 1: DNA tháo xoắn tách thành hai mạch đơn.

Giai đoạn 2: Các nucleotide tự do trong môi trường tế bào liên kết với các nucleotide trên mỗi mạch khuôn của DNA theo NTBS: A = T, G ≡ C.

Giai đoạn 3: Hai mạch đơn gồm một mạch mới tổng hợp và một mạch khuôn xoắn trở lại với nhau.

- Kết quả: Tạo hai bản sao giống nhau và giống DNA ban đầu.

- Ý nghĩa: Đảm bảo quá trình truyền thông tin di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể được ổn định và liên tục.

* Ứng dụng: Kĩ thuật PCR mô phỏng quá trình tái bản DNA để tạo số lượng bản sao của một đoạn DNA nào đó. (https://youtu.be/xfzZBDskZ8o)

Thành tựu:

+ Phát hiện sự tồn tại của virus SARS-CoV-2; 

+ Phát hiện mầm mống của bệnh ung thư: ung thư cổ tử cung, ung thư vú,...;

+ Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm;

+ Chẩn đoán bệnh ở vật nuôi, cây trồng;...

II. Quá trình phiên mã

- Phiên mã là quá trình tổng hợp các phân tử RNA dựa trên trình tự polynucleotide của gene (DNA).

- Quá trình phiên mã diễn ra qua ba giai đoạn:

Giai đoạn 1: Enzyme RNA polymerase làm tháo xoắn hai mạch DNA.

Giai đoạn 1: Khởi đầu

Giai đoạn 2: 

+ RNA polymerase trượt dọc theo mạch có chiều 3’ – 5’. 

+ Chỉ có một mạch có chiều 3’ – 5’ làm khuôn tổng hợp RNA. 

+ Các nucleotide tự do của môi trường liên kết với nucleotide trên mạch khuôn theo NTSB: A = U, G ≡ C. 

Giai đoạn 2: Kéo dài

Giai đoạn 3: RNA được tổng hợp gồm một mạch, có chiều 5’ – 3’. 

Giai đoạn 3: Kết thúc