Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 chân trời Bài 5: Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra

BÀI 5: TIẾNG CƯỜI TRÊN SÂN KHẤU

VĂN BẢN 1: MÀN DIỄU HÀNH – TRÌNH DIỆN QUAN THANH TRA

(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Trình bày hiểu biết của em về tác giả Gô-gôn.

Trả lời:

Ni-cô-lai Gô-gôn: (1809 - 1852). Ông là một nhà văn, nhà soạn kịch lỗi lạc của văn học Nga nửa đầu thế kỉ XIX. Sinh ra trong một gia đình quý tộc ở tỉnh Pôn-ta-va thuộc U-crai-na. Tác phẩm nổi tiếng của ông bao gồm có: Ta-rút Bun-ba (truyện -1835), Những điền chủ cổ xưa (truyện, 1835), Bức chân dung (truyện, 1835),…

Câu 2: Trình bày xuất xứ và hoàn cảnh ra đời của đoạn trích Màn diễu hành trình diện quan thanh tra?

Trả lời: 

- Hài kịch năm hồi Quan thanh tra được Gô-gôn sáng tác trên cơ sở một giai thoại do Pu-skin gợi ý. 

- Vở hài kịch là một đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của ông và ảnh hưởng đến sự phát triển của sân khấu hài kịch thế giới.

- Quan thanh tra không chỉ là vở kịch đả kích “tất cả những gì tệ hại của nước Nga” đầu thế kỉ XIX mà còn khơi dậy nỗi đau về sự tồn tại trống rỗng, phi lí của con người và niềm hi vọng vào cuộc sống tốt đẹp. 

- Màn diễu hành trình diện quan thanh tra nằm ở lớp đầu của Hồi IV của Quan thanh tra. Hành động kịch xoay quanh cuộc gặp gỡ, trò chuyện giữa Khle-xta-k kốp với một số quan chức sở tại cùng các địa chủ và nhà buôn.

Câu 3: Em hãy tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra. 

Trả lời:

Câu 4: Em hãy nêu hai xung đột chính của văn bản Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra. 

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Những tệ nạn xã hội nào được Gô-gôn phê phán trong văn bản Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra. 

Trả lời:

Gô-gôn phê phán nhiều tệ nạn xã hội, như sự ngu dốt thiếu trách nhiệm, quan liêu, hối lộ, tham nhũng, thiếu lương tâm, bạc nhược, và thói nịnh nọt, luồn cúi của những người có quyền lực. Những vấn đề này không chỉ phản ánh thực trạng xã hội Nga thế kỉ XIX mà còn mang tính phổ quát, xảy ra ở nhiều nơi.

Câu 2: Tác phẩm "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra" kết hợp những yếu tố nào để tạo nên sự độc đáo của mình?

Trả lời:

Tác phẩm Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra kết hợp tính thời sự của hài kịch với sức mạnh đạo đức của bi kịch. Xung đột ngoài được xây dựng từ tình huống nhầm lẫn và phóng đại, mang đến tiếng cười giải trí, nhưng đồng thời cũng phản ánh những xung đột triết lý sâu sắc về sự áp bức của cư dân và sự bất công của các quan lại.

Câu 3: Tiếng cười trong tác phẩm "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra" có vai trò như thế nào?

Trả lời:

Câu 4: Gô-gôn coi tiếng cười là gì trong tác phẩm?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Nhận xét những đặc sắc về nội dung của văn bản "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra".

Trả lời:

Vở kịch là một tác phẩm châm biếm sâu sắc nhằm chỉ trích tình trạng tham nhũng và bất cập trong xã hội Nga thời kỳ đó. Gogol đã vẽ lên một bức tranh sinh động về sự tha hóa và sự giả dối của các quan chức địa phương, điều này phản ánh thực trạng xã hội và chính trị của Nga thời bấy giờ.

Vở kịch không chỉ dừng lại ở việc chỉ trích sự tham nhũng mà còn làm nổi bật sự bất lực và sự yếu kém của các cơ quan quản lý công quyền. Nó đặt ra câu hỏi về hiệu quả của hệ thống hành chính và sự đạo đức của các quan chức.

Câu 2: Nhận xét những đặc sắc về nghệ thuật của văn bản "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra".

Trả lời:

Nghệ thuật châm biếm: Gogol sử dụng kỹ thuật châm biếm và hài hước rất hiệu quả để làm nổi bật các khuyết điểm và sự giả dối trong xã hội. Sự châm biếm của ông không chỉ mang lại tiếng cười mà còn khiến người xem phải suy nghĩ về những vấn đề nghiêm trọng.

Xây dựng tình huống truyện đặc sắc: Vở kịch sử dụng các tình huống gây cười một cách khéo léo để phản ánh những vấn đề xã hội.

Nghệ thuật miêu tả nhân vật độc đáo: Các nhân vật trong vở kịch được xây dựng với những tính cách tiêu biểu, thể hiện rõ nét sự tham lam, hám lợi, và thiếu trách nhiệm. Điều này không chỉ giúp tạo nên những tình huống hài hước mà còn phản ánh những vấn đề nghiêm trọng trong xã hội.

Cấu trúc kịch bản: Vở kịch có cấu trúc rõ ràng và logic với các tình tiết liên kết chặt chẽ. Vở kịch diễn ra trong một nhịp điệu nhanh, tạo ra sự căng thẳng và hồi hộp cho người xem.

Phong cách ngôn ngữ: Gogol sử dụng một phong cách ngôn ngữ đặc biệt để làm nổi bật sự hư cấu và hài hước của tình huống. Lối diễn đạt và đối thoại trong vở kịch giúp tạo ra hiệu ứng hài hước và đồng thời làm nổi bật sự ngây thơ và thiếu hiểu biết của các nhân vật.

Câu 3: Tại sao "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra" có tính thời sự và phổ quát?

Trả lời:

Câu 4: Tác phẩm "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra" có thông điệp gì về xã hội và con người?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Em hãy nhận xét thủ pháp trào phúng của Gô-gôn trong văn bản “Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra”.

Trả lời:

Trong "Màn diễu hành – trình diện quan thanh tra", Gô-gôn đã sử dụng một loạt các thủ pháp trào phúng sắc sảo để phơi bày bộ mặt thật của xã hội Nga đương thời. Một trong những thủ pháp đặc sắc nhất là sự cường điệu. Tác giả đã phóng đại thái độ hốt hoảng, sự tham lam và sự ngu xuẩn của các quan chức thị trấn khi đối mặt với "quan thanh tra" giả mạo. Qua đó, Gô-gôn đã phanh phui sự suy đồi đạo đức và sự hèn hạ của tầng lớp cầm quyền. Bên cạnh đó, sự đảo ngược tình huống cũng là một chiêu thức trào phúng đặc sắc. Việc Khlestakov, một kẻ lừa đảo, lại được tôn sùng như một vị quan thanh tra cao cấp đã tạo ra một tình huống trớ trêu, hài hước nhưng cũng vô cùng chua chát. Qua đó, tác giả đã bóc trần sự giả dối, xu nịnh và sự thiếu hiểu biết của các nhân vật. Ngôn ngữ mỉa mai cũng được Gô-gôn sử dụng một cách tinh tế. Những câu thoại châm biếm, những lời khen ngợi mỉa mai đã góp phần làm tăng thêm tính hài hước và tính châm biếm của tác phẩm. Cuối cùng, nhân vật tiêu biểu trong tác phẩm cũng là một công cụ trào phúng hiệu quả. Mỗi nhân vật đều đại diện cho một tầng lớp xã hội khác nhau, và qua họ, Gô-gôn đã phơi bày những thói hư tật xấu của từng tầng lớp một cách sâu cay. Với sự kết hợp nhuần nhuyễn các thủ pháp trào phúng, Gô-gôn đã tạo ra một bức tranh sinh động về xã hội Nga thời kỳ ấy, đồng thời gửi gắm những thông điệp sâu sắc về sự tham nhũng, sự giả dối và sự suy đồi đạo đức. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một vở hài kịch mà còn là một tác phẩm phê phán xã hội sắc bén, có giá trị vượt thời gian.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------