Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 chân trời Bài 8: Tì bà hành

BÀI 8: NHỮNG CUNG BẬC TÌNH CẢM

VĂN BẢN: TÌ BÀ HÀNH

(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1:  Nêu hiểu biết của em về nhà thơ Bạch Cư Dị?

Trả lời:

Bạch Cư Dị (772-846) là nhà thơ nổi tiếng thời nhà Đường và được coi là người đóng vai trò quan trọng trong lịch sử thơ ca Trung Quốc. 

- Ông chủ trương thơ ca phải gắn với đời sống, phản ánh được hiện thực xã hội...

Câu 2: Bài thơ được viết theo thể loại gì? Bố cục của bài thơ

Trả lời: 

Bài thơ Tì bà hành được viết theo thể loại thơ song thất lục bát 

Bố cục gồm 3 phần: 

-Phần 1 (Câu 1 – 8): cuộc đưa tiễn bạn buồn lưu luyến giữa một đêm trăng thu hiu hắt trên bến Tầm Dương.

 - Phần 2 (Câu 9 – 40): Gặp ca nữ và nghe nàng đàn. 

- Phần 3 (Câu 77 – 88): Ca nữ đàn lần thứ hai, tiệc hoa đầy lệ.

Câu 3:  Cho biết xuất xứ của bài thơ Tì bà hành.

Trả lời:

Câu 4: Nội dung chính của bài thơ Tì bà hành?

Trả lời:

Câu 5: Nêu đặc điểm nghệ thuật của bài thơ Tì bà hành.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Cho biết chủ đề và cảm hứng chủ đạo của bài thơ Tì bà hành.

Trả lời:

- Chủ đề: kiếp người trôi nổi, bạc bẽo, buồn thương, xót xa nhưng không hề oán trách số phận.

 - Cảm hứng chủ đạo: Bài thơ là tiếng lòng cảm thương đậm chất nhân văn của nhà thơ đối với tài năng bị cuộc đời vô tình lãng quên.

Câu 2:  Nêu mạch cảm xúc của văn bản.

Trả lời:

Mạch cảm xúc: Khái quát về cảnh đêm thu và cuộc tiễn biệt 

- Miêu tả tiếng đàn tỳ bà và nỗi lòng của người kỹ nữ

 - Tiếng đàn biến hóa khôn lường như tiếng lòng của người ca kỹ, người lữ khách sắp rời đi 

- Tâm trạng của nhân vật trữ tình và sự đồng điệu tâm hồn.

Câu 3: Cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh để thể hiện cảm xúc của người ca nữ trong những lần nàng đánh đàn có gì khác nhau?

Trả lời:

Câu 4: Có thể xem tác giả - người nghe đàn là tri âm của người ca nữ đánh đàn được không? Căn cứ vào đâu để có thể khẳng định như vậy?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG ( 3 câu)

Câu 1: Qua văn bản này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?

Trả lời:

 Qua văn bản này, tác giả muốn gửi gắm thông điệp: Tâm trạng của một kiếp người trôi nổi, bạc bẽo, buồn thương, xót xa nhưng không hề oán trách số phận, đã thể hiện tấm lòng nhân ái bao la của người nghệ sĩ, đồng thời thể hiện tư tưởng nhân văn cao đẹp, đó là sự trân trọng tài năng.

Câu 2: Lập dàn ý đoạn văn phân tích cảm nhận về âm thanh tuyệt vời từ đàn của người phụ nữ tài năng bên bến sông Tầm Dương trong bài Tì Bà Hành

Trả lời:

Câu 3: Viết đoạn văn phân tích cảm nhận về âm thanh tuyệt vời từ đàn của người phụ nữ tài năng bên bến sông Tầm Dương trong bài Tì Bà Hành

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Chọn một đoạn (từ tám đến mười hai dòng) trong bài thơ và làm rõ một số yếu tố về thi luật của thơ song thất lục bát được thể hiện trong đoạn đó.

Trả lời:

 Bến Tầm Dương canh khuya đưa khách,

 Quạnh hơi thu, lau lách đìu hiu, 

Người xuống ngựa, khách dừng chèo, 

Chén Quỳnh mong cạn nhớ chiều trúc, ti 

Say những luống ngại khi chia rẽ, 

Nước mênh mông đượm vẻ gương trong 

Đàn ai nghe vẳng bên sông, 

Chủ khuây khỏa lại, khách dùng dằng xuôi. 

Một số yếu tố về thi luật của thơ song thất lục bát được thể hiện trong đoạn: 

- Thể thơ: Mỗi câu thơ có số tiếng theo đúng quy định: 

+ Hai câu đầu (câu 1 và 2) có 7 tiếng (câu thất). 

+ Hai câu tiếp theo (câu 3 và 4) có 7 tiếng (câu thất). 

+ Hai câu tiếp theo nữa (câu 5 và 6) có 6 tiếng (câu lục). 

+ Hai câu cuối cùng (câu 7 và 8) có 8 tiếng (câu bát). 

- Cách gieo vần: 

+ Tiếng cuối của dòng thất đầu tiên hiệp vần với tiếng thứ năm của dòng thất tiếp theo (vần trắc): khách – lách 

+ Tiếng cuối của dòng thất tiếp theo hiệp vần với tiếng cuối của dòng lục (vần bằng): hiu – chèo 

+ Tiếng cuối của dòng lục hiệp vần với tiếng thứ sáu của dòng bát (vần bằng): chèo – chiều

 + Tiếng cuối của dòng bát hiệp vần với tiếng thứ năm của dòng thất kế đó (vần bằng): ti – khi

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------