Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 chân trời Bài 9: Cái roi tre

BÀI 9: NHỮNG BÀI HỌC TỪ TRẢI NGHIỆM

VĂN BẢN: CÁI ROI TRE

(13 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1:  Trình bày hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến

Trả lời:

- Nguyễn Vĩnh Tiến, sinh năm 1974, là kiến trúc sư, nhà văn, nhà thơ người Phú Thọ - Ông từng đoạt nhiều giải thưởng văn học ở Việt Nam như giải "Tác Phẩm Tuổi Xanh"- Báo Tiền Phong; Giải Thơ Hay 93- Báo Văn nghệ TpHCM..

Câu 2: Đoạn trích được viết theo thể loại nào? Nêu bố cục đoạn trích

Trả lời: 

Thể loại: thơ lục bát Bố cục chia 2 phần: 

- Phần 1 (từ đầu đến …ngớt mồm): lí giải sự xuất hiện của cái roi tre. 

- Phần 2 (đoạn còn lại): cái roi tre gắn liền với tuổi thơ “tôi”.

Câu 3:  Nêu xuất xứ và phương thức biểu đạt của tác phẩm

Trả lời:

Câu 4: Nội dung chính của đoạn trích là gì?

Trả lời:

Câu 5: Trình bày đặc điểm của nghệ thuật đoạn trích

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Nhận xét về cách quan sát, miêu tả cảnh vật của nhân vật “tôi” trong mười dòng thơ đầu.

Trả lời:

 - Cách quan sát, miêu tả cảnh vật của nhân vật "tôi" trong mười dòng thơ cho thấy sự tinh tế, tỉ mỉ và khả năng cảm nhận tinh tế của tác giả. 

=> Qua đó, tác giả đã thể hiện tình cảm yêu thương, quan tâm của nhân vật "tôi" đối với ông nội và giúp người đọc cảm nhận được sự ảm đạm, u buồn trong gia đình khi có người ốm.

Câu 2: Trong văn bản, hình ảnh “cái roi tre” được nhắc đến mấy lần và xuất hiện trong những dòng thơ nào? Theo em, sự lặp lại hình ảnh như vậy có tác dụng gì?

Trả lời:

 - Trong văn bản, hình ảnh “cái roi tre” được nhắc đến 3 lần:

 Bố tôi với cái roi tre 

Nỗi đau đâu cứ phải là roi tre? 

Bố tôi quăng cái roi tre lên trời. 

=> Nguyễn Vĩnh Tiến đã lựa chọn hình ảnh cái roi tre để làm chủ đề, hình ảnh dẫn dắt vào bài thơ của mình. Đặc biệt thay, hình ảnh này lại khiến cho bài thơ không tươi vui mà chứa một tầng ý nghĩa đặc biệt. Cái roi tre vừa là vật người lớn dùng để răn dạy con trẻ, nhưng đồng thời cũng là sự tha thứ, nỗi đau khi người thân mất qua hình ảnh người cha quăng đi.

Câu 3: Sự khác biệt trong phản ứng của người cha trước việc con bỏ học ở hai dòng thơ đầu và cuối có tác dụng gì trong việc làm nổi bật chủ đề của bài thơ?

Trả lời:

Câu 4: Qua đoạn trích, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG ( 2 câu)

Câu 1:  Lập dàn ý bài văn phân tích tác phẩm Cái roi tre

Trả lời:

 1. Mở bài: 

- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Vĩnh Tiến và bài thơ Cái roi tre.

 - Khái quát chung về nội dung của bài thơ. 

2. Thân bài: 

- Bối cảnh mà bài thơ đang đề cập đến có gì đặc biệt? (Cảnh vật gia đình, khung cảnh sân vườn khi người ông bị bệnh nằm liệt giường)

 - Tình cảm gia đình: Khi ông ốm cả nhà đều lo lắng, thể hiện được tình cảm tương giao của các thế hệ trong gia đình.

 - Hình ảnh chiếc roi tre thể hiện điều gì? (Là vật người lớn dùng để răn dạy con trẻ, nhưng đồng thời cũng là sự tha thứ, nỗi đau khi người thân mất qua hình ảnh người cha quăng đi). 

- Cảm nhận về bài thơ và một số đặc sắc nghệ thuật được tác giả sử dụng trong bài thơ.

 3. Kết bài: Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ, nêu cảm nhận chung về bài thơ

Câu 2: Viết bài văn phân tích tác phẩm Cái roi tre

Trả lời:

 4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Theo em, qua bài thơ, đặc biệt là qua hai dòng thơ dưới đây, tác giả muốn gửi thông điệp gì đến người đọc? Tôi nhìn ông, muốn khóc oà Nỗi đau đâu cứ phải là roi tre?

Trả lời:

Qua hai dòng thơ trên, tác giả muốn gửi thông điệp về sự đau khổ và nỗi đau không nhất thiết phải đến từ những phương pháp trừng phạt. Bởi nỗi đau đâu chỉ có thể do chiếc roi gây nên, mà thậm chí đến từ chính những người thân trong nhà, đó là khi ông mất. Bởi vậy hãy trân trọng khoảnh khắc bên những người thân yêu trong gia đình vì chẳng biết bao giờ họ rời xa chúng ta.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------