Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 Chân trời bài 9: Cài roi tre (Nguyễn Vĩnh Tiến)

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/…

ÔN TẬP VĂN BẢN: CÁI ROI TRE

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Ôn tập những kiến thức về bài thơ Cái roi tre.
• Phân tích những đặc sắc liên quan đến giá trị nội dung, bút pháp nghệ thuật của tác phẩm.
• Ghi nhớ, khắc sâu những đặc điểm của thể loại tác phẩm, xác định được bố cục, đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Cái roi tre.

2. Năng lực 

Năng lực chung

• Năng lực tự học và tự chủ: Tìm kiếm thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát hình ảnh để hiểu về văn bản đã học.
• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm để thực hiện phiếu học tập, hợp tác để giải quyết vấn đề về văn bản đã học.
• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ các thông tin liên quan đến bài học; biết đề xuất và phân tích được một số giải pháp giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Năng lực thu thập thông tin liên quan đến tác phẩm Cái roi tre.
• Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về tác phẩm.
• Năng lực phân tích, đánh giá được đặc điểm nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm.
• Năng lực cảm thụ văn học: bình luận, nêu cảm nhận riêng về những chi tiết tiêu biểu trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.
• Năng lực đọc hiểu một bài thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại: phân tích ý nghĩa hình tượng nghệ thuật, đánh giá những sáng tạo độc đáo của nhà thơ.
• Năng lực phân tích, so sánh văn bản với các văn bản khác cùng chủ đề.

3.  Về phẩm chất

• Hiểu và trân trọng tình cảm gia đình.
• Trân trọng các giá trị văn hóa, truyền thống gia đình.

II. PHƯƠNG TIỆN VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên

• Giáo án;
• Phiếu bài tập;
• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;
• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;
• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà. 

2. Chuẩn bị của HS: 

• SGK, SBT Ngữ Văn 9.
• Soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH ÔN TẬP

A. KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, huy động tri thức nền, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập tạo tâm thế tích cực cho HS khi vào bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi, chia sẻ về kỉ niệm liên quan đến roi tre. 

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi: Em có kỷ niệm nào liên quan đến roi tre không? Hãy chia sẻ kỉ niệm đó.

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một số HS đứng dậy trả lời câu hỏi.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, gợi mở:

+ Kỷ niệm tuổi thơ: Nhiều người lớn tuổi thường kể về những kỷ niệm tuổi thơ gắn liền với roi tre. Đó có thể là những lần bị cha mẹ đánh khi mắc lỗi, nhưng cũng có thể là những câu chuyện hài hước về việc trốn tránh roi tre.

+ Bài học cuộc sống: Roi tre không chỉ là một công cụ để răn dạy, mà còn là một bài học về kỷ luật, về sự chịu đựng và vượt qua khó khăn. 

+ Biểu tượng của văn hóa: Hình ảnh roi tre xuất hiện trong nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật, phản ánh một phần văn hóa truyền thống của người Việt.

- GV dẫn dắt vào bài học: Tình cảm gia đình thể hiện qua văn học luôn là một chủ đề giàu cảm xúc trong thơ ca Việt Nam. Một trong những bài thơ tiêu biểu, lắng đọng về tình cảm gia đình, sự giáo dục và lòng yêu thương là bài thơ “Cái roi tre” của Nguyễn Vĩnh Tiến. Với hình ảnh chiếc roi tre quen thuộc, bài thơ không chỉ phản ánh những bài học răn dạy mà còn thể hiện sâu sắc nỗi đau và sự tha thứ trong gia đình. Qua đó, bài thơ khắc họa một bức tranh cảm động về tình cảm gia đình và những khoảnh khắc đời thường đầy ý nghĩa. Hãy cùng ôn lại và khám phá những tầng ý nghĩa sâu sắc trong bài thơ “Cái roi tre”.

 ------------------------------

---------------- Còn tiếp -------------------