BÀI 6: TIẾNG RU

PHẦN ĐỌC

Khởi động: Chia sẻ một bài học cuộc sống mà em nhận được từ người thân.

Trả lời:

Bà em năm nay đã già, mắt bà đã mờ và đôi chân yếu đi rất nhiều. Với em, bà là người thầy lớn, dạy em những điều hay lẽ phải trong cuộc đời. Mỗi lần trở về quê hương, em hạnh phúc khi nắm bàn tay hao gầy nhưng tràn đầy hơi ấm của bà, lắng nghe những câu chuyện bà kể. Những câu chuyện của bà đều giúp em trưởng thành hơn trong cuộc sống. Bài học khiến em nhớ nhất đó là tấm lòng nhân ái và biết sẻ chia với mọi người mà bà đã dạy.Từ thuở bé, em thích nhất khi được trở về khu vườn của bà nơi đầy ắp những trái cây ngon nhưng bà chẳng bao giờ bán mà thường để dành khi chín, chia cho những đứa trẻ quanh nhà. Em thắc mắc tại sao bà không bán lấy tiền, bà cười hiền hậu và nói: Những đứa trẻ đó nhà chúng nghèo lắm cháu ạ, nhà nghèo nên chúng chẳng được ăn những trái cây ngon bao giờ. Chia sẻ với người khác là nhân thêm niềm vui cho mình. Trong cuộc sống, ai cũng có những lúc khó khăn, hàng xóm tối lửa tắt đèn có nhau. Không những vậy, bà còn dạy chữ cho những đứa trẻ nghèo ven đê không được đến lớp. Ngôi nhà nhỏ của bà vì vậy lúc nào cũng rộn tiếng cười nói trẻ thơ. Em nghe theo lời bà dạy, đã xin những bộ sách cũ của những người bạn học từ thành phố về để chia cho những người bạn nơi làng quê. Các bạn rất quý em và thường rủ em đi chơi quanh làng sau những buổi chiều tan học.Và chính từ tấm lòng nhân ái của bà mà ngôi làng như xích lại gần nhau hơn, mọi người chia sẻ cho nhau từ những điều giản dị, đôi khi là củ khoai, củ sắn trồng được hay giúp đỡ nhau mỗi khi gia đình nhà ai có chuyện khó khăn. Mọi người sống với nhau như những người họ hàng thân thiết và em thấy được giá trị của lòng nhân ái qua hành động nhỏ của bà.Vào những đêm trăng sáng, bà còn thường kể em nghe những câu chuyện cổ tích, về sự tham lam của người anh trong truyện Cây khế đã phải giá bằng tính mạng của mình, về lão phú ông trong truyện cổ tích Cây tre trăm đốt chỉ biết làm giàu cho mình từ sức lao động của anh Khoai nên cuối cùng mới bị anh Khoai trả đũa. Lòng nhân ái, biết sẻ chia của con người sẽ khiến cuộc sống bớt đi những khổ đau, khiến mọi người gần lại với nhau hơn và chan chứa tình người.Bài học từ thuở bé nhưng mãi là hành trang theo em bước vào đời, em luôn ghi nhớ lời dạy sâu sắc bà dạy để đối xử với mọi người quanh mình, để nhận lại được những nụ cười và hạnh phúc đầy ấm áp. Người với người sống để yêu nhau, bởi “sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”.

Câu 1: Bài thơ là lời của ai? Từ ngữ nào cho em biết điều đó?

Trả lời:

Bài thơ là lời của người mẹ. Từ ngữ: con ơi, mẹ yêu con cho em biết điều đó.

Câu 2: Khổ thơ đầu khuyên chúng ta điều gì? Tìm ý đúng.

1. Cần phải sống chan hòa với thiên nhiên
2. Cần phải biết bảo vệ môi trường sống của mình.
3. Cần phải biết yêu thương các loài vật.
4. Cần phải gắn bó với cộng đồng, yêu thương mọi người.

Trả lời:

Chọn đáp án D. Cần phải gắn bó với cộng đồng, yêu thương mọi người.

Câu 3: Hình ảnh nào giúp chúng ta hiểu vai trò, sức mạnh của sự đoàn kết?

Trả lời:

Hình ảnh một ngôi sao chẳng sáng đêm, một thân lúa chín chẳng nên mùa vàng, một người đâu phải nhân gian giúp chúng ta hiểu vai trò, sức mạnh của sự đoàn kết.

Câu 4: Em nhận được lời khuyên gì từ khổ thơ thứ ba?

Trả lời:

Em nhận được lời khuyên là nên biết bản thân như thế nào, không nên đề cao bản thân mình quá bởi mình giỏi sẽ có người giỏi hơn, không nên tự mãn từ khổ thơ thứ ba.

Câu 5: Khổ thơ cuối nói gì về tình cảm của cha mẹ dành cho con cái?

Trả lời:

Khổ thơ cuối nói về tình cảm yêu thương vô bờ của cha mẹ về tình cảm của cha mẹ dành cho con cái.

Câu 6: Tìm tính từ có trong khổ thơ thứ ba.

Trả lời:

Tính từ có trong khổ thơ thứ ba là bồi, thấp, sâu, nhỏ

Câu 7: Đặt 2-3 câu với những tính từ vừa tìm được. Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng câu.

Trả lời:

- Con mèo kia trông thật nhỏ.

Chủ ngữ: Con mèo kia

Vị ngữ: trông thật nhỏ

- Bạn An trông khá là thấp

Chủ ngữ: Bạn An

Vị ngữ: trông khá là thấp

- Nước biển rất sâu.

Chủ ngữ: Nước biển

Vị ngữ: rất sâu

VIẾT

Trả bài viết đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc về một nhân vật trong văn học

Câu 1: Nghe thầy cô nhận xét chung.

Trả lời:

Học sinh tự thực hiện.

Câu 2: Đọc hoặc nge bài viết của bạn, nêu những điều em muốn học tập.

Chọn được nhân vật thú vị trong câu chuyện hoặc bài thơ

Đoạn văn thể hiện được cảm xúc chân thành

Viết được câu văn hay

Trả lời:

Học sinh tự thực hiện.

Câu 3: Chỉnh sửa bài viết.

- Sửa lỗi trong bài viết của em theo nhận xét của thầy cô.

- Viết lại những câu văn mà em muốn chỉnh sửa cho hay hơn.

Trả lời:

Đọc hoặc nghe bài viết của bạn, nêu những điều em muốn học tập.

NÓI VÀ NGHE

Câu 1: Nghe kể chuyện, ghi lại những chi tiết quan trọng.

Trả lời:

• Chú Sẻ và chú Chích chơi với nhau rất thân.
• Một hôm, Sẻ nhận được món quà bà ngoại gửi đến là một chiếc hộp đựng toàn hạt kê.
• Sẻ không hề nói với bạn một lời nào về món quà lớn ấy cả và ở trong tổ ăn hạt kê một mình.
• Chích đi kiếm mồi, tìm được những hạt kê ngon lành ấy, bèn gói lại thật cẩn thận vào chiếc lá, rồi mừng rỡ chạy đi tìm người bạn thân thiết của mình và chia cho Sẻ. Nhưng Sẻ từ chối vì mình đã ăn một mình mà không chia sẻ và nhận ra được bài học

Câu 2: Dựa vào tranh minh họa và câu hỏi gợi ý, kể lại câu chuyện.

Trả lời:

Trong khu rừng kia, chú Sẻ và chú Chích chơi với nhau rất thân. Một hôm, Sẻ nhận được món quà bà ngoại gửi đến. Đó là một chiếc hộp đựng toàn hạt kê. Sẻ không hề nói với bạn một lời nào về món quà lớn ấy cả. “Nếu cho cả Chích nữa thì chẳng còn lại là bao!”, Sẻ thầm nghĩ. Thế là hằng ngày, Sẻ ở trong tổ ăn hạt kê một mình. Ăn hết, chú ta quẳng hộp đi. Những hạt kê còn sót lại văng ra khỏi hộp. Cô Gió đưa chúng đến một đám cỏ xanh dưới một gốc cây xa lạ. Chích đi kiếm mồi, tìm được những hạt kê ngon lành ấy, bèn gói lại thật cẩn thận vào chiếc lá, rồi mừng rỡ chạy đi tìm người bạn thân thiết của mình. Vừa gặp Sẻ, Chích đã reo lên:

- Chào bạn Sẻ thân mến! Mình vừa kiếm được mười hạt kê rất ngon! Đây này, chúng mình chia đôi: cậu năm hạt, mình năm hạt.

- Chia làm gì cơ chứ? Không cần đâu! Sẻ lắc lắc chiếc mỏ xinh xắn của mình, tỏ ý không thích

- Ai kiếm được thì người ấy ăn!

- Nhưng mình với cậu là bạn thân của nhau cơ mà. Đã là bạn thì bất cứ cái gì kiếm được cũng phải chia cho nhau. Lẽ nào cậu không nghĩ như thế?

Nghe Chích nói, Sẻ rất xấu hổ. Thế mà chính Sẻ đã ăn hết cả một hộp kê đầy.

Sẻ cầm năm hạt kê Chích đưa, ngượng nghịu nói:

- Mình rất cảm ơn cậu, cậu đã cho mình những hạt kê ngon lành này và còn cho mình một bài học quý về tình bạn.

Câu 3: Tóm tắt câu chuyện.

Trả lời:

Chuyện kể về tình bạn giữa Chim chích và chim sẻ. Chim sẻ có đồ ăn nhưng lại không muốn chia sẻ nên ăn một mình còn chích thì ngược lại. Khi tìm được đồ ăn ngon thì chích lại chia sẻ cho sẻ vì thế mà sẻ xấu hổ và nhận ra được bài học về tình bạn.

Câu 4: Chia sẻ với người thân suy nghĩ của em về nhân vật chim sẻ hoặc chim chích trong câu chuyện Bài học quý.

Trả lời:

Tính cách của sẻ: lúc đầu tham ăn, chỉ nghĩ đến mình, sau ân hận và thấy được khuyết điểm; tính cách của Chích: tốt bụng, luôn nghĩ đến bạn, sẵn sàng san sẻ cho bạn những hạt kê ngon.

Câu 5: Tìm đọc bài thơ về tình yêu thương giữa con người với con người hoặc giữa con người với loài vật.

Trả lời:

Bài thơ : Tình Người

Tác giả: Nguyễn Văn Thái

Hoặc bài thơ: Cái tình người

Tác giả: Hàn Quốc Vũ