Giáo án điện tử Lịch sử 9 kết nối Bài 18: Việt Nam từ năm 1976 đến năm 1991 (P3)

CHÀO ĐÓN CÁC EM VÀO BÀI MỚI!

BÀI 18: VIỆT NAM

TỪ NĂM 1975 ĐẾN NĂM 1991

-I-

Thống nhất đất nước về mặt Nhà nước.

-II-

Đấu tranh bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ.

NỘI DUNG BÀI HỌC

-III-

Tình hình chính trị, kinh tế và xã hội từ năm 1976 đến năm 1985

-IV-

Công cuộc Đổi mới đất nước từ năm 1986 đến năm 1991

-III-

TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ VÀ XÃ HỘI TỪ NĂM 1976 ĐẾN NĂM 1985

Khai thác Hình 18.5, mục Em có biết, thông tin mục 3 SGK tr.94, hoàn thành Phiếu học tập số 2.

Hình 18.5. Thủy điện Hòa Bình trên sông Đà được khởi công xây dựng từ năm 1979

TƯ LIỆU 3: Những hạn chế trong xây dựng đất nước giai đoạn từ năm 1976 đến năm 1985 ảnh hưởng đến đời sống xã hội, Báo cáo chính trị tại Đại hội VI của Đảng (1986) đã chỉ rõ: “Đời sống của nhân dân, nhất là công nhân, viên chức còn nhiều khó khăn. Nhiều người lao động chưa có và chưa đủ việc làm. Nhiều nhu cầu chính đáng tối thiểu của nhân dân về đời sống vật chất và văn hoá chưa được bảo đảm. Nông thôn thiếu hàng tiêu dùng thông thường và thuốc men; nhà ở, điều kiện vệ sinh, sinh hoạt văn hoá ở nhiều nơi còn thiếu thốn, nghèo nàn... Nhìn chung, chúng ta chưa thực hiện được mục tiêu do Đại hội lần thứ V đề ra là về cơ bản ổn định tình hình kinh tế - xã hội, ổn định đời sống của nhân dân”.

(Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, tập 47, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, trang 700 - 701)

1. Về chính trị

Thành tựu

- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV (1976), lần thứ V (1982) đề ra và phát triển đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội trong phạm vi cả nước.

- 12/1980: Hiến pháp mới được thông qua.

- Tiếp tục kiện toàn và củng cố bộ máy chính quyền trung ương, địa phương.

Đúng 9h sáng 19/12/1980, tại Phủ Chủ tịch, Đồng chí Trường Chinh, Chủ tịch ủy ban Thường vụ Quốc hội ký chứng nhận bản Hiến pháp mới nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V

(27 – 31/3/1982)

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Hữu Thọ gặp gỡ các đại biểu Quốc hội khóa VII tại kỳ họp thứ 2, tháng 12/1981

Đồng chí Nguyễn Hữu Thọ, quyền Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam ký lệnh công bố Hiến pháp mới, sáng 19/12/1980.

Bản Hiến pháp mới nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1980 được các đại biểu Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa VI.

1. Về chính trị

Thành tựu

• Phát triển quan hệ hợp tác với các nước xã hội chủ nghĩa.
• Từng bước thiết lập quan hệ với các nước ASEAN.
• Gia nhập Liên hợp quốc (1977).

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Duy Trinh (thứ hai, từ phải sang) dự Lễ thượng cờ Việt Nam tại trụ sở Liên hợp quốc ngày 20-9-1977.

Thủ tướng Cuba Fidel Castro cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng trong cuộc mít tinh của nhân dân Quảng Trị chào mừng đoàn đại biểu Cuba đến thăm vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam, ngày 15/9/1973

Đồng chí Trường Chinh dẫn đầu đoàn đại biểu Đảng và Nhà nước ta thăm Liên Xô (4/11/1982)

Đồng chí Trường Chinh thăm hỏi các cụ già tỉnh Hà Sơn Bình, 3/2/1984

Tổng bí thư Đảng Nhân dân Cam-pu-chia chào đón Chủ tịch Nhà nước Trường Chinh (T6/1985)

1. Về chính trị

Hạn chế

Các cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam và phía Bắc cũng gây nhiều khó khăn cho đất nước trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

Xe tăng địch bị bộ đội ta tiêu diệt tại Cao Bằng

2. Về kinh tế

Thành tựu

Thực hiện hai kế hoạch Nhà nước 5 năm phát triển kinh tế - xã hội (1976 - 1980 và 1981 – 1985)

Từng bước khắc phục những hậu quả nặng nề của chiến tranh.

Bộ tem kỉ niệm kế hoạch 5 năm 1976 - 1980

2. Về kinh tế

Thành tựu

• Khôi phục phần lớn cơ sở công nghiệp, nông nghiệp, giao thông ở miền Bắc.
• Xây dựng lại các vùng nông thôn ở miền Nam.
• Khai thông giao lưu hàng hoá giữa hai miền Bắc - Nam.

Dân làng đào kênh dẫn nước vào đồng ruộng

Đồng chí Lê Duẩn, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng về thăm xã Đồng Sơn, huyện Nam Ninh, đơn vị thực hiện thí điểm cơ giới hoá nông nghiệp của tỉnh, tháng 2-1976.

Kinh tế Việt Nam thời kỳ 1976 – 1985

Thanh niên xung phong về các vùng quê xây dựng các nông trường, vùng kinh tế mới giai đoạn 1976 - 1985

Một đại lý phân phối gạo miền Tây đến người dân Thành phố Hồ Chí Minh đầu năm 1980

Gia đình xã viên Hợp tác xã Phương Đình, huyện Đan Phượng (Hà Nội) dùng máy tuốt lúa đạp chân để tăng năng suất lao động trong vụ mùa.

Ngày 19/10/1983, nhà máy điện Phả Lại cho chạy thử đồng bộ không tải tổ máy số 1, đạt các thông số kĩ thuật.

Các chiến sĩ Đại đội 4 - Đoàn pháo cao xạ sông Gianh san lấp hố bom, xây dựng đường sắt Thống nhất, 1976

Chuyến tàu Thống nhất đầu tiên đến ga Hà Nội nối liền Nam- Bắc, 4/1/1977

Tổng Bí thư Lê Duẩn thăm phân xưởng Xí nghiệp Sản xuất máy khâu Thăng Long, 1982

Chân đế giàn khoan dầu khí cố định số 1 đặt ngoài khơi Vũng Tàu, 1984

Chuyến tàu thống nhất Bắc – Nam đầu tiên

2. Về kinh tế

Hạn chế

• Sản xuất không đủ cung ứng.
• Sản xuất lương thực, lạm phát tăng cao và kéo dài.

Xếp hàng gửi xe trước khi vào mua hàng.

Tiền mặt hạn chế sử dụng ở thời kỳ này, thay vào đó là hình thức tem phiếu.

Phiếu mua thịt

Phiếu mua vải. Mức mua giới hạn nhiều nhất là 1 mét, và tối thiểu là 10 cm.

Tem lương thực có thể đổi lấy các loại lương thực như: gạo, sắn, ngô, khoai tây, hạt lúa mỳ... với trọng lượng tương đương ghi trên tem.

Có thể mua các phụ tùng xe đạp bằng tấm phiếu này.

Tem lương thực trị giá mua cho 25 gram lương thực.

Hà Nội năm 1983 vẫn rất nghèo nàn, lạc hậu.

Cảnh chen lấn, xô đẩy tại một cửa hàng mậu dich quốc doanh những năm 1980.

Người dân mua bán tại cửa hàng mậu dịch.

Người dân mua thực phẩm tại cửa hàng mậu dịch.

3. Về xã hội

Thành tựu

• Đẩy mạnh hoạt động giáo dục, văn hoá.
• Xây dựng nền văn hoá mới và con người mới xã hội chủ nghĩa.

Sau giải phóng, điều kiện dạy và học ở các địa phương dần được cải thiện

Hạn chế

• Đời sống gặp nhiều khó khăn.
• Nhà ở, điều kiện vệ sinh, sinh hoạt văn hóa thiếu thốn, nghèo nàn.

Công chức thời bao cấp có thể kiếm thêm thu nhập bằng nghề sửa xe đạp trong những lúc rảnh rỗi

3. Về xã hội

Chợ Tết nghèo nhưng vẫn nhộn nhịp, sống động

Cảnh đường phố Hà Nội năm 1973 với chủ yếu là xe đạp

Trong những năm 1976 – 1985, Việt Nam đạt được những thành tựu đáng kể trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, song cũng gặp phải không ít khó khăn, hẹn chế và tồn tại nhiều yếu kém.

Kết luận

-IV-

CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 1991

Khai thác thông tin mục 1 SGK tr.95, tư liệu GV cung cấp và trả lời câu hỏi: Giải thích vì sao Đảng Cộng sản Việt Nam quyết định tiến hành công cuộc Đổi mới toàn diện đất nước?

TƯ LIỆU 4: “Những sai lầm và khiếm khuyết trong lãnh đạo kinh tế, xã hội bắt nguồn từ những khuyết điểm trong hoạt động tư tưởng, tổ chức và công tác cán bộ của Đảng. Đây là nguyên nhân của mọi nguyên nhân”.

(Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng thời kì đổi mới và hội nhập Đại hội VI – XI), NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2013, tr.21)

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------