Giáo án điện tử Lịch sử 9 kết nối Bài 12: Khu vực Mỹ La-tinh và châu Á từ năm 1945 đến năm 1991 (P3)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

BÀI 12.

KHU VỰC MỸ LA-TINH VÀ CHÂU Á TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

Khu vực Mỹ La-tinh từ năm 1945 đến năm 1991.

II

Các nước Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ từ năm 1945 đến năm 1991.

III

Các nước Đông Nam Á từ năm 1945 đến năm 1991

III

CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á

TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991

1. Phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc

Khai thác Hình 12.10, thông tin mục 3a SGK tr.57 và trả lời câu hỏi: Trình bày cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của các nước Đông Nam Á từ năm 1945.

Chớp thời cơ Nhật đầu hàng Đồng minh, Đông Nam Á nổi dậy, giành được độc lập:

8/1945

10/1945

In-đô-nê-xi-a

Lào

Việt Nam

Sukarno, cùng với Mohammad Hatta (phải), đang đọc tuyên ngôn độc lập của Indonesia

Tổng khởi nghĩa 19/8/1945 tại Hà Nội, ảnh chụp mặt tiền Bắc Bộ phủ, phố Ngô Quyền, Hà Nội.

Nhân dân các nước trong khu vực tiếp tục đấu tranh chống xâm lược, giành thắng lợi vào những thời điểm khác nhau:

7/1946

1/1948

Phi-líp-pin được Mỹ trao trả độc lập.

Miến Điện được Anh trao trả độc lập.

Nhân dân các nước trong khu vực tiếp tục đấu tranh chống xâm lược, giành thắng lợi vào những thời điểm khác nhau:

1949

1/1948

Cộng hoà Liên bang In-đô-nê-xi-a được thực dân Hà Lan công nhận.

Cam-pu-chia được Pháp trao trả độc lập.

Nhân dân các nước trong khu vực tiếp tục đấu tranh chống xâm lược, giành thắng lợi vào những thời điểm khác nhau:

8/1957

1/1948

Mã Lai được Anh công nhận độc lập.

Xin-ga-po được Anh công nhận quyền tự trị.

1984

Bru-nây tuyên bố độc lập.

Tư liệu 7: Thái Lan là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á không phải tiến hành cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Thái Lan ủng hộ cuộc chiến tranh xâm lược của Nhật ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, sau chiến tranh, được Mỹ giúp đỡ, Thái Lan thoát khỏi số phận của nước bại trận, trở thành đồng minh thân thiết của Mỹ tại Đông Nam Á. Năm 1946, Thái Lan là nước đầu tiên ở Đông Nam Á trở thành thành viên chính thức của Liên hợp quốc.

2. Công cuộc bảo vệ và xây dựng, phát triển đất nước sau khi giành độc lập

Khai thác thông tin mục 3b SGK tr.58. 59 và hoàn thành Phiếu học tập số 2.

THẢO LUẬN NHÓM

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

1. Quá trình phát triển của các nước Đông Nam Á từ sau khi giành được độc lập đến năm 1991.

Bảng đính kèm bên dưới.

2. Nhận xét về quá trình phát triển của các nước Đông Nam Á từ sau khi giành được độc lập đến năm 1991.

……………………………………………………………………………………

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

1. Quá trình phát triển của các nước Đông Nam Á từ sau khi giành được độc lập đến năm 1991.

Tư liệu 8:

• Năm 1980, tổng kim ngạch xuất khẩu của Thái Lan, Ma-lai-xi-a, Xin-ga-po và Phi-lip-pin đạt 130 tỉ USD, chiếm 14 % tổng kim ngạch ngoại thương của các quốc gia đang phát triển.
• Trong những năm 70 của thế kỉ XX, tốc độ tăng trưởng GDP của In-đô-nê-xi-a là 7 - 7,5 %, của Ma-lai-xi-a là 7,8 %. Xin-ga-po trở thành một trong bốn “con rồng kinh tế” của châu Á.

a. Nhóm nước:

Gồm:

Thái Lan

In-đô-nê-xi-a

Ma-lai-xi-a

Phi-lip-pin

Xin-ga-po

Những năm 50, 60 của thế kỉ XX

Những năm 70, 80 của thế kỉ XX

Những năm 50, 60 của thế kỉ XX

Thực hiện công nghiệp hoá hướng nội.

Đáp ứng được nhu cầu cơ bản của đất nước.

Đẩy mạnh sản xuất công nghiệp tiêu dùng.

Giải quyết được thất nghiệp.

Còn những bất cập: thiếu vốn, nguyên liệu, kĩ thuật.

Sản phẩm quốc dân tăng.

Những năm 70, 80 của thế kỉ XX

Thực hiện công nghiệp hoá hướng ngoại.

Tạo ra biến đổi to lớn về kinh tế - xã hội.

Đẩy mạnh sản xuất công nghiệp hướng vào xuất khẩu.

Tăng trưởng kinh tế khá cao.

Xin-ga-po - đã trở thành “con rồng” kinh tế châu Á.

Tỉ trọng công nghiệp và ngoại thương: tăng nhanh

b. Việt Nam, Lào:

1945 - 1975

1975 - 1986

Việt Nam

Lào

1986 - 1991

1945 - 1975

1954: Tiến hành cuộc kháng chiến chống Pháp thắng lợi.

1975: Tiếp tục kháng chiến chống Mỹ và giải phóng hoàn toàn.

Vừa kháng chiến, vừa kiến quốc:

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đồng chí trong Thường vụ Trung ương Đảng bàn kế hoạch mở Chiến dịch Biên giới Thu Đông năm 1950.

1945 - 1975

Vừa kháng chiến, vừa kiến quốc:

Lào

Việt Nam

Xây dựng, phát triển vùng giải phóng (1945 - 1954)

Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc (1954 – 1975)

Xây dựng căn cứ địa cách mạng

Mở rộng vùng giải phóng.

Sukarno, cùng với Mohammad Hatta (phải), đang đọc tuyên ngôn độc lập của Indonesia

Tổng khởi nghĩa 19/8/1945 tại Hà Nội, ảnh chụp mặt tiền Bắc Bộ phủ, phố Ngô Quyền, Hà Nội.

1975 - 1986

• Xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước:
• Củng cố bộ máy nhà nước dân chủ nhân dân.
• Xây dựng nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung.
• Chính trị ổn định, kinh tế nghèo nàn, kém phát triển.

Thanh niên tham gia khôi phục

Nhà máy điện Nam Ngạn, Hàm Rồng, Thanh Hoá sau chiến tranh.

Đồng chí Võ Văn Kiệt, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh cùng lao động với các đội viên TNXP ngày thành lập Lực lượng TNXP miền Nam xây dựng vùng kinh tế mới, ngày 29/3/1976.

Đồng chí Phạm Công Khanh, Bí thư BCH Trung ương Đoàn và đồng chí Lê Danh Xương, Bí thư thành Đoàn Hải Phòng tham gia “Ngày thứ 7 lao động cộng sản chủ nghĩa” tại Hải Phòng, ngày 14/3/1976.

Nữ Quân giải phóng Lào đi chợ sắm hàng mừng đất nước Lào giành độc lập

Hoàng thân Souphanouvong, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân Tối cao Lào đón Chủ tịch Quốc hội Trường Chinh và đoàn đại biểu Việt Nam tới Viengxay dự Lễ kỷ niệm Ngày tuyên bố độc lập của Lào (11/10/1975).

1986 - 1991

• Tiến hành đổi mới.
• Xây dựng nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước.

Sau 1 năm thi công khẩn trương, chợ Đồng Xuân (Hà Nội) đã tiến hành và đi vào hoạt động đầu tháng 2/1991. Chợ cao 3 tầng, với tổng diện tích 28.000m2, là nơi tập trung buôn bán của cư dân Hà Nội.

Kinh tế - xã hội đạt được những thành tựu bước đầu.

Thanh niên nông thôn áp dụng tiến bộ KHKT để tăng năng suất cây lúa do Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V đề ra.

Tuổi trẻ Việt Nam tham gia đẩy mạnh sản xuất tiểu thủ công nghiệp để xuất khẩu.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V, tháng 11/1987 là Đại hội của thế hệ trẻ đi đầu trong công cuộc đổi mới, Đại hội hành động, Đại hội vì tương lai của thế hệ trẻ và hạnh phúc của nhân dân.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI diễn ra tại Hà Nội từ ngày 15/10 đến ngày 18/10/1992

Đoàn viên, thanh niên chung niềm vui chặn dòng sông Sesan thắng lợi trên công trường xây dựng Nhà máy thủy điện Ialy, năm 1996.

Lễ khởi công xây dựng đảo Thanh niên Cồn Cỏ, ngày 9/3/2002.

c. Cam-pu-chia

1953 - 1970

1970 - 1975

1975 - 1979

1979 - 1991

1953 - 1970

• Thành lập Chính phủ.
• Thi hành chính sách hoà bình, trung lập.

1970 - 1975

• Tiến hành kháng chiến chống Mỹ.

1975 - 1979

• Rơi vào thảm hoạ diệt chủng Pôn Pốt.

Phnom Penh năm 1964.

Xe tăng tiến vào thị trấn Snuol

Bảo tàng diệt chủng Tuol Sleng

Chân dung Pôn Pốt

Hình ảnh tư liệu người dân Campuchia dưới thời Khmer đỏ

1979 - 1991

• 1979, lật đổ tập đoàn phản động Pôn Pốt.
• 10/1991: Kí kết Hiệp định Hoà bình về Cam-pu-chia.

Cuộc họp Hiệp định hòa bình Paris về Campuchia năm 1991.

Tạo điều kiện cho quá trình khôi phục và phát triển đất nước.

Sau ngày 7-1-1979, tình hình đất nước Campuchia vẫn còn vô cùng khó khăn phức tạp.

Hình ảnh đất nước Campuchia năm 1990

Lính Pol Pot bị bắt giữ.

Sáng 2/5/1983, hàng ngàn người dân thủ đô Phnom Penh lưu luyến tiễn đưa cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 4-Binh đoàn Cửu Long quân tình nguyện Việt Nam hoàn thành nghĩa vụ quốc tế, lên đường về nước.

Nhân dân Campuchia mang nước thốt nốt đến cho bộ đội tình nguyện Việt Nam trong những ngày giúp nhân dân Campuchia thu hoạch lúa - hình ảnh thắm đượm tình nghĩa quân dân Việt Nam - Campuchia trong cuộc chiến đấu lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot.

Nhân dân thủ đô Phnom Penh lưu luyến tiễn đưa các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam hoàn thành nghĩa vụ quốc tế, lên đường trở về Tổ quốc.

Quân tình nguyện Việt Nam rút khỏi Campuchia tháng 9-1989 trong sự bịn rịn, lưu luyến của người dân nước bạn

Nhóm tàn quân Pol Pot lớn cuối cùng ra đầu thú ở huyện Anlong Veng, tỉnh Oddar Meancheay.

d. Bru-nây

1984 - 1991

• Chuyển từ nền kinh tế dựa vào dầu mỏ và khí tự nhiên sang nền kinh tế đa dạng hoá.
• Phát triển công nghiệp tiêu dùng và xuất khẩu.

Mỏ dầu Champion ngoài khơi bờ biển Brunei

e. Miến Điện

1948 - 1988

1988 - 1991

1948 - 1988

• Thực hiện chính sách tự lực, hướng nội.
• Những năm 80: khủng hoảng toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội.

Đoàn người biểu tình ở Thủ đô Rangoon vào năm 1988.

1988 - 1991

• Khôi phục trật tự xã hội.
• 1989: Đổi quốc hiệu thành Mi-an-ma.
• Cải cách, mở cửa nền kinh tế.

Yangon, trung tâm tài chính của Myanmar trong những năm 1988 - 1991

Đạt được thành tựu bước đầu.

g. Nhận xét

Khác nhau

Tương đồng

Thời gian giành độc lập khác nhau.

Điều kiện và lựa chọn con đường phát triển khác nhau.

Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin, Xin-ga-po: giành độc lập sớm, không bị chiến tranh, can thiệp.

Việt Nam, Lào: vừa kháng chiến, vừa kiến quốc.

3. Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

Khai thác Tư liệu 2, Hình 12.1 – 12.2, thông tin mục 3c SGK tr.59, 60, tư liệu GV cung cấp và trả lời câu hỏi

Trình bày bối cảnh lịch sử, sự thành lập và quá trình phát triển của tổ chức ASEAN từ năm 1967 đến năm 1991.

Hình 12.11. Bộ trưởng Ngoại giao năm nước kí bản Tuyên bố thành lập ASEAN

Tư liệu 8: Tuyên bố Băng Cốc

1. Thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hoá trong khu vực thông qua các nỗ lực chung trên tinh thần bình đẳng, hợp tác nhằm tăng cường cơ sở cho một cộng đồng các quốc gia Đông Nam Á hoà bình và thịnh vượng;

2. Thúc đẩy hoà bình và ổn định khu vực bằng việc tôn trọng công lí và nguyên tắc luật pháp trong quan hệ giữa các quốc gia trong vùng và tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc,...

(Tuyên bố Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN kí tại Băng Cốc (Thái Lan), 8/8/1967)

a. Bối cảnh, sự thành lập

Thái Lan

In-đô-nê-xi-a

Ma-lai-xi-a

Phi-lip-pin

Xin-ga-po

• Thời gian: 8/8/1967.
• Địa điểm: Băng Cốc, Thái Lan.
• Thành viên tham dự: 5 nước.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------