Giáo án gộp KHTN (Hoá học) 9 cánh diều kì II

Bài 24: Acetic acid

Bài tập (Chủ đề 8)

GIÁO ÁN WORD CHỦ ĐỀ 9. LIPID – CARBOHYDRATE – PROTEIN – POLYMER

Bài 25: Lipid và chất béo

Bài 26: Glucose và saccharose

Bài 27: Tinh bột và cellulose

Bài 28: Protein

Bài 29: Polymer

Bài tập (Chủ đề 9)

GIÁO ÁN WORD PHẦN 3. TRÁI ĐẤT VÀ BẦU TRỜI

GIÁO ÁN WORD CHỦ ĐỀ 10. KHAI THÁC TÀI NGUYÊN TỪ VỎ TRÁI ĐẤT

Bài 30: Sơ lược về hóa học vỏ Trái Đất và khai thác tài nguyên từ vỏ Trái Đất

............................................

............................................

............................................

BÀI MẪU

BÀI TẬP CHỦ ĐỀ 9

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Hệ thống hóa được các kiến thức cơ bản về lipid, chất béo, carbohydrate, protein và polymer.

• Vận dụng các kiến thức đã học vào giải quyết một số vấn đề trong thực tiễn.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.

• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp. 

Năng lực đặc thù:

• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nhận ra, giải thích được vấn đề thực tiễn dựa trên kiến thức khoa học tự nhiên.

• Năng lực tìm hiểu tự nhiên: 

• Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt quá trình tìm hiểu vấn đề và kết quả tìm kiếm.

• Viết được báo cáo sau quá trình tìm hiểu.

• Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: 

• Hệ thống hóa được các kiến thức cơ bản về lipid, chất béo carbohydrate, protein và polymer.

• Vận dụng các kiến thức đã học vào giải quyết một số vấn đề trong thực tiễn.

3. Phẩm chất

• Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.

• Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Khoa học tự nhiên 9. 

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Giúp HS củng cố kiến thức đã học ở bài học trước.

b. Nội dung: GV đặt câu hỏi kiểm tra bài cũ; HS vận dụng kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS các câu hỏi liên quan đến carbohydrate.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát các hình ảnh:   

- GV nêu câu hỏi: “Tinh bột và cellulose đều có đơn phân là glucose nhưng con người không tiêu hóa được cellulose. Em hãy giải thích vì sao?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS xung phong trả lời.

Đáp án: Tinh bột và cellulose đều có đơn phân là glucose nhưng con người không tiêu hóa được cellulose bởi vì không có enzyme cellulose để phân cắt cellulose.

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt đáp án.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Trong các bài trước, các em đã có những kiến thức cơ bản về lipid, chất béo, carbohydrate, protein và polymer. Để ôn tập và củng cố kiến thức đã học và có được câu trả lời cho câu hỏi mở đầu, chúng ta hãy cùng vào bài học hôm nay: Ôn tập chủ đề 9.

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP KIẾN THỨC

Hoạt động: Ôn tập, củng cố kiến thức đã học

a. Mục tiêu: 

• Hệ thống hóa được các kiến thức cơ bản về lipid, chất béo, carbohydrate, protein và polymer.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

c. Sản phẩm học tập: Sơ đồ tư duy củng cố kiến thức.

d. Tổ chức hoạt động:

Gợi ý:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học chương chủ đề 7.

b. Nội dung: Cá nhân HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm khách quan để củng cố lại kiến thức đã học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho các câu hỏi trắc nghiệm khách quan liên quan đến nội dung đã học. 

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu: Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng

Câu 1: Chất nào sau đây thuộc loại monosaccharide?

A. Saccharose        

B. Cellulose. 

C. Glucose.  

D. Tinh bột.

Câu 2: Thủy phân hoàn toàn tinh bột trong môi trường acid, thu được chất nào sau đây?

A. Glucose.

B. Saccharose

C. Ethyl alcohol.

D. Fructose.

Câu 3: Polymer nào sau đây thuộc loại polymer thiên nhiên? 

A. Viscose.

B. Poly(vinyl chloride).

C. Tinh bột.  

D. Polyethylene.

Câu 4: Chất nào sau đây là chất béo?

A. Triolein. 

B. Methyl acetate. 

C. Cellulose. 

D. Glycerol.

Câu 5: Stearic acid là một acid béo no có công thức: CH₃-(CH₂)₁₆-COOH. Số nguyên tử hydrogen trong phân tử stearic acid là

A. 33. 

B. 34. 

C. 35. 

D. 36.

Câu 6:  Ở nhiệt độ thường, nhỏ vài giọt dung dịch iodine vào hồ tinh bột thấy xuất hiện màu

A. nâu đỏ.    

B. vàng.       

C. xanh tím. 

D. hồng.

Câu 7: Đun nóng triglyceride trong dung dịch NaOH dư đến phản ứng hoàn toàn luôn thu được chất nào sau đây?

A. Glycerol.

B. Ethylene glycol.

C. Methanol.

D. Ethanol.

Câu 8: Tơ nào sau đây thuộc loại tơ tổng hợp?

A. Tơ tằm.    

B. Tơ visco.  

C. Tơ cellulose acetate.

D. Tơ nilon-6,6.

Câu 9: Dựa vào nguồn gốc, polymer được phân thành mấy loại chính?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 10: Tính chất của polymer là

A. Polymer thường là những chất rắn, không bay hơi, thường không tan trong nước

B. Polymer chỉ được tạo ra từ con người và không có trong tự nhiên

C. Polymer là những chất dễ tan trong nước

D. Polymer là chất dễ bay hơi

Câu 11: Chất nào sau đây không có khả năng tham gia phản ứng thủy phân?

A. Tinh bột.

B. Cellulose.

C. Saccharose.

D. Glucose.

Câu 12: Thuỷ phân tripanmitin ((C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅) trong dung dịch NaOH, thu được muối có công thức

A. C₁₇H₃₅COONa.                       

B. C₂H₅COONa.               

C. CH₃COONa.                           

D. C₁₅H₃₁COONa.

Câu 13: Nhai cơm chậm trong miệng thấy có vị ngọt vì:

A. Trong cơm có đường saccarozơ

B. Cơm là tinh bột, do xúc tác của enzim trong nước bọt nên tinh bột bị thủy phân thành glucose

C. Trong cơm có đường glucose

D. Trong cơm có tinh bột, tinh bột có vị ngọt.

Câu 14: Cho các chất riêng biệt sau: Dung dịch glucose, dung dịch hồ tinh bột. Thuốc thử dùng để nhận biết các chất là

A. quỳ tím.   

B. dung dịch NaOH.         

C. dung dịch I₂.      

D. Na.

Câu 15: Để phân biệt vải dệt bằng tơ tằm và vải dệt bằng sợi bông. Chúng ta có thể

A. gia nhiệt để thực hiện phàn ứng đông tụ.

B. đốt và ngửi nếu có mùi khét là vải bằng tơ tằm.

C. dùng quỳ tím.

D. dùng phản ứng thủy phân.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học và trả lời câu hỏi. 

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời:

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang hoạt động vận dụng

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS thực hiện làm các bài tập vận dụng để nắm vững kiến thức và biết ứng dụng kiến thức đã học vào đời sống.

b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức đã học và hiểu biết về thực tiễn, thực hiện nhiệm vụ.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các bài tập liên quan đến nội dung đã học trong chủ đề 9.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS dựa vào kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi:

Câu 1. Khi để một đoạn mía lâu ngày trong không khí, thấy đầu đoạn mía thường có mùi của ethylic alcohol. Giải thích hiện tượng trên.

Câu 2. Có ba chất rắn: tinh bột, cellulose, saccharose. Nêu cách phân biệt ba chất trên.

Câu 3. Quá trình sản xuất ethylic alcohol từ tinh bột có thể biểu diễn theo sơ đồ:

Biết hiệu suất chung của quá trình trên là 50%. Viết phương trình hóa học của các phản ứng theo sơ đồ trên. Tính khối lượng ethylic alcohol thu được từ 1 tấn tinh bột.

Câu 4. Khi cho chanh hoặc giấm vào sữa tươi và sữa đậu nành thấy có kết tủa xuất hiện. Giải thích.

Câu 5. Viết phương trình hóa học của phản ứng trùng hợp để điều chế polystyrene và trùng hợp CF₂ = CF₂ để điều chế poly(tetrafloroethylene).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận, thực hiện làm bài tập theo yêu cầu.

- GV quan sát và hỗ trợ, hướng dẫn. 

Bước 3 : Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 – 3 HS trình bày kết quả: 

Câu 1. Đoạn đầu cây mía tiếp xúc trực tiếp với không khí, trong không khí có thể có một số vi khuẩn giúp phân hủy dần saccharose thành glucose, sau đó lên men glucose thành ethylic alcohol. Do vậy, lâu ngày đoạn đầu mía thường có mùi của ethylic alcohol.

Câu 2. 

- Lấy mẫu thử và đánh số thứ tự tương ứng.

- Cho các mẫu thử vào trong cốc thủy tinh, rồi cho thêm nước (nước nguội) và quấy đều.

+ Cốc nào chất rắn tan hết thì đó là saccharose.

+ Cốc nào không tan là tinh bột và cellulose.

- Nhỏ 1 giọt iodine vào 2 cốc thủy tinh còn lại

+ Cốc nào xuất hiện màu xanh tím là tinh bột.

+ Cốc nào không xuất hiện màu xanh tím là cellulose.

Câu 3. Phương trình hóa học:

Ta có:

Khối lượng ethylic alcohol thu được là:

Câu 4. Khi cho chanh hoặc giấm (chứa acid hữu cơ) vào sữa tươi hoặc sữa đậu nành (chứa protein) thì thấy xuất hiện kết tủa do xảy ra sự đông tụ của protein trong môi trường acid.

Câu 5. 

* Điều chế polystyrene

* Điều chế Poly(tetrafloroethylene)

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét.

- GV tổng kết, chuẩn kiến thức và kết thúc tiết học.

E. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

- Ôn lại kiến thức đã học.

- Chuẩn bị Bài 30 – Sơ lược về hoá học vỏ Trái Đất và khai thác tài nguyên từ vỏ Trái Đất.