Nêu được khái niệm về alkene.
Viết được công thức cấu tạo và nêu được tính chất vật lí của ethylene.
Trình bày được tính chất hóa học của ethylene (phản ứng cháy, phản ứng làm mất màu nước bromine, phản ứng trùng hợp). Viết được các phương trình hóa học xảy ra.
Tiến hành được thí nghiệm (hoặc quan sát thí nghiệm) của ethylene: phản ứng đốt cháy, phản ứng mất màu nước bromine, quan sát và giải thích được tính chất hóa học cơ bản của alkene.
Trình bày được một số ứng dụng của ethylene: tổng hợp ethylic alcohol, tổng hợp nhựa polyethylene (PE).

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực giao tiếp và hợp tác: Chủ động giao tiếp trong nhóm, trình bày rõ ý tưởng cá nhân và hỗ trợ nhau hoàn thành nhiệm vụ chung, tự tin và biết kiểm soát cảm xúc, thái độ khi nói trước nhiều người.
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.

Năng lực đặc thù:

Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Nhận ra, giải thích được vấn đề thực tiễn dựa trên kiến thức khoa học tự nhiên.
Năng lực tìm hiểu tự nhiên:
Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt quá trình tìm hiểu vấn đề và kết quả tìm kiếm.
Viết được báo cáo sau quá trình tìm hiểu.
- Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên:
Nêu được khái niệm về alkene.
Viết được công thức cấu tạo và nêu được tính chất vật lí của ethylene.
Trình bày được tính chất hóa học của ethylene (phản ứng cháy, phản ứng làm mất màu nước bromine, phản ứng trùng hợp). Viết được các phương trình hóa học xảy ra.
Tiến hành được thí nghiệm (hoặc quan sát thí nghiệm) của ethylene: phản ứng đốt cháy, phản ứng mất màu nước bromine, quan sát và giải thích được tính chất hóa học cơ bản của alkene.
Trình bày được một số ứng dụng của ethylene: tổng hợp ethylic alcohol, tổng hợp nhựa polyethylene (PE).

3. Phẩm chất

Tham gia tích cực hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
Cẩn trọng, trung thực và thực hiện các yêu cầu trong bài học.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

Tài liệu: SGK, SGV Khoa học Tự nhiên 9, hình ảnh hoặc mô hình cấu tạo phân tử ethylene, hình ảnh các ứng dụng của ethylene, dụng cụ và hóa chất thực hiện thí nghiệm điều chế và thử tính chất ethylene.
Thiết bị dạy học: Máy tính, máy chiếu.

2. Đối với học sinh

Tài liệu: SGK Khoa học Tự nhiên 9.
Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS có hứng thú học tập, nhu cầu tìm hiểu; dùng những kiến thức, kĩ năng cần thiết để thực hiện yêu cầu, khám phá kiến thức mới.

b. Nội dung: Quan sát hình ảnh GV cung cấp và thực hiện yêu cầu theo hướng dẫn của GV.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về ứng dụng của ethylene trong việc làm chín hoa quả.

d. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh sau:

Cảnh báo hóa chất thúc chín xoài gây hỏng mắt vĩnh viễn - Báo Quảng Ninh điện tử

- GV nêu câu hỏi: Theo em, tại sao lại đặt quả xoài chín cạnh các quả xoài xanh?

- GV nêu vấn đề: Chất nào có vai trò giúp các quả xoài xanh nhanh chín?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, quan sát hình và suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trả lời câu hỏi:

Đáp án:

+ Để giúp quả xoài xanh nhanh chín.

+ Ethylene.

- Các HS khác lắng nghe để nhận xét câu trả lời của bạn mình.

- GV khuyến khích HS có thể có nhiều ý kiến khác nhau trong quá trình thực hiện bài tập.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, dẫn dắt HS vào bài học: Khí ethylene có tác dụng thúc đẩy quá trình chín của trái cây. Ethylene thuộc loại hợp chất hữu cơ nào? Ethylene có cấu tạo, tính chất như thế nào và có vai trò gì trong công nghiệp hóa chất? Để trả lời cho các câu hỏi đó, chúng ta cùng vào bài học ngày hôm nay Bài 21 – Alkene.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu khái niệm alkene

a. Mục tiêu: Nêu được khái niệm của alkene, viết được công thức cấu tạo và nêu được tính chất vật lí của ethylene.

b. Nội dung: Thông qua hoạt động nhóm, thảo luận trả lời các câu hỏi GV đưa ra để hình thành kiến thức bài học

c. Sản phẩm: Khái niệm alkene, công thức cấu tạo và nêu được tính chất vật lí của ethylene.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái niệm hydrocarbon.

Bước 1 : GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS quan sát các hình ảnh sau và trả lời câu hỏi:

+ So sánh đặc điểm cấu tạo của phân tử alkane và alkene.

+ Từ đó nêu khái niệm alkene.

Công thức cấu tạo phân tử alkene

CH₃ – CH₃ CH₃– CH₂ – CH₃

Công thức cấu tạo phân tử alkane

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm 4, thảo luận hoàn thành nhiệm vụ:

+ Hãy viết công thức cấu tạo của alkene đơn giản nhất?

+ Hãy cho biết đặc điểm cấu tạo và tính chất vật lý của alkene đơn giản nhất.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình, đọc thông tin trong bài để thực hiện yêu cầu của GV.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết); ghi lại những HS tích cực, những HS chưa tích cực để điều chỉnh.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 2 - 3 HS xung phong trả lời

Đáp án:

+ So sánh đặc điểm cấu tạo phân tử:

Phân tử alkane chỉ gồm liên kết đơn.

Phân tử alkene ngoài liên kết đơn còn có một liên kết đôi giữa 2 nguyên tử C.

+ Khái niệm alkene: DKSP.

+ CTCT, đặc điểm, tính chất vật lí alkene đơn giản nhất: DKSP.

- Các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá câu trả lời của HS, đưa ra kết luận

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Khái niệm alkene

- Khái niệm: Alkene là hydrocarbon mạch hở chứa các liên kết đơn và trong phân tử có một liên kết đôi.

- Công thức chung alkene:

C_nH_2n với (n ≥ 2)

II. Ethylene

1. Công thức cấu tạo và tính chất vật lí

- Đặc điểm cấu tạo alkene:

+ Có liên kết C = C gồm 1 liên kết

δ và 1 liên kết π.

→ Liên kết π kém bền nên alkene có các phản ứng đặc trưng: phản ứng với Br₂, trùng hợp tạo polymer.

- Ethylene là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước nhẹ hơn không khí.

Hoạt động 2. Tìm hiểu tính chất hoá học của ethylene

a. Mục tiêu: Trình bày được tính chất hóa học của ethylene (phản ứng cháy, phản ứng làm mất màu nước bromine, phản ứng trùng hợp). Viết được các phương trình hóa học xảy ra; Tiến hành được thí nghiệm (hoặc quan sát thí nghiệm) của ethylene: phản ứng đốt cháy, phản ứng mất màu nước bromine, quan sát và giải thích được tính chất hóa học cơ bản của alkene.

b. Nội dung: Thông qua hoạt động nhóm, thảo luận trả lời các câu hỏi GV đưa ra để hình thành kiến thức bài học

c. Sản phẩm: Tính chất hoá học của ethylene và tính chất hoá học cơ bản của ethylene.

d. Tổ chức hoạt động: