Giáo án mĩ thuật 10 kết nối bài 2: Phù điêu (11 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc thông  tin, kết hợp quan sát hình ảnh SGK tr.20, 21 và trả lời câu hỏi: Trình bày những hiểu biết về đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của phù điêu.

- GV hướng dẫn HS: Đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của phù điêu được thể hiện ở hình, không gian, chất liệu – kĩ thuật thể hiện.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông  tin, kết hợp quan sát hình ảnh SGK tr.20, 21 và thực hiện hiện nhiệm vụ học tập.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của phù điêu.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận.

Nhiệm vụ 2

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát một số cách phác hình trên bảng đất và phân tích cho HS:

- GV hướng dẫn HS thực hiện việc xây dựng bố cục nội dung cần thể hiện ra giấy.

- GV yêu cầu vẽ phác thảo hình cần thể hiện trên phù điêu ra giấy, lưu ý đến các đặc điểm về ngôn ngữ tạo hình của phù điêu.

- GV cho HS tiếp tục quan sát một số cách tạo hình, khối, đường nét trên bảng đất và phân tích cho HS:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát một số cách phác hình trên bảng đất và lắng nghe GV phân tích.

- HS vẽ phác thảo hình cần thể hiện trên phù điêu ra giấy.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày cách vẽ phác thảo hình cần thể hiện trên phù điêu bằng giấy.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, quan sát, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

Nhiệm vụ 3

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát các bước thực hiện một bức phù điêu từ đất sét bằng cách khoét lõm.

- GV yêu cầu HS mô tả các bước thực hiện và thực hành, nắm được thao tác cần thiết trong thực hành SPMT phù điêu.

- GV lưu ý HS:

+ Ở bước nhào đất sét cho mềm thì không để nhiều nước, tránh đất quá ướt, lâu khô.

+ Tạo bảng đất cần tính toán đến kích thước sản phẩm cần thực hiện (vuông hay chữ nhật). Nếu chữ nhật thì tỉ lệ các cạnh là như thế nào (1:2; 3:4....)? để có được kích thước này thì phần phác thảo cần rất cụ thể.

+ Khi phác thảo nhân vật và xây dựng bố cục cần căn cứ theo bản phác trên giấy để tránh phải miết đất để xoá nét nhiều.

+ Việc khoét, gọt đất để tạo độ dày cho hình cần cân nhắc đến mối tương quan giữa hình chính và hình phụ, giữa hình và nền để có sự chủ động, tránh không bị khoét lõm quá mức.

+ Khi tạo chi tiết cần lưu ý đến tính trang trí cho phù hợp, tránh tạo nhiều nét làm nát hình.

+ Phần hoàn thiện cần lưu ý tạo chất ở nền hay hình để có những cảm xúc về chất liệu khác nhau, tránh bị trơ hay đều quá.

- GV cho HS quan sát các bước thực hiện SPMT phù điêu từ đất sét bằng cách đắp nổi.

- GV yêu cầu HS mô tả các bước và những thao tác cần thiết trong việc đắp nổi tạo hình thể trong phù điêu.

- GV lưu ý HS:

+ Phác hình ở bảng đất để xác định hình thể cần đắp nổi.

+ Đắp nổi dày hay mỏng cần căn cứ vào mối tưởng quan giữa hình và nền cho hài hoà trong tổng thể chung.

+ Khi làm phẳng phần đắp nổi cần lưu ý tạo các diện, khối để thể hiện hình thể.

+ Đắp thêm các chi tiết để cho hình thể được sinh động hơn.

+ Phần hoàn thiện cũng cần lưu ý tạo chất ở nên hay hình để có những cảm xúc về chất liệu khác nhau, tránh bị trở hay đều quá.

- GV cho HS quan sát các bước thực hiện SPMT bức phù điêu từ các chất liệu giấy:

- GV yêu cầu HS mô tả các bước và thực hành để có được hiểu biết về những thao tác cần thiết trong việc thực hiện SPMT phù điêu từ chất liệu giấy bằng cách đắp nổi.

- GV lưu ý HS:

+ Cần xử lí giấy có độ mềm, ướt nhất định để đắp nổi.

+ Không đắp quá cao để tránh khi khô bị bong các mảng đã đấp.

+ Lựa chọn hoà sắc chủ đạo để vẽ màu tạo sự hấp dẫn cho sản phẩm phù điêu.

 GV cho HS trao đổi về các cách thực hiện phù điêu và lựa chọn một cách để thực hiện SPMT phù điêu theo khả năng và sự chuẩn bị vật liệu của bản thân.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát các bước thực hiện một bức phù điêu từ đất sét bằng cách khoét lõm, từ đất sét bằng cách đắp nổi, từ các chất liệu giấy.

- HS mô tả các bước thực hiện và thực hành SPMT phù điêu từ đất sét bằng cách khoét lõm, từ đất sét bằng cách đắp nổi, từ các chất liệu giấy.

- HS lựa chọn một cách để thực hiện SPMT phù điêu theo khả năng và sự chuẩn bị vật liệu của bản thân.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS mô tả các bước thực hiện và thực hành SPMT phù điêu từ đất sét bằng cách khoét lõm, từ đất sét bằng cách đắp nổi, từ các chất liệu giấy.

- GV mời đại diện một số HS trình bày SPMT phù điêu được thực hiện bằng một trong những kĩ thuật vừa học

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, qua sát, nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, học tập

GV nhận xét, đánh giá, khích lệ HS.

NHẬN BIẾT

Đặc trưng ngôn ngữ tạo hình của phù điêu

- Hình: mang tính cách điệu cao, lược bỏ bớt các chi tiết không cần thiết, thể hiện những bố cục có nhiều lớp nhân vật và chiều sâu trong sáng tác.

- Không gian: mang tính ước lệ cao. Nhà điêu khắc sử dụng linh

hoạt các mảng trống của nền kết hợp với tạo hình của đối tượng thể hiện để thấy được các yếu tố lớp, diện; trong đó độ nông, sâu đóng vai trò quan trọng trong diễn tả không gian.

- Chất liệu kĩ thuật:

+ Mỗi vật liệu sử dụng trong điêu khắc nói chung, phù điêu nói riêng đem đến chất cảm riêng biệt. Sự thô ráp của đá đem đến cảm giác vững chắc, sang trọng. Tính thô, mộc của bề mặt gỗ cho cảm giác hiện đại, trang nhã.

+ Sự gia công tinh xảo ở bề mặt chất liệu kim loại tạo nên những hoạ tiết rõ ràng, sắc cạnh tạo cảm giác về sự thanh thoát, hiện đại và sang trọng.

Một số kĩ thuật thực hiện phù điêu

Phác hình trên bảng đất

- Lên ý tưởng về nội dung, bố cục cần thể hiện.

- Xây dựng tạo hình nhân vật, chủ thể cần thể hiện.

- Sử dụng nét để phác hình.

Tạo hình, khối, đường nét trên bảng đất

- Cách tạo nét nông – sâu.

- Cách tạo hình theo cách khoét lõm hay đắp nổi.

- Cách tạo khối để có chiều sâu cho sản phẩm.

Các bước thực hiện một bức phù điêu

Tìm hiểu các bước thực hiện một bức phù điêu từ đất sét bằng cách khoét lõm

- Làm bảng đất:

+ Chuẩn bị đất sét và dụng cụ.

+ Nhào đất sét cho mềm.

+ Đắp đất sét lên một tấm gỗ.

+ Làm phẳng bề mặt.

+ Xén ngay ngắn tạo nên một bảng đất sử dụng trong tạo hình phù điêu.

- Phác thảo nhân vật và xây dựng bố cục: tạo hình cho phù điêu.

- Thực hiện tạo hình trên phù điêu: gọt đất tạo độ sâu cho hình.

- Hoàn thiện phù điêu:

+ Tạo mặt phẳng cho nền.

+ Tạo chi tiết cho hình.

+ Hoàn thiện phù điêu.

Tìm hiểu các bước thực hiện phù điêu từ đất sét bằng cách đắp nổi

- Tạo hình cho sản phẩm.

- Đắp đất, tạo chiều sâu cho hình của phù điêu.

- Tạo phẳng hình đã đắp nổi.

- Tạo chi tiết cho hình.

- Hoàn thiện phù điêu.

Tìm hiểu các bước thực hiện một bức phù điêu từ các chất liệu giấy

- Ngâm giấy vào nước cho mềm.

- Phác hình, xây dựng bố cục.

- Đắp nổi giấy qua xử lí lên hình.

- Đắp nổi giấy kín các hình.

- Vẽ màu lên hình và hoàn thiện sản phẩm.