Giáo án PPT KHTN 6 kết nối Bài 19: Cấu tạo và chức năng các thành phần của tế bào

BÀI 19: CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CÁC THÀNH PHẦN CỦA TẾ BÀO

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

Tuy có kích thước nhỏ những tế bào có thể thực hiện được các quá trình sống cơ bản. Vậy tế bào được cấu tạo từ những thành phần nào và chúng có chức năng gì để có thể giúp tế bào thực hiện những quá trình sống đó?

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

1. Tìm hiểu cấu tạo tế bào

HS quan sát và chỉ ra thành phần có ở tất cả các tế bào là gì? Vị trí trong tế bào? Dự đoán vị trí những lỗ nhỏ li ti trên màng tế bào có vai trò là gì?

Ghi nhớ:

Cấu tạo gồm:

+ Màng tế bào: là thành phần có ở mọi tế bào, bao bọc tế bào chất. Màng tế bào tham gia vào quá trình trao đổi chất giữa tế bào và môi trường

+ Tế bào chất: nằm giữa màng tế bào và vùng nhân

+ Nhân hoặc vùng nhân: là trung tâm điều khiển các hoạt động sống của tế bào

CH:

1. Các thành phần chính của tế bào: màng tế bào, tế bào chất, nhân hoặc vùng nhân.

2. Những lỗ nhỏ li ti trên màng tế bào là nơi thực hiện sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường bên ngoài.

2. Hướng dẫn học sinh phân biệt tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực

+ Yêu cầu HS đọc nội dung SGK mục II và cho biết tế bào nhân sơ, tế bào nhân thực là gì?

Ghi nhớ:

Tế bảo nhân sơ chưa có nhân hoản chỉnh (không có màng nhân ngăn cách giữa chất nhân và tế bào chất). Vùng chứa vật chất đi truyền được gọi là vùng nhân. Tế bảo chất không có hệ thông nội màng cũng như các bảo quan có màng bao bọc, chỉ có bảo quan duy nhất là ribosome. Tế bào vi khuẩn là tế bào nhân sơ.

Tế bảo nhân thực đã có nhân hoản chỉnh, vật chất di truyền nằm trong nhân được bao bọc bởi màng nhãn. Tế bào chắt được chia thành nhiều khoang bởi hệ thống nội màng và có các bào quan có máng bao học.

* Hoạt động: 

Điểm giống và khác nhau ở tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực:

- Giống nhau: đều có màng tế bào, tế bào chất, nhân hoặc vùng nhân

- Khác nhau:

Các thành phần cấu tạo tế bào có ở tế bào nhân thwucj mà không có ở tế bào nhân sơ, ti thể, lưới nội chất, bộ máy Gongi,….

3. Phân biệt tế bào động vật và tế bào thực vật

1. Lập bảng so sánh sự giống nhau và khác nhau về thành phần cấu tạo giữa tế bào động vật và tế bào thực vật

2. Những điểm khác nhau giữa tế bào động vật và tế bào thực vật giúp cây cứng cáp dù không có hệ xương nâng đỡ như ở động vật?

Ghi nhớ:

* Phần câu hỏi:

1. Điểm giống nhau giữa tế bào thực vật và tế bào động vật:

- Đều là tế bào nhân thực

- Trong cấu tạo có các thành phần: màng tế bào, tế bào chất và nhân. Ngoài ra còn có một số bào quan (ti thể, thể Gongi, mạng lưới nội chất,…)

Điểm khác nhau:

2. Tế bào thực vật có lục lạp chứa sắc tố, tham gia quá trình quang hợp. Do đó thực vật có hình thức sống tự dưỡng. Tế bào động vật không có lục lạp nên không có khả năng quang hợp, do đó động vật là sinh vật dị thường.

Thành tế bào ở thực vật giúp cây cứng cáp dù không có bộ xương như ở động vật.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS hoàn thành bài tâp :

Câu 1 : Nêu khái niệm tế bào nhân sơ, tế bào nhân thực

Câu 2 : Tế bào ở hình bên môi tả tế bào động vật hay thực vật ? Giải thích

Câu 3 : Thành phần cấu tạo nào dưới đây có ở mọi tế bào ?

A. Màng tế bào

B. Lục lạp

C. Không bào

D. Hệ thống nội màng

Câu 4: Vì sao rau củ và thịt cùng được bảo quản trong ngăn đá của tủ lạnh, khi rã đông rau củ bị dập nát còn thịt vẫn bình thường ? Từ đó em hãy đưa ra cách bảo quản thực phẩm phù hợp.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS đọc phần Em có biết, và đọc thêm Em có thể? thực hành ở nhà báo cáo lại kết quả nhận xét về thí nghiệm.