Giáo án và PPT Khoa học 4 cánh diều Bài 13: Nhu cầu sống của thực vật và chăm sóc cây trồng

BÀI 13: NHU CẦU SỐNG CỦA THỰC VẬT VÀ CHĂM SÓC CÂY TRỒNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Nam cần làm gì để chăm sóc cây?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

• Đọc thông tin, quan sát các hình 2 – 7 trang 52 – 53 SGK và thảo luận nhóm, trình bày vào giấy A0 theo các yêu cầu:

(1) Hãy mô tả bước 1, bước 2 trong thí nghiệm tìm hiểu về các yếu tố cần cho thực vật sống và phát triển, dự đoán sự phát triển của cây trong mỗi chậu.

(2) So sánh dự đoán của em với kết quả thí nghiệm ở bước 3 và giải thích kết quả thí nghiệm.

(3) Nêu các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật. 

(4) Theo em, còn yếu tố nào khác cần cho sự sống và phát triển của thực vật? 

• Quan sát hình 8, 9 trang 53 SGK thảo luận theo nhóm đôi: “Nhiệt độ ảnh hưởng đến sự phát triển của cây mạ như thế nào?”

Sản phẩm dự kiến:

(1) Mô tả bước 1, bước 2 trong thí nghiệm: 

+ Bước 1: Chuẩn bị 5 cây đậu giống nhau. 4 cây trồng trong 4 chậu chứa đất trồng như nhau. Một cây được trồng trong chậu chứa sỏi đã được rửa sạch.

+ Bước 2. Mỗi chậu cây được chăm sóc khác nhau như sau:

• Đặt chậu cây A ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần.

• Đặt chậu cây B ở nơi có ánh sáng và tưới nước 2 lần một tuần nhưng bôi một lớp keo mỏng, trong suốt lên hai mặt của tất cả lá cây nhằm ngăn cản sự trao đổi khi của lá.

• Đặt chậu cây C ở nơi có ánh sáng nhưng không tưới nước.

+ Dự đoán sự phát triển của cây trong mỗi chậu:

• Cây ở chậu A phát triển tốt nhất, nhanh cao lớn. 

• Cây ở chậu B phát triển chậm hơn và màu của lá sẽ bị bạc dần.

• Cây ở chậu C còi, héo và kém phát triển.

• Cây ở chậu D còi, bạc màu.

• Cây ở chậu E không phát triển được. 

(2) Kết quả dự đoán gần giống với kết quả thí nghiệm.

+ Giải thích: Cây đậu ở chậu:

• A: Được cung cấp đầy đủ môi trường tốt nhất nên phát triển tốt nhất. 

• B: Do bị bôi một lớp keo trong suốt lên hai mặt lá của tất cả các lá cây nhằm ngăn cản sự trao đổi khí của lá nên quá trình trao đổi chất của cây sẽ bị giảm đi. 

• C: Cây bị thiếu nước.

• D: Cây bị thiếu ánh sáng nên bị còi và luôn có xu hướng phát triển vươn ra phía có ánh sáng. 

• E: Cây bị thiếu chất dinh dưỡng.

(3) Các yếu tố cần cho sự sống và phát triển của thực vật: Ánh sáng, nước, chất dinh dưỡng. 

(4) Các yếu tố khác cần cho sự sống và phát triển của thực vật: môi trường không khí, nhiệt độ, độ ẩm.

- Nhiệt độ ảnh hưởng đến cây mạ:

+ Ở nhiệt độ thấp 5 độ C, cây mạ bị héo, khô.

+ Ở nhiệt độ thích hợp 20 độ C, cây mạ phát triển tươi tốt. 

Hoạt động 2. Tìm hiểu nhu cầu về ánh sáng và nước của một số cây

GV đưa ra câu hỏi: 

Quan sát sát cây xanh xung quanh, cho biết tên cây và nhu cầu về ánh sáng, nước của cây.

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động 3. Tìm hiểu khả năng thực vật tự tổng hợp chất dinh dưỡng cần cho sự sống

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi:

Nhờ có ánh sáng, thực vật đã sử dụng những gì để tạo thành chất dinh dưỡng và thải ra khí ô-xi? Quá trình đó được gọi là gì?

Sản phẩm dự kiến:

Nhờ có ánh sáng, thực vật đã sử dụng ánh sáng, nước, khí các-bô-níc để tạo thành chất dinh dưỡng và thải ra khí ô-xi. Quá trình đó được gọi là quang hợp.

…

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Thực vật dùng năng lượng ánh sáng mặt trời để làm gì?

A. Trao đổi chất

B. Tổng hợp các chất hữu cơ từ các chất vô cơ

C. Hô hấp

D. Quang hợp

Câu 2: Cây sẽ thế nào nếu không được tưới nước?

A. Cây sẽ di chuyển đến nơi có nước

B. Cây sẽ phát triển tốt và mạnh khỏe

C. Cây sẽ héo và cuối cùng sẽ chết

D. Cây vẫn bình thường

Câu 3: Trong quá trình hô hấp, thực vật hấp thụ khí ....(1)..... và thải ra khí ......(2)......

A. các - bô - níc, ô - xi

B. ô - xi, các - bô - níc

C. ni - tơ, ô - xi

D. các - bô - níc, ni - tơ

Câu 4: Thực vật có thể tự tổng hợp chất dinh dưỡng nhờ yếu tố nào?

A. Ánh sáng

B. Nước

C. Chất khoáng

D. Nhiệt độ

Câu 5: Để chứng minh cây cần chất khoáng, người ta đã thực hiện thí nghiệm nào?

A. Để cây ngoài ánh sáng

B. Tưới nước cho cây hàng ngày

C. Trồng cây trong đất màu mỡ

D. Trồng cây trong sỏi đã được rửa sạch

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Để cây trồng sống và phát triển tốt, chúng ta cần làm gì?

Câu 2: Lan và Trang cùng nhau trồng cây. Chậu cây của Lan được tưới nước, chăm sóc đầy đủ. Còn chậu cây của Trang chỉ tưới nước mà không được hấp thu ánh sáng. Vậy theo em, chậu cây của bạn nào sẽ phát triển tốt hơn? Vì sao?