Giáo án và PPT Ngữ văn 7 chân trời Bài 6: Viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống

VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TRONG ĐỜI SỐNG

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em hãy quan sát một số hình ảnh sau đây và trả lời câu hỏi:

Những hình ảnh sau làm em liên tưởng đến sự việc, hiện tượng gì diễn ra trong cuộc sống hằng ngày?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu tri thức về kiểu văn bản

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Theo em, bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống là gì? Bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống cần đảm bảo yêu cầu nào?

Sản phẩm dự kiến:

a. Khái niệm

- Bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống thuộc thể nghị luận xã hội. Trong đó, người viết đưa ra ý kiến của mình về một vấn đề gợi ra từ các hiện tượng, sự việc trong đời sống, hoặc một vấn đề thuộc về lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống của con người.

b. Yêu cầu

- Nêu được vấn đề cần bàn luận

- Trình bày được ý kiến tán thành, phản đối của người viết với vấn đề cần bản luận.

- Đưa ra lý lẽ rõ ràng, bằng chứng xác thực, đa dạng để làm sáng tỏ cho ý kiến.

- Bố cục:

+ Mở bài: giới thiệu vấn đề cần bàn luận và thể hiện rõ ràng ý kiến của người viết về vấn đề ấy.

+ Thân bài: giải thích vấn đề cần bàn luận; đưa ra được ít nhất hai lí lẽ cụ thể lí giải cho ý kiến của người viết; sắp xếp các lí lẽ, bằng chứng theo trình tự hợp lí; đưa ra được bằng chứng đa dạng, cụ thể, tiêu biểu, xác thực để làm sáng tỏ lí lẽ; xem xét vấn đề từ nhiều phía để nội dung bài viết được toàn diện.

+ Kết bài: khẳng định lại ý kiến, đưa ra bài học nhận thức và phương hướng hành động. 

Hoạt động 2: Phân tích kiểu văn bản

GV đưa ra câu hỏi:

Câu 1: Tác giả viết bài văn này nhằm mục đích gì?

Câu 2: Những dấu hiệu nào giúp em nhận ra đây là bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống?

Câu 3: Bài viết đã đưa ra ý kiến, lí lẽ, bằng chứng nào về sự tha thứ?

Câu 4: Xác định đoạn văn có chức năng giải thích và đoạn văn có chức năng bổ sung, xem xét vấn đề từ nhiều khía cạnh.

Câu 5: Ở phần kết bài, tác giả đã đề xuất giải pháp gì? Theo em, giải pháp ấy có hợp lí, khả thi hay không?

Sản phẩm dự kiến:

……………………………………………………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống thuộc thể loại nào?

A. Nghị luận văn học

B. Nghị luận xã hội

C. Nghị luận khoa học

D. Nghị luận nghệ thuật

Câu 2: Yêu cầu nào sau đây không phải là yêu cầu của bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống?

A. Nêu được vấn đề cần bàn luận

B. Trình bày ý kiến rõ ràng về vấn đề

C. Đưa ra cảm xúc cá nhân mà không cần lí lẽ

D. Đưa ra bằng chứng xác thực để làm sáng tỏ ý kiến

Câu 3: Trong phần mở bài của bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống, người viết cần làm gì?

A. Nêu ít nhất hai lí lẽ chính

B. Giới thiệu vấn đề cần bàn luận và thể hiện ý kiến rõ ràng

C. Đưa ra bằng chứng đa dạng

D. Khẳng định lại ý kiến và rút ra bài học

Câu 4: Trong phần thân bài, người viết cần thực hiện những nội dung nào sau đây?

A. Giải thích vấn đề, đưa ra ít nhất hai lí lẽ cụ thể, sắp xếp bằng chứng hợp lí

B. Đưa ra ý kiến cá nhân mà không cần giải thích

C. Tóm tắt lại nội dung của vấn đề

D. Chỉ trình bày quan điểm tán thành mà không cần phản đối

Câu 5: Việc chuẩn bị trước khi viết bài văn nghị luận bao gồm các yếu tố nào sau đây?

A. Xác định đề tài, mục đích viết, người đọc

B. Sử dụng từ ngữ miêu tả phong phú

C. Chọn những hình ảnh đẹp để minh họa

D. Tạo ra cảm xúc mạnh cho người đọc

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1. Em hãy viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống với một chủ đề bất kì liên quan đến 4 văn bản đã học trong chủ đề: Tự học – Một thú vui bổ ích, Bàn về đọc sách, Tôi đi học và Đừng từ bỏ cố gắng.