Nội dung chính KHTN 9 kết nối bài 29: Carbohydrate. Glucose và saccharose

BÀI 29. CARBOHYDRATE GLUCOSE VÀ SACCHAROSE

I. Khái niệm carbohydrate

- Khái niệm: Carbohydrate là loại hợp chất hữu cơ chứa các nguyên tố carbon, hydrogen và oxygen.

- Thường có công thức chung: C_n(H₂O)_m.

- Một số loại carbohydrate phổ biến:

• Glucose
• Saccharose
• Tinh bột và cellulose

II. Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí của glucose và saccharose 

- Công thức phân tử:

+ Glucose: C₆H₁₂O₆.

+ Saccharose: C₁₂H₂₂O₁₁.

- Tính chất vật lí: 

+ Giống nhau: đều là tinh thể không màu, không mùi, có vị ngọt, tan tốt trong nước.

+ Khác nhau: khối lượng riêng của glucose là 1,56g/cm³; khối lượng riêng của saccharose là 1,58g/cm³.

- Một số sản phẩm chứa glucose và saccharose:

+ Sản phẩm chứa glucose : Trái cây chín, mật ong, nước trái cây tự nhiên.

+ Sản phẩm chứa saccharose: Mía, củ cải đường, nước trái cây tự nhiên.

III. Tính chất hóa học của glucose và saccharose

1. Phản ứng tráng bạc của glucose

- Tính chất đặc trưng của glucose: phản ứng với AgNO₃ trong dung dịch NH₃:

C₆H₁₂O₆ + Ag₂O C₆H₁₂O₇ + 2Ag

- Ứng dụng: Tráng bạc lên kính trong sản xuất gương soi.

- Lưu ý: Saccharose không có phản ứng này.

2. Phản ứng lên men rượu của glucose

- Glucose bị lên men tạo thành ethylic alcohol:

C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂

- Ứng dụng: Sản xuất bia, rượu, các loại đồ uống có cồn khác.

3. Phản ứng thủy phân của saccharose

- Thủy phân saccharose trong môi trường acid hoặc dưới tác dụng của enzyme sinh ra glucose và fructose:

C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O C₆H₁₂O₆ (glucose) + C₆H₁₂O₆ (fructose)

IV. Vai trò và ứng dụng của glucose và saccharose

1. Vai trò

- Glucose: Nguồn năng lượng chính cho thực vật và động vật, cung cấp năng lượng cho tế bào, hỗ trợ tăng trưởng và trao đổi chất.

- Saccharose: Cung cấp năng lượng cho cơ thể, được sử dụng phổ biến làm nguyên liệu trong công nghiệp thực phẩm.

- Lưu ý: Tiêu thụ quá nhiều glucose, saccharose trong thời gian dài có nguy cơ bị béo phì, tiểu đường, tim mạch,…

2. Ứng dụng

- Glucose: làm nguyên liệu trong công nghiệp dược phẩm, thực phẩm, sản xuất đồ uống có cồn và tráng gương.

- Saccharose: làm chất tạo ngọt cho nhiều loại đồ uống và bánh kẹo.