Câu hỏi tự luận Địa lí 11 kết nối tri thức Phần 2: Địa lí khu vực và quốc gia – khu vực tây nam á

ÔN TẬP PHẦN HAI

ĐỊA LÍ KHU VỰC VÀ QUỐC GIA – KHU VỰC TÂY NAM Á

Câu 1: Kể ít nhất 5 quốc gia thuộc khu vực Tây Nam Á.

Trả lời:

Các quốc gia thuộc khu vực Tây Nam Á là Thổ Nhĩ Kỳ, Síp, Li-băng, I-rắc, I-ran, Ả-rập Xê-út,…

Câu 2: Quan sát Hình 15.4. Bản đồ phân bố dân cư khu vực Tây Nam Á năm 2020 và nêu tên các quốc gia có mật độ dân số 200 người/km2 trở lên.

Trả lời:

Các quốc gia có mật độ dân số 200 người/km2 trở lên là: Cô-oét, Li-băng, I-xra-en.

Câu 3: Quan sát Hình 15.4. Bản đồ phân bố dân cư khu vực Tây Nam Á năm 2020 và cho biết các quốc gia có mật độ dân số từ 100 đến dưới 200 người/km2.

Trả lời:

Các quốc gia có mật độ dân số từ 100 đến dưới 200 người/km2 là: Thổ Nhĩ Kỳ, Gioóc-đa-ni, A-déc-ba-gian.

Câu 4: Quan sát Hình 15.4. Bản đồ phân bố dân cư khu vực Tây Nam Á năm 2020 và cho biết các quốc gia có mật độ dân số từ 50 đến dưới 100 người/km2.

Trả lời:

Các quốc gia có mật độ dân số từ 50 đến dưới 100 người/km2 là: I-rắc, I-ran, Xi-ri, Áp-ga-ni-xtan, các tiểu vương quốc A-rập thống nhất, Gru-di-a, Y-ê-men.

Câu 5: Kể tên các đô thị từ 10 triệu người trở lên dựa vào hình 15.4. Bản đồ phân bố dân cư khu vực Tây Nam Á năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị từ 10 triệu người trở lên là: I-xtan-bun.

Câu 6: Kể tên các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người dựa vào hình 15.4. Bản đồ phân bố dân cư khu vực Tây Nam Á năm 2020.

Trả lời:

Các đô thị từ 5 triệu người đến dưới 10 triệu người là: An-ca-rá, Bát-đa, Tê-hê-ran, Ri-át.

Câu 7: Khí hậu và sông ngòi ở khu vực Đông Nam Á có những nét đặc trưng gì? Những nét đặc trưng đó đã ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực?

Trả lời:

* Khí hậu:

- Nằm trong đới khí hậu cận nhiệt và đới khí hậu nhiệt đới. - Nằm trong đới khí hậu cận nhiệt và đới khí hậu nhiệt đới.

- Chủ yếu là kiểu khí hậu lục địa: - Chủ yếu là kiểu khí hậu lục địa:

+ Mùa hè: khô nóng. + Mùa hè: khô nóng.

+ Mùa đông: khô lạnh. + Mùa đông: khô lạnh.

- Khí hậu phân hóa theo chiều bắc – nam. - Khí hậu phân hóa theo chiều bắc – nam.

+ Vùng phía bắc: khí hậu cận nhiệt: ven Địa Trung Hải có lượng mưa trung bình năm khoảng 500mm. + Vùng phía bắc: khí hậu cận nhiệt: ven Địa Trung Hải có lượng mưa trung bình năm khoảng 500mm.

+ Vùng phía nam: khí hậu nhiệt đới: chênh lệch nhiệt độ giữa 2 mùa, giữa ngày – đêm lớn, lượng mưa trung bình từ 100 – 300mm/năm. + Vùng phía nam: khí hậu nhiệt đới: chênh lệch nhiệt độ giữa 2 mùa, giữa ngày – đêm lớn, lượng mưa trung bình từ 100 – 300mm/năm.

- Ở khu vực miền núi: sơn nguyên khí hậu phân hóa theo độ cao. - Ở khu vực miền núi: sơn nguyên khí hậu phân hóa theo độ cao.

→ Thuận lợi: cư trú và trồng trọt.

* Sông, hồ:

- Mạng lưới sông ngòi thưa thớt, phần lớn bắt nguồn từ vùng núi và sơn nguyên ở phía bắc. - Mạng lưới sông ngòi thưa thớt, phần lớn bắt nguồn từ vùng núi và sơn nguyên ở phía bắc.

- Hai con sông Ti-grơ và Ơ-phrát hình thành nên đồng bằng màu mỡ. - Hai con sông Ti-grơ và Ơ-phrát hình thành nên đồng bằng màu mỡ.

- Các sông khác thường chỉ có nước vào mùa mưa. - Các sông khác thường chỉ có nước vào mùa mưa.

- Các hồ lớn và có giá trị: hồ Van, hồ Ga-li-lê, Biển Chết. - Các hồ lớn và có giá trị: hồ Van, hồ Ga-li-lê, Biển Chết.

- Nước ngầm là nguồn cung cấp nước quan trọng. - Nước ngầm là nguồn cung cấp nước quan trọng.

→ Ảnh hưởng:

- Thuận lợi: - Thuận lợi:

+ Canh tác nông nghiệp. + Canh tác nông nghiệp.

+ Cung cấp nước quan trọng cho sản xuất. + Cung cấp nước quan trọng cho sản xuất.

- Khó khăn: - Khó khăn:

+ Tình trạng thiếu nước cho sản xuất và sinh hoạt. + Tình trạng thiếu nước cho sản xuất và sinh hoạt.

+ Nguồn nước ngầm nằm ở độ sâu lớn, khó khai thác. + Nguồn nước ngầm nằm ở độ sâu lớn, khó khai thác.

Câu 8: Dân cư ở khu vực Tây Nam Á có điểm gì nổi bật? Những điểm nổi bật đó ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực?

Trả lời:

- Khu vực ít dân: số dân 402,5 triệu người (chiếm 5,2% số dân toàn thế giới). - Khu vực ít dân: số dân 402,5 triệu người (chiếm 5,2% số dân toàn thế giới).

- Tỉ lệ tăng tự nhiên dân số còn khá cao (1,6%). - Tỉ lệ tăng tự nhiên dân số còn khá cao (1,6%).

- Phần lớn dân cư là người Ả-rập (50%), Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Tư, Do Thái,… - Phần lớn dân cư là người Ả-rập (50%), Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Tư, Do Thái,…

- Tỉ lệ nam nhiều hơn nữ và có xu hướng tăng. - Tỉ lệ nam nhiều hơn nữ và có xu hướng tăng.

- Cơ cấu dân số trẻ, nhiều quốc gia đang trong thời kì dân số vàng. - Cơ cấu dân số trẻ, nhiều quốc gia đang trong thời kì dân số vàng.

- Mật độ dân số khá thấp: 60 người/km2 và có sự chênh lệch giữa các vùng, các quốc gia. - Mật độ dân số khá thấp: 60 người/km2 và có sự chênh lệch giữa các vùng, các quốc gia.

- Phân bố: tập trung ở vùng phía bắc, đồng bằng, ven biển và những vùng khai thác dầu mỏ. - Phân bố: tập trung ở vùng phía bắc, đồng bằng, ven biển và những vùng khai thác dầu mỏ.

- Tỉ lệ dân thành thị của khu vực cao (72%). - Tỉ lệ dân thành thị của khu vực cao (72%).

→ Ảnh hưởng:

- Thuận lợi: - Thuận lợi:

+ Lực lượng lao động dồi dào, có nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế. + Lực lượng lao động dồi dào, có nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế.

+ Các thành phố phát triển, thu hút dân cư và lao động. + Các thành phố phát triển, thu hút dân cư và lao động.

Câu 9: Trình bày những đặc điểm về xã hội và phân tích ảnh hưởng của xã hội đến sự phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực Tây Nam Á.

Trả lời:

* Đặc điểm:

- Nơi khởi nguồn của ba tôn giáo chính: Do Thái giáo, Kitô giáo, Hồi giáo. - Nơi khởi nguồn của ba tôn giáo chính: Do Thái giáo, Kitô giáo, Hồi giáo.

- Nơi xuất hiện của một trong những nền văn minh cổ đại. - Nơi xuất hiện của một trong những nền văn minh cổ đại.

- Nơi có nhiều di sản vật thể và phi vật thể được UNESCO công nhận: thành cổ Pê-tra, thành cổ Shi-bam,… - Nơi có nhiều di sản vật thể và phi vật thể được UNESCO công nhận: thành cổ Pê-tra, thành cổ Shi-bam,…

- Nơi có nhiều lễ hội, phong tục tập quán truyền thống đặc sắc. - Nơi có nhiều lễ hội, phong tục tập quán truyền thống đặc sắc.

- Chất lượng cuộc sống ngày càng nâng cao. - Chất lượng cuộc sống ngày càng nâng cao.

- Có sự phân hóa giữa các nước, các nhóm dân cư trong một nước. - Có sự phân hóa giữa các nước, các nhóm dân cư trong một nước.

- Có các xung đột sắc tộc, tôn giáo,… xảy ra trong một quốc gia hoặc giữa các quốc gia. - Có các xung đột sắc tộc, tôn giáo,… xảy ra trong một quốc gia hoặc giữa các quốc gia.

- Chịu sự can thiệp của một số cường quốc trên thế giới. - Chịu sự can thiệp của một số cường quốc trên thế giới.

- Tình hình an ninh chính trị bất ổn. - Tình hình an ninh chính trị bất ổn.

* Ảnh hưởng:

- Thuận lợi: Phát triển ngành du lịch. - Thuận lợi: Phát triển ngành du lịch.

- Khó khăn: phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực khó khăn. - Khó khăn: phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực khó khăn.

Câu 10: Tại sao khu vực Tây Nam Á được coi là “điểm nóng” của thế giới?

Trả lời: 

Tây Nam Á được coi là “điểm nóng ” của thế giới vì:

- Có vị trí chiến lược quan trọng: nằm ở ngã ba của ba châu lục Á - - Có vị trí chiến lược quan trọng: nằm ở ngã ba của ba châu lục Á -  u - Phi.

- Giàu tài nguyên: dầu mỏ và khí tự nhiên nhất thế giới, nhiều nhất ở vùng vịnh Péc-xích. - Giàu tài nguyên: dầu mỏ và khí tự nhiên nhất thế giới, nhiều nhất ở vùng vịnh Péc-xích.

- Thường xuyên xảy ra xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn khủng bố. - Thường xuyên xảy ra xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn khủng bố.

- Là nơi cạnh tranh ảnh hưởng của các cường quốc. - Là nơi cạnh tranh ảnh hưởng của các cường quốc.

Câu 11: Giải thích lí do vì sao khu vực Tây Nam Á trở thành nơi cạnh tranh ảnh hưởng của nhiều cường quốc trên thế giới?

Trả lời:

Khu vực Tây Nam Á trở thành nơi cạnh tranh ảnh hưởng của nhiều cường quốc trên thế giới vì đây là nơi có:

- Nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có, đặc biệt là dầu khí. - Nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có, đặc biệt là dầu khí.

- Vị trí địa - chính trị quan trọng. - Vị trí địa - chính trị quan trọng.

- Sự tồn tại các vấn đề mang tính lịch sử, các tôn giáo với các tín ngưỡng khác nhau và các phần tử cực đoan trong các tôn giáo,... - Sự tồn tại các vấn đề mang tính lịch sử, các tôn giáo với các tín ngưỡng khác nhau và các phần tử cực đoan trong các tôn giáo,...

Câu 12: Chứng minh khu vực Tây Nam Á là một trong những cái nôi văn hóa của thế giới.

Trả lời:

- Là quê hương của ba tôn giáo lớn: Do Thái giáo, Kitô giáo, Hồi giáo. Đây là ba tôn giáo chi phối, dẫn dắt đời sống tinh thần của khoảng 1/2 dân số thế giới. - Là quê hương của ba tôn giáo lớn: Do Thái giáo, Kitô giáo, Hồi giáo. Đây là ba tôn giáo chi phối, dẫn dắt đời sống tinh thần của khoảng 1/2 dân số thế giới.

- Là nơi xuất hiện của một trong những nền văn minh cổ đại nhất trên thế giới – nền văn minh Lưỡng Hà. - Là nơi xuất hiện của một trong những nền văn minh cổ đại nhất trên thế giới – nền văn minh Lưỡng Hà.

- Có nhiều công trình kiến trúc cổ: công trình xây dựng bằng đất sét, bằng đá. Nhiều di sản vật thể và phi vật thể được UNESCO công nhận như: thành cổ Pê-tra (Gioóc-đa-ni), thành cổ Shi-bam (Y-ê-men), thành phố di sản Sa-ma-ra (I-rắc),… - Có nhiều công trình kiến trúc cổ: công trình xây dựng bằng đất sét, bằng đá. Nhiều di sản vật thể và phi vật thể được UNESCO công nhận như: thành cổ Pê-tra (Gioóc-đa-ni), thành cổ Shi-bam (Y-ê-men), thành phố di sản Sa-ma-ra (I-rắc),…

Câu 13: Quan sát Hình 16.2. Bản đồ phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản khu vực Tây Nam Á năm 2020 và kể tên những quốc gia trồng cây chà là trong khu vực.

Trả lời:

Các quốc gia trồng cây chà là trong khu vực là: I-ran, A-rập Xê-út, Y-ê-men, I-rắc, Ô-man.

Câu 14: Quan sát Hình 16.2. Bản đồ phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản khu vực Tây Nam Á năm 2020 và kể tên những quốc gia trồng cây ô-liu trong khu vực.

Trả lời:

Các quốc gia trồng cây ô-liu trong khu vực là: I-ran, A-rập Xê-út, I-rắc, Thổ Nhĩ Kỳ.

Câu 15: Quan sát Hình 16.2. Bản đồ phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản khu vực Tây Nam Á năm 2020 và kể tên những quốc gia trồng cây ăn quả trong khu vực.

Trả lời:

Các quốc gia trồng cây ăn quả trong khu vực là: I-ran, I-xra-en, Thổ Nhĩ Kỳ, Xi-ri, Síp.

Câu 16: Quan sát Hình 16.2. Bản đồ phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản khu vực Tây Nam Á năm 2020 và kể tên những quốc gia chăn nuôi bò trong khu vực.

Trả lời:

Các quốc gia chăn nuôi bò trong khu vực là: Áp-ga-ni-xtan, Thổ Nhĩ Kỳ, A-rập Xê-út.

Câu 17: Chứng minh rằng ngành giao thông vận tải ở Tây Nam Á phát triển rất mạnh mẽ.

Trả lời:

* Điều kiện thuận lợi: Vị trí địa lí của Tây Nam Á nằm giữa ba châu lục Á,  u, Phi và nằm trên các tuyến giao thông quan trọng bậc nhất thế giới. Bên cạnh đó, kênh đào Xuy-ê nối liền Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương giúp rút ngắn quãng đường di chuyển giữa hai đại dương.

* Đặc điểm:

- Giao thông quốc tế phát triển. - Giao thông quốc tế phát triển.

- Hàng hải là một thế mạnh với nhiều cảng lớn như Ten A-víp, En Cô-oét, I-xtan-bun, A-đen,… - Hàng hải là một thế mạnh với nhiều cảng lớn như Ten A-víp, En Cô-oét, I-xtan-bun, A-đen,…

- Đường hàng không là loại hình giao thông chính với các sân bay lớn: Đu-bai, Đô-ha, An-ca-ra, Ba-cu,… - Đường hàng không là loại hình giao thông chính với các sân bay lớn: Đu-bai, Đô-ha, An-ca-ra, Ba-cu,…

Câu 18: Có ý kiến cho rằng “Tình hình chính trị xã hội bất ổn và các xung đột sắc tộc, tôn giáo đã ảnh hưởng đến sự phát triển của các quốc gia trong khu vực Tây Nam Á”. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Trả lời:

Em đồng ý với ý kiến trên vì:

- Các cuộc chiến tranh, xung đột sắc tộc đã tàn phá và kìm hãm sự phát triển kinh tế, tăng trưởng kinh tế không ổn định. - Các cuộc chiến tranh, xung đột sắc tộc đã tàn phá và kìm hãm sự phát triển kinh tế, tăng trưởng kinh tế không ổn định.

- Các phần tử khủng bố cướp bóc, đe dọa đến đời sống nhân dân làm gia tăng tình trạng đói nghèo trong khu vực này. - Các phần tử khủng bố cướp bóc, đe dọa đến đời sống nhân dân làm gia tăng tình trạng đói nghèo trong khu vực này.

- Những vụ khủng bố, xả súng phá hủy các cơ sở kinh tế, cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và đe dọa đời sống của nhân dân. - Những vụ khủng bố, xả súng phá hủy các cơ sở kinh tế, cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và đe dọa đời sống của nhân dân.

Câu 19: Giải thích vì sao ngành công nghiệp khai thác, chế biến dầu khí là ngành then chốt của các quốc gia trong khu vực Tây Nam Á?

Trả lời:

Ngành công nghiệp khai thác, chế biến dầu khí là ngành then chốt của các quốc gia trong khu vực Tây Nam Á vì:

- Vị trí địa lí có tuyến đường biển huyết mạch dẫn đến các mỏ dầu khí trữ lượng lớn của các quốc gia vùng vịnh Péc-xích. - Vị trí địa lí có tuyến đường biển huyết mạch dẫn đến các mỏ dầu khí trữ lượng lớn của các quốc gia vùng vịnh Péc-xích.

- Vùng thềm lục địa và duyên hải của vịnh Péc-xích có nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí tự nhiên trữ lượng hàng đầu thế giới: sở hữu trên 50% trữ lượng dầu mỏ và khoảng 40% trữ lượng khí tự nhiên của thế giới. - Vùng thềm lục địa và duyên hải của vịnh Péc-xích có nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí tự nhiên trữ lượng hàng đầu thế giới: sở hữu trên 50% trữ lượng dầu mỏ và khoảng 40% trữ lượng khí tự nhiên của thế giới.

- Có cơ cấu dân số trẻ nên lực lượng lao động dồi dào. - Có cơ cấu dân số trẻ nên lực lượng lao động dồi dào.

Câu 20: Tại sao nền nông nghiệp của các quốc gia trong khu vực Tây Nam Á không phát triển?

Trả lời:

Nông nghiệp khu vực Tây Nam Á không phát triển là do:

- Địa hình chủ yếu là núi, sơn nguyên và hoang mạc, đất canh tác ít. - Địa hình chủ yếu là núi, sơn nguyên và hoang mạc, đất canh tác ít.

- Khí hậu khô nóng. - Khí hậu khô nóng.

- Nguồn nước khan hiếm, mạng lưới sông ngòi thưa thớt nên thiếu nước cho sản xuất. - Nguồn nước khan hiếm, mạng lưới sông ngòi thưa thớt nên thiếu nước cho sản xuất.