Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 chân trời Bài 9: Tình yêu và thù hận

BÀI 9: NHỮNG BÀI HỌC TỪ TRẢI NGHIỆM

VĂN BẢN: TÌNH YÊU VÀ THÙ HẬN

(16 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1:  Trình bày hiểu biết của em về tác giả Uy-li-am Sếch-xpia

Trả lời:

- Uy-li-am Sếch-xpia (1564 – 1616), là nhà thơ, nhà soạn kịch thiên tài người Anh thời Phục hưng. Ông đã soạn 37 vở kịch gồm lịch sử, hài kịch và bi kịch. 

- Kịch của ông phản ánh tinh thần thời đại, là tiếng nói của lương tri tiến bộ, khát vọng tự do và tấm lòng nhân ái đối với con người. 

- Tác phẩm tiêu biểu như: Hen-ry VI (Henry VI - 1592), Giấc mộng đêm hè (1594), Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ (Venice - 1594), Vua Giôn (1594), Hăm-lét (Hamlet - 1601), Ô-ten-lô (Othello - 1604), Vua Lia (Lear - 1607), ...

Câu 2: Đoạn trích được viết theo thể loại nào? Nêu bố cục đoạn trích

Trả lời: 

Thể loại: bi kịch Bố cục chia 2 phần: 

- Phần 1 (từ lời thoại 1 đến 6): Lời độc thoại thổ lộ tình yêu thầm kín của Romeo và Juliet.

 - Phần 2 (còn lại): Lời đối thoại của Romeo và Juliét.

Câu 3: Cho biết xuất xứ của của đoạn trích

Trả lời:

Câu 4: Nội dung chính của đoạn trích là gì?

Trả lời:

Câu 5: Trình bày đặc điểm của nghệ thuật đoạn trích

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1: Tóm tắt văn bản 

Trả lời:

Tại thành Vê-rô-na nước Ý, hai dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét có mối hận thù lâu đời. Rô-mê-ô là con trai họ Môn-ta-ghiu yêu Giu-li-ét - con gái họ Ca-piu-lét. Đôi trai tài gái sắc này đã đến nhà thờ nhờ tu sĩ Lô-rân bí mật làm lễ cưới. Tuy nhiên anh họ của Giu-li-ét là Ti-bân đã giết chết người bạn rất thân của Rô-mê-ô. Để trả thù cho bạn, Romeo đã đâm chết Ti-bân nên bị trục xuất khỏi và đày biệt xứ. Juliet bị cha mẹ ép gả cho bá tước Pa-rít. Nàng cầu cứu sự giúp đỡ của tu sĩ Lô-rân. Tu sĩ cho nàng uống một liều thuốc ngủ, uống vào sẽ như người đã chết, thuốc có tác dụng trong vòng 24 tiếng. Tu sĩ sẽ báo cho Rô-mê-ô đến hầm mộ cứu nàng trốn khỏi thoát. Nhưng Tu sĩ chưa kịp báo thì từ chỗ bị lưu đày chàng đã nghe được tin và đau đớn trốn về Vê-rô-na. Trên đường về chàng kịp mua một liều thuốc cực độc dành cho mình. Tại nghĩa địa, gặp Pa-rít đến viếng Juliet, Romeo đâm chết Pa-rít rồi uống thuốc độc tự tử. Rô-mê-ô vừa gục xuống thì thuốc của Giu-li-ét hết hiệu nghiệm. Nàng tỉnh dậy và nhìn thấy xác Rô-mê-ô bên cạnh liền rút dao tự vẫn theo. Cái chết tang thương của đôi bạn trẻ đã thức tỉnh hai dòng họ, họ quên đi mối thù truyền kiếp và bắt tay nhau đoàn tụ

Câu 2: Cuộc gặp gỡ giữa Rô-mê-ô và Giu-li-ét diễn ra trong thời gian và không gian như thế nào?

Trả lời:

 Cảnh tình tự, gặp gỡ của Rô-mê-ô và Giu-li-ét luôn phải diễn ra trong khoảng thời gian ban đêm và trong không gian vắng vẻ chỉ có hai người họ. Vì tình yêu của họ không được sự chấp thuận của cha mẹ và dòng họ. Nếu họ bị phát hiện là gặp gỡ và yêu nhau thì sẽ bị ngăn cấm, khó mà được ra ngoài gặp được nhau.

Câu 3: Tại sao cả Rô-mê-ô và Giu-li-ét đều ái ngại về cái tên gắn với dòng họ của mình?

Trả lời:

- Hai dòng họ Montague và Capulet có mối thù truyền kiếp, khiến cuộc sống của họ luôn bị đe dọa. Cái tên Montague và Capulet tượng trưng cho sự thù hận, bạo lực và chia rẽ. Rô-mê-ô và Giu-li-ét không muốn bị ràng buộc bởi mối thù hận này, họ muốn được tự do yêu thương và hạnh phúc. 

- Rô-mê-ô và Giu-li-ét yêu nhau say đắm, nhưng tình yêu của họ bị cấm đoán bởi mối thù hận của hai dòng họ. Họ muốn được tự do yêu thương và hạnh phúc, không muốn bị ràng buộc bởi những định kiến và luật lệ xã hội. Cái tên Montague và Capulet là rào cản cho tình yêu của họ, và họ muốn khước từ nó để được bên nhau.

Câu 4: Xác định xung đột, kiểu xung đột kịch và cho biết cách thể hiện xung đột kịch trong văn bản có gì đáng lưu ý.

Trả lời:

Câu 5:  Nêu ví dụ về lời đối thoại và lời độc thoại của nhân vật Rô-mê-ô, Giu-li-ét và cho biết việc sử dụng các lời độc thoại có tác dụng thế nào trong việc thể hiện hành động, tâm lí của nhân vật.

Trả lời:

Câu 6:  Trong lời thoại của nhân vật, các từ ngữ “bức tường”, “lưỡi kiếm”, ngoài nghĩa chỉ sự vật cụ thế, còn có nghĩa nào khác hay không? Các từ ngữ đó có tác dụng gì trong việc thể hiện xung đột kịch?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG ( 3 câu)

Câu 1:  Chỉ ra một số biểu hiện cho thấy sự phù hợp giữa ngôn ngữ đối thoại, độc thoại của nhân vật với nội dung câu chuyện.

Trả lời:

Rô-mê-ô với 6 lời thoại:

 - Bối cảnh: Đêm khuya thanh vắng, tĩnh mịch có ánh trăng, có những vì tinh tú, phù hợp để giãi bày tâm sự. 

- Rô-mê-ô có những lời tán dương đầy si mê cho Giu-li-ét ví nàng như mặt trời với nhiều ẩn ý: 

+ Vẻ đẹp của người con gái trẻ trung, rực rỡ, vẻ đẹp ấy giống như ánh dương ấm áp sáng chói tâm hồn hồn chàng.

 + Vẻ đẹp của nàng tỏa ra thứ ánh sáng cạnh tranh với thiên nhiên, thậm chí lấn át của ánh trăng khiến cho nó trở nên nhợt nhạt xanh xao. 

+ Xuất phát từ thần thoại La Mã về mặt trăng, mà bản thân Rô-mê-ô lại ao ước một tình yêu thực tế, tươi đẹp gần sát với trần thế. 

→ Giu-li-ét phải xứng đáng với hình tượng mặt trời ấm áp. 

+ Giu-li-ét lại xuất lúc chàng rơi vào tuyệt vọng, chính tình yêu của nàng đã hồi sinh tâm hồn chàng.

 → Chính Giu-li-ét đã mang đến sức mạnh, củng cố nguồn sống, là sự hiện diện tuyệt đối cần thiết trong cuộc đời chàng.

 - Ví mắt nàng như vì tinh tú.

 →Vẻ đẹp của con người đã được tôn vinh để sánh ngang với vẻ đẹp của vũ trụ, thổi bùng lên ngọn lửa yêu đương mãnh liệt ở Rô-mê-ô. 

* Giu-li-ét với 3 lời thoại:

 - Ôi chao, cảm xúc chất chứa dồn nén ở trong ấy, đó là tình cảm gói ghém dành cho mối tình đầu tiên của mình, nhưng cũng là tiếng thở dài lo lắng, là nỗi băn khoăn của nàng về tình yêu của Rô-mê-ô. 

- Đề ra giải pháp là một trong hai người họ phải từ bỏ dòng họ, có thể thấy rằng tình yêu của Giu-li-ét dành cho Rô-mê-ô là vô cùng lớn lao, là lời mách bảo chân thành của trái tim. 

- Dùng lý lẽ để bảo vệ, biện minh cho việc từ bỏ dòng họ vì tình yêu Chỉ có tên họ...đổi lấy cả em đây!. 

→ Dường như Giu-li-ét đã không còn là cô bé 14 tuổi nữa mà đã trưởng thành, chín chắn.

Câu 2: Phân tích một lời độc thoại của Rô-mê-ô hoặc Giu-li-ét mà theo em là đặc sắc, thú vị.

Trả lời:

Câu 3: Nguyên nhân nào khiến cho việc khẳng định tình yêu của hai nhân vật Rô-mê-ô, Giu-li-ét trong tác phẩm của Sếch-xpia đương thời bị xem là chống lại dòng họ của mình? Em đồng tình/ không đồng tình với điều gì trong cách ứng xử của hai nhân vật này? Vì sao?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Lập dàn ý bài văn phân tích đoạn trích Tình yêu và thù hận

Trả lời:

1. Mở bài 

- Giới thiệu sơ lược về cuộc đời và sự nghiệp của Uy-li-am Sếch-xpia. - Rô-mê-ô và Giu-li-ét là vở bi kịch kinh điển về tình yêu, là kiệt tác văn học ra đời dựa trên mối thù hận có thực của hai dòng họ Môn-ta-ghiu và Ca-piu-lét tại I-ta-li-a thời trung cổ. - Tình yêu và thù hận trích trong lớp hai, hồi II của vở kịch là những lời tâm sự tận đáy lòng của đôi trai tài gái sắc, hai trái tim cùng hướng về thứ tình yêu đích thực, sẵn sàng từ bỏ, vượt qua những rào cản thù hận dòng họ để đến bên nhau.

 2. Thân bài 

a. Tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét: -

 Là tình yêu trên nền thù hận, và Giu-li-ét sự thù hận của hai dòng họ được nhắc đến như một nỗi sợ, nỗi ám ảnh thường trực. 

– Với Rô-mê-ô chàng luôn mang tâm thế sẵn sàng, vượt lên trên thù hận với thái độ quyết đoán, sẵn sàng từ bỏ cả tên họ, từ bỏ cả dòng tộc vì tình yêu và Giu-li-ét, nhưng chàng lại băn khoăn và e dè vì chưa xác định được tình yêu của Giu-li-ét. b. Những lời muốn ngỏ của hai nhân vật thông qua màn độc thoại nội tâm: * Rô-mê-ô với 6 lời thoại:

 - Bối cảnh: Đêm khuya thanh vắng, tĩnh mịch có ánh trăng, có những vì tinh tú, phù hợp để giãi bày tâm sự. - Rô-mê-ô có những lời tán dương đầy si mê cho Giu-li-ét ví nàng như "mặt trời"với nhiều ẩn ý: Vẻ đẹp của người con gái trẻ trung, rực rỡ, vẻ đẹp ấy giống như ánh dương ấm áp sáng chói tâm hồn hồn chàng. Vẻ đẹp của nàng tỏa ra thứ ánh sáng cạnh tranh với thiên nhiên, thậm chí lấn át của ánh trăng khiến cho nó trở nên nhợt nhạt xanh xao. 

Xuất phát từ thần thoại La Mã về mặt trăng, mà bản thân Rô-mê-ô lại ao ước một tình yêu thực tế, tươi đẹp gần sát với trần thế

 => Giu-li-ét phải xứng đáng với hình tượng mặt trời ấm áp. Giu-li-ét lại xuất lúc chàng rơi vào tuyệt vọng, chính tình yêu của nàng đã hồi sinh tâm hồn chàng. 

=> Chính Giu-li-ét đã mang đến sức mạnh, củng cố nguồn sống, là sự hiện diện tuyệt đối cần thiết trong cuộc đời chàng.

 - Ví mắt nàng như vì tinh tú. 

=> Chủ nghĩa nhân văn thời Phục Hưng, vẻ đẹp của con người đã được tôn vinh để sánh ngang với vẻ đẹp của vũ trụ, thổi bùng lên ngọn lửa yêu đương mãnh liệt ở Rô-mê-ô. 

* Giu-li-ét với 3 lời thoại: 

- "Ôi chao", cảm xúc chất chứa dồn nén ở trong ấy, đó là tình cảm gói ghém dành cho mối tình đầu tiên của mình, nhưng cũng là tiếng thở dài lo lắng, là nỗi băn khoăn của nàng về tình yêu của Rô-mê-ô. 

- Đề ra giải pháp là một trong hai người họ phải từ bỏ dòng họ, có thể thấy rằng tình yêu của Giu-li-ét dành cho Rô-mê-ô là vô cùng lớn lao, là lời mách bảo chân thành của trái tim. 

- Dùng lý lẽ để bảo vệ, biện minh cho việc từ bỏ dòng họ vì tình yêu "Chỉ có tên họ...đổi lấy cả em đây!". 

=> Dường như Giu-li-ét đã không còn là cô bé 14 tuổi nữa mà đã vụt trưởng thành, chín chắn. 

c. Cuộc chạm mặt trực tiếp để bày tỏ tình cảm:

 * Giu-li-ét: - Luôn ám ảnh nỗi sợ hãi thường trực, nàng luôn gợi nhắc về mối thù của hai đại gia tộc mà hiện thân của nỗi lo lắng ấy chính là bức tường đá. - Bức tường đá bảo vệ dòng họ khỏi sự đột nhập của những kẻ có ý đồ bất chính, là sự ngăn trở tình yêu, là rào cản, là mối thù sâu đậm của hai dòng họ, nó còn là biểu tượng cho nỗi lo lắng của Giu-li-ét về tình yêu của Rô-mê-ô. * Rô-mê-ô: - Suy nghĩ của Rô-mê-ô lại thoáng và nhẹ nhàng hơn rất nhiều, lập tức khẳng định chàng sẵn sàng từ bỏ tên họ để xóa bỏ mối thù. 

- Xóa tan mọi băn khoăn lo lắng của Giu-li-ét về tình yêu của chàng bằng cách khẳng định chắc chắn về tình yêu mãnh liệt dành cho nàng

 - Hình bóng bức tường trở thành đòn bẩy, là công thức chính minh cho tình yêu của Rô-mê-ô. 

3. Kết bài 

­- Khẳng định lại giá trị nội dung tư tưởng của đoạn trích.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------