[Chân trời sáng tạo] Giáo án sinh học 6 bài 24: Virus

Thế giới đã trài qua sự bùng phát nhiều đại dịch lớn, dịch Ebola naem 2014 ở Tây Phi, đại dịch cúng H1N1 năm 2009 ( hay còn gọi là cúm lợn). Năm 2019 là đại dịch Covid 19 gây nguy hiểm cho cộng đồng. Vậy đối tương gây nên đại dịch đó là gì? Chúng ta cần làm gì để chống đại dịch đó?

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV giới thiệu hình 24.1,24.2 trong SGK, có thể chuẩn bị bộ ảnh về các dạng virus khác nhau và cấu tạo các loại virus, sử dụng phương pháp trực quan kết hợp kĩ thuật hỏi- đáp hưỡng dẫn HS hoạt động cặp đôi, gợi ý và định hướng cho SH thảo luận các câu hỏi thảo luận SGK:

1. Nhận xét về hình dạng của một số virus trong hình 24.1

2. Quan sát hình 24.2, nêu cấu tạo của virus. Cấu tạo của virus có gì khác  so với cấu tạo của tế bào sinh vật nhân sơ và nhân thực mà em đã được học?

Sau khi HS trả lời, GV đưa ra câu hỏi củng cố:

+ Tại sao virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc?

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

 + HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát tranh ảnh và trả lời câu hỏi

- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

 GV gọi HS trả lời, HS còn lại nghe và nhận xét

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV gợi ý HS rút ra kết luận như SGK.

1. Đặc điểm virus

a. Tìm hiểu hình dạng và cấu tạo virus

- Virus có 3 dạng đặc trưng:

+ Dạng xoắn: virus khảm thuốc lá, virus dại

+ Dạng hình khối: virus cảm, virus viêm kết mạc

+ Dạng hỗn hợp: thực khuẩn thể (phage)

- Virus có cấu tạo đơn giản, gồm lớp vỏ protein và phần lõi chứa vật chất di truyền, một số virus có thêm lớp vỏ ngoài. Virus không có các thành phần cấu tạo giống với tế bào nhân sơ và nhân thực

Virus phải sống kí sinh nội bào bắt buộc chưa có cấu tạo tế bào, không có các thành phần chính của một tế bào điển hình, nên khi ra khỏi tế bào chủ, virus tồn tại như một vật không sống.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV sử dụng kĩ thuật giao nhiệm vụ yêu cầu HS làm việc theo nhóm nhỏ để tìm hiểu về vai trò của virus trong thực tiễn. Qua đó, thảo luận để trả lời các câu hỏi trong SGK.

3. Tìm hiểu thông tin và cho biết ứng dụng của virus trong thực tiễn.

Sau khi HS trả lời, GV đưa ra câu hỏi củng cố:

*Thuốc trừ sâu có nguồn góc từ virus có ưu điểm gì so với thuốc trừ sâu hoá học?

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

 + HS Hoạt động theo nhóm đôi, quan sát hình trả lời câu hỏi 3

- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

 + Một Hs trả lời, các học sinh ghi lại kiến thức trọng tâm vào vở

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá về thái độ, quá trình làm việc, kết quả hoạt động và chốt kiến thức.

2. Vai trò của virus

a. Tìm hiểu lợi ích của virus

+ Virus được ứng dụng trong sản xuất các chế phẩm sinh học (interferon, thuốc kháng sinh, vaccine, ...). Trong nông nghiệp, virus được sử dụng trong sản xuất thuốc

trừ sâu. Ngoài ra, virus còn được sử đụng nhiều trong nghiên cứu.

+ Thuốc trừ sâu từ virus không gây hại cho môi trường, con người và các sinh vật khác, có ưu điểm là tác dụng mạnh, lâu dài lên sâu bọ, bảo vệ môi trường, giảm thiểu độc hại và tồn dư trên sản phẩm và trong đất sơ với thuốc trừ sâu hoá học.

Hoạt động của GV và HS

Sản phẩm dự kiến

- Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV sử dụng phương pháp dạy trực quan kết hợp dạy học hợp tác theo nhóm nhỏ, yêu cầu H5 tìm hiểu về bệnh do virus. Qua đó, thảo luận và trả lời

các câu hỏi trong SGK.

4. Quan sát hình 24.3, 24.4, 24.5, 24.6 và hoàn thiện bảng theo mẫu sgk

5. Từ thông tin gợi ý trong hình 24.7, hãy cho bioeets virus có thể lây truyền qua những con đường nào?

6. hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus gây ra

Sau khi HS trả lời, GV đưa ra câu hỏi củng cố:

Corona virus 2019 ( 2019-nCoV) là một loại virus gât viêm đường hô hấp cấp ở người và có thể lây từ người này sang người khác. Em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do virus corona gây nên

- Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc thông tin và tìm kiếm thông tin trả lời cho câu hỏi 4,5,6 và câu hỏi củng cố

- Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

GV gọi HS trả lời, HS còn lại nghe và nhận xét

- Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

Thông qua các nội dung thảo luận, GV hướng dẫn HS rút ra kết luận theo gợi ý trong SGK.

b. Tìm hiểu bệnh do virus gây ra và biện pháp phòng chống

Virus xâm nhập vào cơ thể bằng con đường tiếp xúc thông qua hô hấp hoặc qua truyền màu, từ mẹ sang con, tiêm chích, ma túy, dùng chung bơm, kim tiêu, quan hệ tình dục,…..

Để phòng chống bệnh cho virus gây nên chúng ta phải ngăn chặn các con đường truyền bệnh, tiêm vaccine phòng bệnh,….

VD: Biện pháp phòng bệnh do 2019 nCoV gây nên: cách li hoàn toàn người bệnh, hạn chế tiếp xúc nơi đông người, đeo khẩu trang nơi công cộng, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, ...