Đáp án Ngữ văn 9 kết nối Bài 1: Thực hành tiếng việt trang 17

BÀI 1. THẾ GIỚI KỲ ẢO

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT TRANG 17

Câu hỏi 1: Đọc lại các chú thích ở chân trang của văn bản Chuyện người con gái Nam Xương và cho biết những trường hợp sử dụng điển tích, điển cố. Nếu sách giáo khoa không giải thích, em có hiểu được ý nghĩa của các câu văn có sử dụng điển tích, điển cố đó không? Vì sao?

Soạn bài chi tiết:

Những trường hợp sử dụng điển tích điển cố trong văn bản Chuyện người con gái Nam Xương: mùa dưa chín quá kì; nước hết chuông rền; ngõ liễu tường hoa; núi Vọng Phu; ngọc Mị Nương; cỏ Ngu mĩ; Tào Nga; Tinh Vệ; ngựa Hồ gầm gió bắc, chim Việt đậu cành nam; quăng thoi đứng dậy, tuy mẹ bậc đại hiền cũng phải phân vân; mất búa đổ ngờ; ý dĩ đầy xe, Quang Võ đổ ngờ lão tướng; trói lại mà giết, Tào Tháo đến phụ ân nhân.

Nếu sách giáo khoa không giải thích về các điển tích và điển cố, em sẽ gặp khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa của các câu văn chứa chúng. Bởi vì những điển tích và điển cố này thường xuất phát từ thời xa xưa, chủ yếu được mượn từ văn học Trung Quốc. Mặc dù trong văn bản, chúng chỉ là một vài câu văn nhưng thực ra đằng sau chúng là cả một câu chuyện, một đoạn thơ, hoặc một đoạn văn từ các kinh sách xa xưa, điều này có thể là khá xa lạ với người đọc ngày nay.

Câu hỏi 2: Đọc các câu sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới:

- Nay đã bình rơi trâm gãy, mây tạnh mưa tan, sen rũ trong ao, liễu tàn trước gió;khóc tuyết bông hoa rụng cuống, kêu xuân cái én lìa đàn, nước thắm buồm xa, đâu còn có thể lại lên núi Vọng Phu kia nữa.

- Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ.

- Nương tử nghĩa khác Tào Nga, hờn không Tinh Vệ mà phải ôm mối hận gieo mình xuống nước.

- Vả chăng, ngựa Hồ gầm gió bắc, chim Việt đậu cành nam.

1. Cho biết các cụm từ in đậm có đặc điểm gì chung.
2. Đọc chú thích để biết nghĩa của các cụm từ in đậm trong các câu trên.
3. Nêu tác dụng của việc sử dụng những cụm từ đó trong ngữ cảnh.

Soạn bài chi tiết:

1. Cụm từ in đậm trong các câu đều là những câu chuyện xưa hoặc sự tích cổ từ xa xưa.
2. Tác dụng của từng cụm từ in đậm trong câu:

- Trong câu thứ nhất, điển tích về núi Vọng Phu được đề cập. Đây là câu chuyện về một người đàn bà bồng con ngóng chồng đến khi hóa thành đá. Điển tích này thường được coi là biểu tượng của tình yêu sâu đậm, lòng chung thuỷ không vụt mất, và khát vọng gắn bó vững chắc giữa vợ chồng. Trong lời than trước khi gieo mình xuống sông, Vũ Nương nhắc đến điển tích này để làm nổi bật sự xót xa của mình: thậm chí trong tình huống đáng thương của người Vọng Phu, Vũ Nương cũng không thể tìm thấy sự độc nhất của mình. Điều này nhấn mạnh sâu sắc hơn về bi kịch mà Vũ Nương đang trải qua.

- Trong câu thứ hai, điển tích về Mỵ Nương và Ngu Cơ được nhắc đến. Cả hai phụ nữ này đều có điểm chung là sau khi qua đời, họ vẫn giữ vững lòng trung thành và không phản bội. Vũ Nương đề cập đến hai điển tích này để diễn đạt ý muốn rằng sau khi mình ra đi, người đời không cần phải nghi ngờ về phẩm chất và danh dự của chính mình.

- Trong câu thứ ba, Phan Lang khi gặp Vũ Nương tình cờ tại thủy cung, đã chia sẻ điển tích về Tào Nga và Tinh Vệ - hai người phụ nữ có cái chết hoàn toàn khác biệt so với việc tự vẫn để giải oan của Vũ Nương. Vì vậy, Phan Lang cho rằng, hành động của Vũ Nương cũng cần phải khác: anh khuyên nàng nên suy nghĩ về chồng con và quê nhà.

- Trong câu văn cuối cùng, Vũ Nương sử dụng điển cố “ngựa Hồ gầm gió bắc, chim Việt đậu cành nam” để diễn đạt nỗi nhớ sâu sắc trong lòng. Dù hiện tại nàng sống dưới thủy cung, nhưng nỗi nhớ về quê hương vẫn luôn ám ảnh trong tâm trí nàng. Điều này cũng làm nổi bật tính cách của Vũ Nương: một người biết trân trọng tình cảm và lòng nghĩa.c. Tác dụng của việc sử dụng những cụm từ đó trong ngữ cảnh.

Nổi bật lên vẻ đẹp, giá trị bên trong của nhân vật Vũ Nương. Từ đó khắc họa sâu sắc thông điệp tác giả muốn truyền tải.