Giáo án chuyên đề Tin học ứng dụng 12 kết nối Bài 12: Mô tả số liệu bằng PivotTable

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS liên hệ với môn Toán, thảo luận nhóm đôi, trả lời câu hỏi Hoạt động: Hãy mô tả một số bảng thống kê tổng hợp em đã được học trong môn Toán.

- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin trong SCĐ, trả lời câu hỏi: Nêu các bước mô tả số liệu bằng PivotTable.

- GV thực hành mẫu mô tả số liệu bằng PivotTable.

- GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức vừa học để hoàn thành mục Câu hỏi:

1. Có thể chọn biến định tính đồng thời vừa là biến dòng/cột và vừa là biến tính toán được không?

2. Mỗi câu sau đây là đúng hay sai?

a) Các biến định tính có thể được chọn làm các biến dòng/cột với mục đích chia nhóm theo dấu hiệu, mỗi biến chỉ chọn một lần vào một trong hai vùng 2 và 3.

b) Hàm duy nhất có nghĩa với biến định tính khi dùng làm biến tính toán (vùng 4) là hàm Count.

c) Đa số các nhãn đầu ra có thể sửa trực tiếp trên bảng hoặc trong khi chọn hàm cho mỗi biến.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tìm hiểu nội dung mục 1 SCĐ, sau đó trao đổi, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời:

* Trả lời câu hỏi Hoạt động: Có nhiều dạng bảng thống kê tổng hợp mô tả dữ liệu thống kê, ví dụ, các bảng tần số/tần suất, bảng thống kê ghép nhóm hay bảng thống kê tổng hợp theo nhiều tiêu chí khác nhau (bảng tổng hợp nhiều chiều). Các bảng thống kê này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tính chất và đặc điểm của tập dữ liệu.

* Trả lời câu hỏi của GV (DKSP).

* Trả lời mục Câu hỏi:

1. Có thể. Trong mẫu dữ liệu Hình 11.1 SCĐ, nếu chọn biến giới tính là biến dòng và biến tính toán, kết quả nhận được như sau:

2. a) Đúng. Excel chỉ chấp nhận một biến dùng làm biến dòng hoặc cột một lần.

b) Sai. Một biến định tính sử dụng làm biến tính toán có thể dùng các hàm Count và Distinct Count.

c) Đúng.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV chính xác hoá lại các nội dung kiến thức.

- GV kết luận về mô tả số liệu bằng PivotTable. 

1. Mô tả số liệu bằng PivotTable

a) Kích hoạt PivotTable

1) Kích hoạt bảng chọn PivotTable.

2) Chọn vùng dữ liệu.

3) Chọn vùng chứa kết quả.

Lưu ý: Các công việc 1 và 2 có thể thay đổi thứ tự cho nhau.

b) Khai báo tham số tạo bảng PivotTable

- Biến được chọn làm biến dòng/cột để phân nhóm theo dòng/cột cần kéo thả từ danh sách vào các vùng 2 hoặc vùng 3.

- Biến cần tính các số đặc trưng (biến tính toán) cần kéo thả vào vùng 4 bảng.

c) Lựa chọn hàm và cách thức hiển thị

- Một biến tính toán có thể sử dụng nhiều lần để tính các số đặc trưng khác nhau (tổng số, số quan sát, trung bình, độ lệch chuẩn, phương sai,…) và có thể chọn hiển thị các số đặc trưng dạng tỉ lệ hay tỉ lệ % trong một PivotTable.

- Bảng chọn hàm: Ngoài hàm mặc định đối với biến lượng là hàm SUM, khi nháy chuột chọn Value Field Settings ta nhận được bảng chọn hàm sau:

Trong đó:

+ Ngoài việc đặt tên (nhãn), nếu cần cho hàm được chọn trong Custom Name.

+ Summarize Values By: Hàm tóm tắt dữ liệu, với các hàm trong bảng Summarize value field by.

+ Show Values As: Với bảng chọn hiển thị giá trị hàm (tỉ lệ % dòng, cột, toàn bộ, tỉ lệ % dòng, cột, bộ phận,…).

+ Number Format: Định dạng số với bảng chọn định dạng số như Formats Cell trong Excel.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Lập bảng tần số/ tần suất một, hai chiều

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS nghiên cứu nội dung Nhiệm vụ 1 trong SCĐ.

- GV phân tích yêu cầu và định hướng cho HS làm.

- GV yêu cầu HS thực hiện theo các bước được hướng dẫn.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận và thực hiện theo đúng hướng dẫn để hoàn thành yêu cầu của Nhiệm vụ. 

- Trong quá trình HS thực hành, GV quan sát, hỗ trợ, giải đáp các vướng mắc của HS.

- Khuyến khích HS tự tìm hiểu, khắc phục các lỗi (nếu có) khi sử dụng phần mềm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Nếu HS có vướng mắc trong quá trình thực hành, GV yêu cầu HS thảo luận, tìm giải pháp khắc phục. 

- HS thực hành, báo cáo kết quả thực hiện được (DKSP).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, kiểm tra kết quả thực hiện Nhiệm vụ 1 của HS.

2. Thực hành 

Nhiệm vụ 1: Lập bảng tần số/ tần suất một, hai chiều

Hướng dẫn:

a) 

Bước 1. Tạo cột dữ liệu theo giới tính.

- Kích hoạt PivotTable với dữ liệu Hình 11.1.

- Kéo thả biến Giới tính vào vùng 2. Giới tính trở thành biến cột.

Bước 2. Tạo các dòng dữ liệu tần số.

- Kéo thả biến Giới tính và vùng 4.

- Trong vùng 4, nháy chuột vào Count of Giới tính, chọn Value Field Settings. Trong hộp thoại Value Field Settings, sửa Custom Name thành Tần số.

Bước 3. Tạo các dòng dữ liệu tần suất

- Kéo thả biến Giới tính vào vùng 4.

- Trong vùng 4, nháy chuột vào dòng Count of Giới tính, chọn Value Field Settings. Trong hộp thoại Value Field Settings, sửa ô Custom Name thành Tần suất. Trong trang Show Values As, trong khung Show values as, chọn % of Grand Total.

- Xoay bảng: Kéo thả  từ vùng 2 sang vùng 3 để chuyển các giá trị từ xếp theo cột thành xếp theo dòng.

Kết quả:

⇒ Số lượng học sinh nữ nhiều học học sinh nam.

b)

- Kéo thả Ngành học vào vùng 3 sao cho Ngành học nằm trước  thu được kết quả:

⇒ Với ngành học N1, số sinh viên nam và nữ bằng nhau. Ngành học N2 và N3 số sinh viên nữ nhiều hơn hẳn số sinh viên nam.

Nhiệm vụ 2: Lập bảng thống kê theo số liệu ghép nhóm

...........................................

Nhiệm vụ 2: Lập bảng thống kê theo số liệu ghép nhóm

...........................................