Giáo án điện tử Lịch sử 12 chân trời Bài 14: Khái quát về cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh (P2)

MỜI CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT LỊCH SỬ!

CHỦ ĐỀ 6: HỒ CHÍ MINH

TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM

KHÁI QUÁT VỀ CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA HỒ CHÍ MINH

BÀI 14

NỘI DUNG BÀI HỌC

1

Những yếu tố ảnh hưởng đến cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh

2

Tiểu sử và tiến trình hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh

PHẦN 2. TIỂU SỬ VÀ TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG CÁCH MẠNG CỦA HỒ CHÍ MINH

Kịch bản nhà văn Sơn Tùng, đạo diễn Long Vân được ra mắt khán giả cả nước vào đúng địp kỉ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hẹn gặp lại Sài Gòn

“Tôi viết kịch bản này bằng cả trái tìm yêu Bác. Người Việt Nam ai cũng yêu Bác, nhưng chẳng ai dám tự cho mình là người yêu Bác hơn ai... Tôi yêu Bác mà đã nhớ được, ghi chép được dăm ba mẩu chuyện nho nhỏ về cuộc đời vĩ đại của Người. Tôi viết lại những mẩu nho nhỏ ấy với lòng thành: góp phần kể về đời hoạt động của Người”.

Nhà văn Sơn Tùng

”

Làm việc nhóm: Khai thác Tư liệu 2 – 3, Hình 14.4 – 14.5, thông tin mục 2 SGK tr.93 – 95 hoàn thành Phiếu học tập số 1.

TƯ LIỆU. Khi tôi độ mười ba tuổi, lần đầu tiên tôi được nghe ba chữ Pháp: Tự do - Bình đẳng - Bác ái. Đối với chúng tôi, người da trắng nào cũng là người Pháp. Người Pháp đã nói thế. Và từ thuở ấy, tôi rất muốn làm quen với nền văn minh Pháp, muốn tìm xem những gì ẩn đằng sau những chữ ấy.

(Hồ Chí Minh toàn tập, tập 1, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, trang 461)

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

TIỂU SỬ VÀ QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG CÁCH MẠNG CỦA HỒ CHÍ MINH

Hình 14.4. Ngôi nhà ở làng Hoàng Trù, xã Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An - nơi Nguyễn Sinh Cung cất tiếng khóc chào đời và sống 5 năm tuổi ấu thơ (1890 - 1895)

Hình 14.5. Bến Nhà Rồng, Sài Gòn đầu thế kỉ XX

TƯ LIỆU. “Cụ Phan Châu Trinh chỉ yêu cầu người Pháp thực hiện cải lương. Anh nhận điều đó là sai lầm, chẳng khác gì đến xin giặc rủ lòng thương.

Cụ Phan Bội Châu hi vọng Nhật giúp đỡ để đuổi Pháp. Điều đó rất nguy hiểm, chẳng khác gì “đưa hổ cửa trước rước beo cửa sau”.

Cụ Hoàng Hoa Thám còn thực tế hơn, vì trực tiếp đấu tranh chống Pháp. Nhưng theo lời người ta kể thì cụ còn nặng cốt cách phong kiến”.

(Trần Dân Tiên, Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch,

NXB Sự thật, Hà Nội, 1975, trang 12, 13)

• Tên lúc nhỏ là Nguyễn Sinh Cung.
• Sinh ngày 19 - 5 - 1890.
• Quê quán: xã Chung Cự, thuộc tổng Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
• Quê ngoại: làng Hoàng Trù (làng Chùa).
• Quê nội: làng Kim Liên (làng Sen).

TIỂU SỬ

1895

Theo cha mẹ vào Huế sinh sống.

1901

• Mẹ mất;
• Nguyễn Sinh Cung về quê, lấy tên mới là Nguyễn Tất Thành;
• Học ở Trường Tiểu học Pháp - Việt Đông Ba, trường Quốc học Huế,…

1910

• Dạy học ở trường Dục Thanh (Phan Thiết - Bình Thuận).
• Được các sĩ phu duy tân tạo điều kiện tìm đường cứu nước.

TƯ LIỆU. 3.1. “Tôi tuyệt nhiên không ham muốn công danh phú quý chút nào. Bây giờ phải gánh chức Chủ tịch là vì đồng bào uỷ thác thì tôi phải găng sức làm, cũng như một người lính váng mệnh lệnh của quốc dân ra trước mặt trận. Bao giờ đồng bào cho tôi lui, thì tôi rất vui lòng lui. Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào di cũng có cơm ăn do mặc, di cũng được học hành”.

(Chủ tịch Hồ Chí Minh trả lời các nhà báo nước ngoài, bài đăng trên báo Cứu quốc,

số 147, ngày 21/1/1946, trích trong: Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 4,

NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr. I7)

Di tích Nhà lưu niệm thời niên thiếu

của Chủ tịch Hồ Chí Minh

tại đường Mai Thúc Loan (TP Huế)

Ngôi nhà ở làng Dương Nỗ, nơi Bác

có những năm tháng sinh sống cùng cha và anh trai ở Thừa Thiên Huế

Trường Tiểu học Pháp – Việt Đông Ba - nơi Nguyễn Tất Thành học tập trong năm 1906

Trường Quốc học Huế -

nơi Nguyễn Tất Thành học tập

trong những năm 1908 – 1909

Bức tượng người học sinh ưu tú Nguyễn Tất Thành được đặt trang trọng

ở trung tâm khuôn viên Trường THPT chuyên Quốc Học Huế

Trường Dục Thanh – Nơi ghi dấu bước chân Người

Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành rời Bến Nhà Rồng,

bắt đầu hành trình tìm đường cứu nước

1911 - 1941

1911 - 1920

1911 - 1917, Nguyễn Tất Thành đến nhiều nước châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Mỹ

1911 - 1917, Nguyễn Tất Thành đến nhiều nước châu Á, châu Âu, châu Phi, châu Mỹ

Cuối 1917 - 1919, quay trở lại hoạt động ở Pháp, gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam đến hội nghị Véc-xai.

7 - 1920, đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lê-nin

12 - 1920, tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XVIII của Đảng Xã hội Pháp họp ở Tua

• Đã bỏ phiếu tán thành Quốc tế Cộng sản.
• Tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, trở thành người Cộng sản đầu tiên của Việt Nam.

1921 - 1930

1921 /6 - 1923, hoạt động ở Pháp; thành lập Hội Liên hiệp thuộc địa (1921), ra báo Người cùng khổ,…

Tháng 11 – 1924, Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô đến Quảng Châu (Trung Quốc).

Từ tháng 6 – 1923 đến cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc hoạt động ở Liên Xô.

Năm 1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và ra báo Thanh niên.

Đầu năm 1930, Nguyễn Ái Quốc triệu tập và chủ trì Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Từ giữa năm 1927 đến cuối năm 1929, Nguyễn Ái Quốc hoạt động cách mạng ở Pháp, Đức, Xiêm,...

1930 - 1941

Năm 1933, Nguyễn Ái Quốc hoạt động tại Liên Xô.

Ngày 28 – 01 – 1941, Nguyễn Ái Quốc về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam.

Năm 1938, Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô trở lại Trung Quốc và hoạt động cách mạng ở đây.

Con tàu Đô đốc Latouche-Tréville (ảnh trái); chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành làm phụ bếp ở khách sạn Carlton tại nước Anh, năm 1913

Nguyễn Tất Thành gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam

tới Hội nghị Véc-xai (1919)

Năm 1920, Nguyễn Ái Quốc tham dự Đại hội lần thứ 18 Đảng Xã hội Pháp ở thành phố Tours với tư cách đại biểu Đông Dương, trở thành một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Pháp và là người cộng sản đầu tiên của Việt Nam

Tờ Le Paria (Người cùng khổ)

do Nguyễn Ái Quốc làm chủ bút

Báo Thanh niên – cơ quan ngôn luận của Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội, số ra đầu tiên, 21/6/1925

Nguyễn Ái Quốc chủ trì Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930)

và soạn thảo Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng

Trường Đại học Quốc tế Lênin số 25, Phố Voroxkova, Moscow – nơi đồng chí Nguyễn Ái Quốc học (1934 – 1936)

Tranh vẽ Bác Hồ về nước, trực tiếp

lãnh đạo cách mạng Việt Nam, ngày 28/1/1941

1941 - 1945

5 – 1941, triệu tập và chủ trì Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ 8, sáng lập Việt Nam Độc lập Đồng minh.

Tháng 9 – 1944, về nước, tiếp tục lãnh đạo cách mạng; ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (12 – 1944).

8 – 1942, Nguyễn Ái Quốc lấy tên là Hồ Chí Minh, sang Trung Quốc bắt liên lạc với lực lượng Đồng minh chống phát xít.

8 – 1945, cùng Trung ương Đảng lãnh đạo nhân dân Tổng khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi

Ngày 02 – 9 – 1945, Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Được cử làm Chủ tịch Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

1945 - 1969

9 – 1945 / 12 – 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo xây dựng và bảo vệ chính quyền, chống thù trong giặc ngoài.

chủ trì Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng Cộng sản Đông Dương (02 – 1951).

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng lãnh đạo cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 – 1954).

Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng Lao động Việt Nam (9 – 1960)

Ngày 02 – 9 – 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời tại Thủ đô Hà Nội.

1954 – 1969, lãnh đạo công cuộc xây dựng cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, cuộc kháng chiến chống Mỹ và đấu tranh thống nhất nước nhà.

Những giai đoạn nào được coi là bước ngoặt quan trọng trong tiến trình hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh. Giải thích.

Những bước ngoặt quan trọng

Theo học ở Huế, tiếp xúc với nền văn minh phương Tây  Những lí thuyết và thực tiễn nước về Pháp là không có thật.

Năm 1920, xác định con đường cứu nước đúng đắn, kết thúc thời kì khủng hoảng về con đường cứu nước của dân tộc.

Năm 1911, Nguyễn Tất Thành rời Sài Gòn sang phương Tây tìm đường cứu nước

12/1920, Nguyễn Ái Quốc bỏ phiếu tán thành Quốc tế Cộng sản và tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp

Ngày 2/9/1945, Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

1930, triệu tập và chủ trì Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ở Hương Cảng; soạn Cương lĩnh chính trị đầu tiên.

1/1946, được Quốc hội khoá I bầu làm Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Lán Khuổi Nậm - Pác Bó, Cao Bằng), nơi diễn ra Hội nghị Trung ương Đảng cộng sản Đông dương lần thứ VIII (5/1941)

Nghị quyết của Hội nghị Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII, tháng 5/1941

Trụ sở tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc),

nơi chính quyền Tưởng Giới Thạch

bắt giữ Hồ Chí Minh, tháng 8/1942

Ngục trung nhật ký - sáng tác trong thời gian Hồ Chí Minh bị bắt giam (1942 – 1943)

Cuộc mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 19/8/1945

Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

Ngày 6/1/1946, Quốc hội đầu tiên

của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời sau cuộc tuyển cử đầu cả nước

Chủ tịch Hồ Chí Minh, thành viên

Hội đồng Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng (1945)

Chủ tịch Hồ Chí Minh họp với Thường vụ Trung ương Đảng, mở chiến dịch Biên giới năm 1950

Cuối năm 1953, tại Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh đạo Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ

Thăm đền Hùng năm 1954, Người căn dặn: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”

Ngày 5/9/1960, Đảng Lao động

Việt Nam họp Đại hội đại biểu

toàn quốc lần thứ 3

Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm Nhà máy xe lửa Gia Lâm, ngày 19/5/1955

Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội Anh hùng,

Chiến sĩ thi đua chống Mỹ, cứu nước, tháng 12/1966, tại Hà Nội

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng đoàn đại biểu

Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân giải phóng miền Nam

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhà ái quốc chân chính, nhà cách mạng sáng suốt, vị lãnh tụ thiên tài. Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Người gắn liền với lịch sử vẻ vang của dân tộc Việt Nam; góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội.

MỞ RỘNG

Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người luôn là tấm gương sáng ngời cho chúng ta học tập và noi theo.

Học tập tấm gương Hồ Chí Minh góp phần thiết thực vào việc làm cho tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trở thành một bộ phận cấu thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội Việt Nam hiện đại.

PHẦN 3. LẮNG NGHE LỊCH SỬ

--------------- Còn tiếp ---------------