Giáo án điện tử Lịch sử 12 chân trời Bài 7: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954) (P2)

CHÀO ĐÓN CÁC BẠN ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

BÀI 7: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1945 – 1954)

NỘI DUNG BÀI HỌC

-I-

Bối cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954)

-II-

Diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954)

-III-

Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954)

DIỄN BIẾN CHÍNH CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1945 – 1954)

-II

THUYẾT TRÌNH

THUYẾT TRÌNH

Diễn biến chính của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp

xâm lược giai đoạn 1946 – 1950.

2. Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946 – 1950)

a. Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến

6/3/1946: Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ kí với Pháp Hiệp định Sơ bộ.

Pháp tìm cách phá hoại những điều đã kí kết.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đại biểu Anh, Mỹ, Trung Quốc tại Lễ ký kết Hiệp định Sơ bộ ngày 6-3-1946

Sau 6/3/1946: Pháp mở cuộc tiến công ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

18/12/1946

Pháp gửi tối hậu thư cho Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

• Đòi giải tán lực lượng chiến đấu.
• Để Pháp giữ trật tự ở Hà Nội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh ra “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”.

19/12/1946

Tư liệu 2: “...Hỡi đồng bào!

Chúng ta phải đứng lên!

Bất kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc. Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước..”.

(Trích Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến trong Hồ Chí Minh: Toàn tập, Tập 4, NXB Chính trị quốc gia, 2011, tr. 534)

Là lời hiệu triệu tất cả nhân dân phát huy cao nhất lòng yêu nước, dù khó khăn đến đâu cũng phải đứng dậy, cùng nhau kháng chiến chống Pháp xâm lược.

Phát lệnh toàn quốc kháng chiến ở Hà Nội, tháng 12/1946

Vào lúc 20 giờ ngày 19/12/1946, những loạt đại bác của ta từ pháo đài Láng bắn vào các mục tiêu của Pháp trong thành phố, chính thức mở đầu cuộc kháng chiến chống Pháp

Ban chỉ huy Trung đoàn Thủ đô bàn kế hoạch tác chiến trong những ngày Toàn quốc kháng chiến

Quân dân Hà Nội chiến đấu trên đường phố, đáp lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đêm 19/12/1946

19/12/1946 Ngày toàn quốc kháng chiến

b. Một số thắng lợi quân sự tiêu biểu trong những năm 1946 – 1950

Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16

Chiến dịch Việt Bắc thu – đông

năm 1947

Chiến dịch

Biên giới thu – đông năm 1950

Khai thác Tư liệu 4

b.1

Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16

Tư liệu 3: Ngày 23-12-1946, chiến sĩ “Quyết tử quân” Nguyễn Văn Thiềng đã dùng bom ba càng đánh hỏng một xe tăng của quân Pháp ở ngã tư Bà Triệu - Trần Quốc Toản (Hà Nội). Đến trận đánh buổi chiều, Nguyễn Văn Thiềng lại một lần nữa ôm bom ba càng lao vào xe tăng địch và hi sinh, khoảnh khắc đó đã được nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Bá Khoản ghi lại. Bức ảnh trở thành biểu tượng của tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” trong kháng chiến chống Pháp.

Chiến sĩ “Quyết tử quân”

Nguyễn Văn Thiềng ôm bom ba càng đón xe tăng Pháp (23/12/1946)

Diễn biến chính

Thời gian: 19/12/1946 đến 17/2/1947

• Địa phương: Nam Định, Vinh, Nghệ An, Huế, Đà Nẵng, Hà Nội,…
• Sự kiện: chiến đấu giam chân quân Pháp.

Hà Nội

Nam Định

Vinh, Nghệ An

b.1

Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16

Huế

Đà Nẵng

Chiến sỹ Trung đoàn Thủ đô thề Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh để giữ vững Thủ đô

Một tổ súng trung liên của Tự vệ thành Hà Nội trong những ngày đầu kháng chiến chống thực dân Pháp

Pháo đài Láng, phường Láng Thượng, Đống Đa, Hà Nội – Nơi nổ tiếng súng đầu tiên tối 19/12/1946

Đặt mìn tại chợ Đồng Xuân trước khi rút ra khỏi nội thành (T2/1947)

Vệ Quốc đoàn lập chốt chiến đấu tại chợ Đồng Xuân

Quân và dân Thủ đô lập chướng ngại vật trên đường phố, sẵn sàng chiến đấu cản bước tiến của địch

Cuộc tấn công của Việt Minh - trận đánh ở Hà Nội 1946

Ý nghĩa

Làm thất bại một bước kế hoạch “đánh nhanh, thắng nhanh” của thực dân Pháp.

Có thêm thời gian di chuyển cơ quan kháng chiến, cơ sở vật chất lên chiến khu.

Bức phù điêu “Hà Nội mùa đông

năm 1946” - chứng tích về 60 ngày đêm chiến đấu oanh liệt của quân và dân

Hà Nội trong cuộc Toàn quốc kháng chiến

b.1

Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16

Diễn biến chính

b.2

Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947

Thời gian: tháng 10 – tháng 12/1947

• Pháp mở cuộc tiến công lên căn cứ địa Việt Bắc.

Tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến của Việt Nam.

Lược đồ chiến dịch Việt Bắc  thu - đông 1947

Diễn biến chính

b.2

Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947

Thời gian: 07/10/1947 - 19/12/1947

• Quân ta phản công.
• Bẻ gãy cuộc tiến công của quân Pháp.
• Đẩy lùi quân Pháp ở: Chợ Đồn, Chợ Rã, Đoan Hùng, Khe Lau,...

Tượng đài Chiến thắng sông Lô (Đoan Hùng, Phú Thọ)

Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng Đại biểu Hội nghị chính trị viên toàn quốc lần thứ hai trước Chiến dịch

Bác Hồ cùng các chiến sĩ cách mạng tại căn cứ địa Việt Bắc

Bộ chỉ huy Chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông 1947 báo cáo với Chủ tịch Hồ Chí Minh kế hoạch tác chiến, bố trí lực lượng trong chiến dịch

Bảo vệ Bác Hồ trên đường đi kháng chiến tại Điềm Mặc, Định Hóa, Thái Nguyên mùa hè năm 1947

Cán bộ Bộ chỉ huy chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông thị sát tình hình

Bộ đội luyện tập bắn súng ở chiến khu Việt Bắc năm 1947

Trung đoàn 147 hành quân chuẩn bị đánh địch trong Chiến dịch

Bộ đội pháo binh Sông Lô trong chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông 1947

Nhân dân Phú Thọ cắm chông chống quân Pháp nhảy dù trong chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông 1947

Cán bộ Mặt trận sông Lô nghiên cứu kế hoạch đánh địch tiến công lên Việt Bắc - Thu Đông 1947

Xác chiếc tàu L.C.T của quân đội Pháp bị pháo binh ta bắn đắm trên sông Lô Việt trong chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông năm 1947

Tàu chiến của Pháp bị quân ta đánh đắm trên sông Lô trong chiến dịch Việt Bắc - Thu Đông 1947

Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947

Ý nghĩa

Làm phá sản hoàn toàn kế hoạch “đánh nhanh, thắng nhanh” của Pháp.

Bảo vệ vững chắc căn cứ địa Việt Bắc.

Thổ, Nùng, Mán, Kinh đoàn kết đuổi giặc Pháp – Trần Văn Cẩn

b.2

Chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947

Diễn biến chính

b.3

Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950

Thời gian: Đầu 1950

Trung Quốc, Liên Xô, các nước XHCN công nhận, đặt quan hệ ngoại giao với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Diễn biến chính

b.3

Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950

Thời gian: 16/9 – 22/10/1950

Quân đội nhân dân Việt Nam chủ động mở chiến dịch Biên giới.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đài quan sát chỉ đạo trận đánh cứ điểm Đông Khê ngày 16/9/1950

Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch.

Khai thông biên giới Việt - Trung

Mở rộng, củng cố căn cứ địa Việt Bắc.

Tháng 6/1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Thường vụ Trung ương Đảng chủ trương mở chiến dịch lớn đánh địch trên tuyến biên giới Việt - Trung

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Chủ tịch Hồ Chí Minh bàn kế hoạch tác chiến với các sĩ quan quân đội trong chiến dịch vào hạ tuần tháng 8/1950

Số lượng lớn pháp binh và công binh của Bộ Tư lệnh được tập trung cho Chiến dịch biên giới

Lá cờ Hồ Chủ Tịch bao tặng trung đoàn 174 (Lùng Phẩy). Các chiến sĩ hứa quyết tiêu diệt đến Đông Khê mở màn cho chiến dịch biên giới

------------------------------

---------------- Còn tiếp -------------------