Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên; nhận biết và phân tích được cách trình bày thông tin trong văn bản như: theo trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, mức độ quan trọng của đối tượng hoặc cách so sánh và đối chiếu.
Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản; phân tích được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản.
Liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội đương đại; đánh giá được hiệu quả biểu đạt của một kiểu phương tiện phi ngôn ngữ trong một văn bản cụ thể.
Nhận biết được đặc điểm và chức năng của các đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp; nhận biết được các phương tiện phi ngôn ngữ: hình ảnh, số liệu, sơ đồ.
Viết được văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên, nêu được những thông tin quan trọng; trình bày mạch lạc, thuyết phục.
Nắm bắt được nội dung mà nhóm trao đổi, thảo luận và trình bày lại được nội dung đó.
Yêu quý và bảo vệ thiên nhiên

Ngày soạn:…./…../…..

Ngày dạy:…../….../…..

TIẾT:….VĂN BẢN 1: BẠN ĐÃ BIẾT GÌ VỀ SÓNG THẦN

MỤC TIÊU
Kiến thức

Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên; nhận biết và phân tích được cách trình bày thông tin trong văn bản như: theo trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, mức độ quan trọng của đối tượng hoặc cách so sánh và đối chiếu.
Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản; phân tích được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản.
Liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội đương đại; đánh giá được hiệu quả biểu đath của một kiểu phương tiện phi ngôn ngữ trong một văn bản cụ thể.

Năng lực

Năng lực đặc thù

Nhận biết và phân tích được đặc điểm của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên; nhận biết và phân tích được cách trình bày thông tin trong văn bản như: theo trật tự thời gian, quan hệ nhân quả, mức độ quan trọng của đối tượng hoặc cách so sánh và đối chiếu.
Phân tích được thông tin cơ bản của văn bản; phân tích được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản.
Liên hệ được thông tin trong văn bản với những vấn đề của xã hội đương đại; đánh giá được hiệu quả biểu đath của một kiểu phương tiện phi ngôn ngữ trong một văn bản cụ thể.
Đánh giá được hiệu quả biểu đạt của một kiểu phương tiện phi ngôn ngữ trong một văn bản cụ thể

Năng lực chung

Năng lực tự chủ và tự học; năng lực giao tiếp và hợp tác thông qua những biểu hiện sau:

Biết lắng nghe và có phản hồi tích cực trong giao tiếp
Biết chủ động đề xuấ mục đích hợp tác khi được giao nhiệm vụ
Biết xác định được những công việc có thể hoàn thành tốt bằng hợp tác theo nhóm
Biết chọn lọc ngữ liệu phù hợp với bài học

Phẩm chất

Yêu quý và bảo vệ thiên nhiên.

THIẾT BỊ DẠY HỌC
Chuẩn bị của giáo viên

Giáo án
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi
Tranh ảnh về nhà văn hình ảnh
Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp
Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà

Chuẩn bị của HS: SGK, SBT Ngữ Văn 8, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn bài học, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, huy động tri thức nền, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập tạo tâm thế tích cực cho HS khi vào bài học Bạn đã biết gì về sóng thần?
Nội dung: GV đặt cho HS những câu hỏi gợi mở vấn đề.
Sản phẩm: Những chia sẻ của học sinh.
Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu học sinh: Em đã biết gì về sóng thần? Trong tình huống nếu chẳng may gặp sóng thần, chúng ta cần phải làm gì để bảo vệ và hỗ trợ những người xung quanh? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp nhé!

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 1-2 học sinh chia sẻ trước lớp.

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết)

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV gợi mở: Sóng thần là một loạt các đợt sóng tạo nên khi một thể tích lớn của nước đại dương bị chuyển dịch chớp ngoáng trên một quy mô lớn. Khi gặp sóng thần chạy đến một khu vực cao hơn và an toàn ngay lập tức, thực hiện theo các tuyến đường di tản đến nơi cao và an toàn nhất…

- GV dẫn dắt vào bài: Để tìm hiểu kĩ hơn sóng thần và cách bảo vệ bản thân khi gặp sóng thần chúng ta cùng tìm hiểu Bài học Bạn đã biết gì về sóng thần?

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc – hiểu văn bản

Mục tiêu:

- Xác định được thể loại của văn bản.

- Xác định được mục đích của văn bản.

Nội dung:HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi.
Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức và câu trả lời của HS, chuẩn kiến thức GV
Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu khái quát về văn bản

Bước 1: chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu học sinh thực hiện nhiệm vụ theo nhóm (4-5 người) dựa vào phần Tri thức ngữ văn SGK và huy động tri thức nền thực hiện các yêu cầu.

- GV yêu cầu HS đọc và trả lời câu hỏi:

· Nêu khái niệm văn bản thông tin? Nêu các dạng của văn bản thông tin?

· Cấu trúc của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên gồm mấy phần?

· Văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần thuộc thể loại nào?

· Xác định mục đích viết của văn bản trên.

· Xác định cấu trúc của văn bản trên.

- GV hướng dẫn cách đọc. GV đọc mẫu thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay nhau đọc thành tiếng toàn VB.

- HS lắng nghe.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS nghe và đặt câu hỏi liên quan đến bài học.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm thảo luận các nội dung

+ Văn bản thông tin

+ Đọc văn bản

+ Bố cục

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung và chuẩn kiến thức GV

I. Đọc – hiểu văn bản

1. Văn bản thông tin

a) Khái niệm

Văn bản thông tin giải thích một hiện tự nhiên được viết để lí giải nguyên nhân xuất hiện và cách diễn ra của một hiện tượng tự nhiên

b) Các dạng văn bản thông tin

- Giải thích trình tự diễn ra các hiện tượng tự nhiên, giải thích nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của hiện tượng tự nhiên, so sánh sự giống và khác nhau giữa các hiện tượng tự nhiên, giải thích cách tiếp cận và giải quyết một vấn đề trong thế giới tự nhiên,…

c) Cấu trúc của văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên thường gồm các phần:

- Phần mở đầu: Giới thiệu khái quát về hiện tượng hoặc quá trình xảy ra hiện tượng trong thế giới tự nhiên.

- Phần nội dung: Giải thích nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của các hiện tượng tự nhiên.

- Phần kết thúc (không bắt buộc) thường trình bày sự việc cuối của hiện tượng tự nhiên hoặc tóm tắt nội dung giải thích.

Cách sử dụng ngôn ngữ: văn bản giải thích một hiện tượng tự nhiên thường sử dụng từ ngữ thuộc một chuyên ngành khoa học cụ thể (địa lí, sinh học, thiên văn học..) động từ miêu tả hoạt động hoặc trạng thái (ví dụ: vỡ, phun trào, mọc, chuyển động) từ ngữ miêu tả trình tự (bắt đầu, kế tiếp, tiếp theo…)

d) Cách trình bày thông tin theo cấu trúc só sánh và đối chiếu

- Văn bản có cấu trúc so sánh và đối chiếu trình bảy điểm giống và khác nhau giữa hai hay nhiều sự vật theo các tiêu chí so sánh cụ thể:

- So sánh và đối chiếu các đối tượng theo từng tiêu chí.

- So sánh tổng thể các đối tượng: Người viết lần lượt trình bày biểu hiện của tất cả các tiêu chí ở từng đối tượng.

- Văn bản trình bày thông tìn theo cách so sánh và đối chiếu có thể sử dụng một số từ ngữ chỉ sự giống nhau hoặc sử dụng một số kiểu sơ đồ bảng biểu để làm rõ thông tin được so sánh, đối chiếu.

2. Đọc văn bản

- Văn bản Bạn đã biết gì về sóng thần thuộc loại văn bản thông tin giải thích một hiện tượng tự nhiên.

- Mục đích của văn bản này giúp cho người đọc nắm bắt và hiểu rõ hơn những thông tin về sóng thần (định nghĩa, cơ chế hình thành, nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết sóng thần)

- Bố cục: 3 phần

+ Mở bài: từ đầu đến “năm 1958 cao đến 525m” - giới thiệu khái quát và quá trình xảy ra hiện tuợng sóng thần.

+ Nội dung: tiếp đến “khi sóng thần đến” - giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra hiện tượng sóng thần.

+ Kết thúc: Còn lại - trình bày sự việc cuối của hiện tượng sóng thần.

Hoạt động 2: Khám phá văn bản