Giáo án điện tử sinh học 10 chân trời bài 15: Tổng hợp các chất và tích lũy năng lượng

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

Hiện nay, một trong những biện pháp góp phần hạn chế hiệu ứng nhà kính hiệu quả là bảo vệ rừng, trồng nhiều cây xanh nhằm làm giảm lượng CO₂  trong khí quyển. Biện pháp này được đưa ra dựa trên cơ sở nào?

BÀI 15: TỔNG HỢP CÁC CHẤT VÀ TÍCH LŨY NĂNG LƯỢNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm tổng hợp các chất trong tế bào

Quang hợp

Hóa tổng hợp và quang tổng hợp ở vi khuẩn

1. KHÁI NIỆM TỔNG HỢP CÁC CHẤT TRONG TẾ BÀO

Đọc thông tin và quan sát hình ảnh mục I (SGK tr.72) để tìm hiểu khái niệm tổng hợp các chất trong tế bào.

Tổng hợp là quá trình hình thành các chất hữu cơ phức tạp từ các chất đơn giản dưới sự xúc tác  của enzyme.

Trong quá trình tổng hợp có sự hình thành liên kết hóa học giữa các chất phản ứng với nhau để tạo thành sản phẩm.

• Cho một số ví dụ về quá trình tổng hợp các chất trong tế bào (nêu rõ nguyên liệu tham gia, loại liên kết và sản phẩm được hình thành).
• Tại sao nói quá trình tổng hợp các chất song song với tích lũy năng lượng.
• Trong quá trình tổng hợp có sự hình thành liên kết hóa học giữa các chất phản ứng với nhau để tạo thành sản phẩm. Như vậy, năng lượng có trong liên kết hóa học của các chất phản ứng được tích lũy trong liên kết hóa học của sản phẩm.

1. QUANG HỢP
2. Khái niệm quang hợp

Đọc thông tin mục II.1 (SGK tr.73) để tìm hiểu khái niệm quang hợp.

Quang hợp là quá trình tổng hợp các chất hữu cơ từ các chất vô cơ nhờ năng lượng ánh sáng được hấp thụ bởi hệ sắc tố quang hợp.

Phương trình quang hợp

Từ phương trình tổng quát, hãy cho biết nguyên liệu và sản phẩm của quang hợp là gì.

• Nguyên liệu: CO₂, H₂O
• Sản phẩm: C₆H₁₂O₆, O₂

2. Cơ chế quang hợp

Nghiên cứu thông tin và quan sát hình ảnh mục II.2 (SGK tr.73) để tìm hiểu về cơ chế quang hợp.

Pha sáng được thực hiện nhờ hệ sắc tố quang hợp và các thành phần của chuỗi chuyền electron quang hợp nằm trên màng thylakoid. Trong pha sáng, NLAS được chuyển vào chuỗi chuyền electron quang hợp để tổng hợp ATP, NADPH, giải phóng O₂.

Pha tối (chu trình Calvin) diễn ra ở chất nền của lục lạp: khử CO2  để hình thành carbohydrate nhờ ATP và NADH lấy từ pha sáng.

3. Vai trò của quang hợp

Vẽ sơ đồ thể hiện vai trò cung cấp nguồn dinh dưỡng cho sinh giới của quang hợp.

• Tổng hợp các chất và tích luỹ năng lượng;
• Cung cấp nguồn dinh đưỡng nuôi sống gần như toàn bộ sinh giới;
• Cung cấp nguồn nguyên liệu cho sản xuất công nghiệp, xây dựng và y học;
• Điều hoà hàm lượng O, và CO, trong khí quyển.

III. HÓA TỔNG HỢP VÀ QUANG TỔNG HỢP Ở VI KHUẨN

Nhóm 1: Tìm hiểu về vai trò của quá trình hóa tổng hợp ở vi khuẩn

Nhóm 2: Tìm hiểu về vai trò của quá trình quang khử ở vi khuẩn.

• Hóa tổng hợp là khả năng đồng hoá CO₂ để hình thành các hợp chất hữu cơ khác nhau nhờ năng lượng của các phản ứng oxi hoá.
• Các loài vi khuẩn khác nhau có thể thực hiện quá trình oxi hoá nhiều hợp chất khác nhau để lấy năng lượng. Một phần năng lượng giải phóng ra được dùng để tổng hợp chất hữu cơ.

2. Vai trò của quá trình quang khử ở vi khuẩn

• Quang tổng hợp ở vi khuẩn là quá trình sử dụng năng lượng ánh sáng để khử CO₂ thành chất hữu cơ, được thực hiện nhờ các phân tử sắc tố nằm trên màng thylakoid.
• Được chia thành hai dạng:
• Quang hợp (thải O₂)
• Quang khử (không thải O₂).
• Vai trò:
• Cung cấp nguồn chất hữu cơ cho các loài sinh vật dị dưỡng.
• Góp phần điều hòa khí quyển, làm giảm ô nhiễm môi trường.

LUYỆN TẬP

1. Khi nói về nguồn gốc của O₂ được tạo ra từ quang hợp, có ý kiến cho rằng O, có nguồn gốc từ CO₂ trong khi ý kiến khác lại nói O₂ có nguồn gốc từ H₂O. Hãy đề xuất một phương án để kiểm chứng ý kiến nào đúng trong hai ý kiến trên.