Giáo án KHTN 7 kết nối bài 26: Một số yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào (2 tiết)

PHIẾU HỌC TẬP

Nhóm nông sản

Biện pháp bảo quản

Lí do chọn biện pháp

Rau xanh, quả

Củ

Hạt

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ

- GV chiếu tranh ảnh minh họa để so sánh các loại nông sản được bảo quản ở các điều kiện khác nhau:

Rau, hoa quả để trong túi nylon và bảo quản trong tủ lạnh sẽ lâu hỏng hơn.

Rau và quả để ngoài không khí sẽ nhanh úa lá và thối hỏng.

Củ hành, củ tỏi phơi khô ít bị mọc mầm.

Củ hành, củ tỏi không phơi khô dễ bị thối hoặc mọc mầm.

- Sau khi quan sát các hình ảnh trên, GV đặt câu hỏi: Em hãy dự đoán xem có những điều kiện ngoại cảnh nào ảnh hưởng đến hô hấp tế bào?

- GV chia lớp thành thành 4 nhóm, yêu cầu các nhóm đọc thông tin mục I – SGK tr.113, 114 và thực hiện nhiệm vụ:

+ Nhóm 1: Nước ảnh hưởng như thế nào đến hô hấp tế bào? Từ kết quả thí nghiệm trong bảng 26.1, em hãy nhận xét về mối liên quan giữa hàm lượng nước và cường độ hô hấp của hạt.

+ Nhóm 2: Nồng độ khí oxygen sẽ ảnh hưởng tới hô hấp tế bào ra sao? Vì sao trong trồng trọt, người ta thường làm đất tơi xốp trước khi gieo trồng và tháo nước khi cây bị ngập úng?

+ Nhóm 3: Hô hấp tế bào sẽ bị nồng độ khí carbon dioxide ảnh hưởng như thế nào? Vì sao không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ kín?

+ Nhóm 4: Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào tới hô hấp tế bào? Có phải tất cả các loại nông sản đều chịu ảnh hưởng của bốn yếu tố trên không?

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin mục I – SGK tr.113, 114 và trả lời câu hỏi. 

- GV trình bày, hướng dẫn HS lần lượt khám phá nội dung bài học.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS đứng dậy trình bày câu trả lời.

- HS khác nhận xét, đánh giá, bổ sung câu trả lời

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV đánh giá, nhận xét, kết luận.

- GV chuyển sang nội dung mới.

I. Tìm hiểu một số yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hô hấp tế bào

1. Nước

- Nước là dung môi và môi trường cho các phản ứng hô hấp xảy ra.

→ Nước là yếu tố liên quan trực tiếp đến hô hấp tế bào.

- Hàm lượng nước trong hạt ảnh hưởng đến cường độ hô hấp của hạt:

+ Hàm lượng nước tăng → cường độ hô hấp tăng.

+ Hàm lượng nước giảm → cường độ hô hấp giảm.

- Giải thích: vì nước trong hạt là dung môi cho các phản ứng xảy ra, hoạt hóa các enzyme thực hiện hô hấp.

2. Nồng độ oxygen

- Oxygen là nguyên liệu của hô hấp tế bào → ảnh hưởng trực tiếp đến hô hấp.

- Ở thực vật, nồng độ oxygen < 5% → cường độ hô hấp giảm.

- Trong trồng trọt, người ta thường làm đất tơi xốp trước khi gieo hạt và tháo nước để tránh ngập úng giúp đất trồng được thoáng khí, cung cấp O₂, tạo điều kiện thuận lợi cho rễ cây hô hấp.

3. Nồng độ khí carbon dioxide

- Nồng độ khí CO₂ từ 3% - 5% → gây ức chế hô hấp.

- Ở người và động vật, nồng độ khí CO₂ trong máu cao → CO₂ cạnh tranh với O₂ để liên kết với các tế bào hồng cầu → cơ thể thiếu O₂ → nguy hiểm đến tính mạng.

- Không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng kín vì ban đêm hoa hoặc cây xanh hô hấp mạnh sẽ lấy O₂ trong không khí và thải rất nhiều CO₂. Nếu đóng kín cửa phòng thì không khí trong phòng sẽ thiếu O₂ và rất nhiều CO₂ nên người trong phòng thiếu dưỡng khí, dễ bị ngạt, có thể nguy hiểm tới tính mạng.

4. Nhiệt độ

- Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều ảnh hưởng đến hô hấp tế bào.

- Ở người, khi nhiệt độ cơ thể >40^oC → hô hấp tế bào gặp khó khăn.

- Hầu như tất cả các loại nông sản đều chịu ảnh hưởng của bốn yếu tố trên.