Giáo án và PPT Ngữ văn 10 kết nối Bài 5: Viết báo cáo nghiên cứu (Về một vấn đề văn hoá truyền thống Việt Nam)

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

VIẾT BÁO CÁO NGHIÊN CỨU

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Nghiên cứu là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu các yêu cầu đối với viết báo cáo nghiên cứu

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Em hãy tìm hiểu các yêu cầu đối với viết báo cáo nghiên cứu?

Sản phẩm dự kiến:

- Nêu được vấn đề muốn nghiên cứu về văn hoá truyền thống của dân tộc Việt Nam. Xây dựng được hệ thống luận điểm sáng rõ; làm nổi bật được các kết quả nghiên cứu với những cử liệu minh hoạ cụ thể, sát hợp.

- Sử dụng ngôn ngữ khách quan, khoa học để trình bày kết quả nghiên cứu và thể hiện quan điểm đánh giá riêng.

- Khái quát được ý nghĩa của vấn đề văn hoá truyền thống Việt Nam đã chọn nghiên cứu.

- Thể hiện được thái độ trung thực khi kế thừa kết quả nghiên cứu của những người khác.

Hoạt động 2. Phân tích văn bản tham khảo

GV đưa ra câu hỏi: Em hãy nêu những luận điểm chính của bản báo cáo?

 Sản phẩm dự kiến:

1. Nhan đề của báo cáo nghiên cứu cho thấy nội dung và phạm vi nghiên cứu là về loại hình sân khấu chèo và ngôn ngữ đối thoại của chèo.

2. Những luận điểm chính của bản báo cáo:

- Ngôn ngữ sân khấu chèo ở đoạn này có thể là những câu thơ chữ Hán đầy điển cố, khó hiểu, đến đoạn khác lại gần như là một câu ca dao nuột nà, phơi phới tình người.

- Một câu đối thoại hay là một câu nói vừa giải thích được những đặc điểm riêng của nhân vật đồng thời lại là sự thể hiện của nhân vật đó.

- Ngôn ngữ trong vở chèo mang tính tư tưởng, là sức sống bên trong của nhân vật, đồng thời là chiếc xe chở tư tưởng của tác giả.

- Trong khi viết ngôn ngữ cho nhân vật, các tác giả xưa rất chú ý đến nhịp điệu và âm luật câu văn.

- Ở một số vở chèo xưa, có những nhân vật không hề có tiếng nói của bản thân họ mà nói bằng một loại ngôn ngữ nâng cao.

- Một đặc điểm nữa trong ngôn ngữ đối thoại trong chèo là tính ước lệ.

- Về mặt hình thái văn học, ngôn ngữ trong chèo được trình bày dưới ba dạng: nói thường, nói có tuyền luật và hát.

3. Tác giả đã sử dụng những cứ liệu là những thông tin, nghiên cứu đã có trước đấy về chèo; ngôn ngữ trong các kịch bản chèo phổ biến và thông tin chọn lọc từ một số cuốn sách viết về chèo,…

4. Phần cuối của báo cáo nghiên cứu đã:

- Tổng kết lại những thông tin thu thập được khi nghiên cứu ngôn ngữ trong chèo,

- Nhắc đến những vấn đề nghiên cứu chèo chưa được giải quyết,

- Cuối cùng là thông tin về những tài liệu tham khảo dùng trong nghiên cứu.

Phần cuối không có danh mục tài liệu tham khảo, từ đó cho thấy người viết báo cáo này có hiểu biết sâu sắc, tâm huyết và là kết quả tự nghiên cứu, không dựa dẫm vào các nguồn tài liệu có sẵn.

………………..

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Các lỗi về từ ngữ thường gặp:

• A. Lỗi lặp từ
• B. Lỗi dùng sai từ
• C. Lỗi dùng sai nghĩa của từ
• D. Cả ba đáp án trên

Câu 2: Chữa lỗi dùng từ trong câu sau: “Bạn An là một học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ nên cả lớp ai cũng quý bạn An”

• A. Bạn An là một học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ nên cả lớp ai cũng quý.
• B. Bạn An là một học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ nên cả lớp ai cũng quý bạn.
• C. Bạn An là một học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ nên cả lớp ai cũng quý An.
• D. Không sửa câu trên được

Câu 3: Từ “lãng mạng” là từ dùng đúng hay sai?

• A. Đúng
• B. Sai

Câu 4: Câu “quá trình phát triển từ hạt mầm lên cây được gọi là quá trình trưởng thành của cây. Từ trưởng thành dùng đúng hay sai?

• A. Đúng
• B. Sai

Câu 5: Câu “mẹ rất quan tâm với việc học tập, sinh hoạt của em”, từ nào sử dụng sai?

• A. Rất
• B. Quan tâm
• C. Với
• D. Việc

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nhan đề của báo cáo nghiên cứu cho thấy điều gì?

Câu 2: Phần cuối của báo cáo nghiên cứu đã?