Giáo án và PPT Ngữ văn 12 kết nối bài 5: Nhân vật quan trọng (Trích Quan thanh tra – Ni-cô-lai Gô-gôn – Nikolai Gogol)

TIẾT    : NHÂN VẬT QUAN TRỌNG (Trích Quan thanh tra)

A. KHỞI ĐỘNG

- HGV đặt câu hỏi cho HS.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

Trình bày đôi nét về tác giả Gô- gôn?

Sản phẩm dự kiến:

- Ni-cô-lai Gô-gôn: (1809 - 1852).

- Ông là một nhà văn, nhà soạn kịch lỗi lạc của văn học Nga nửa đầu thế kỉ XIX.

- Sinh ra trong một gia đình quý tộc ở tỉnh Pôn-ta-va thuộc U-crai-na.

- Năm 1828, ông tới Pê-téc-bua làm trợ lí vụ bất động sản hoàng gia. Bắt đầu dược dư luận chú ý với tập truyện đầu tay mang nhiều hương vị dân gian Những buổi tối ở thôn gần Đi-an-ka.

…

2. Tác phẩm

Trình bày xuất xứ và hoàn cảnh ra đời của đoạn trích Nhân vật quan trọng?

Sản phẩm dự kiến:

- Hài kịch năm hồi Quan thanh tra được Gô-gôn sáng tác trên cơ sở một giai thoại do Pu-skin gợi ý. 

- Vở hài kịch là một đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của ông và ảnh hưởng đến sự phát triển của sân khấu hài kịch thế giới.

- Quan thanh tra không chỉ là vở kịch đả kích “tất cả những gì tệ hại của nước Nga” đầu thế kỉ XIX mà còn khơi dậy nỗi đau về sự tồn tại trống rỗng, phi lí của con người và niềm hi vọng vào cuộc sống tốt đẹp. 

II. Xác định bối cảnh, tình huống và hành động kịch

Dựa vào phần tóm tắt của vở hài kịch Quan thanh tra, anh chị hãy xác định tình huống hiểu lầm của vở kịch?

Sản phẩm dự kiến:

Tình huống trào phúng: Nhận nhầm quan thanh tra.

III. Phân tích nhân vật trong hài kịch

Nhân vật An-na An-đrê-ép-na và Ma-ri-a An-tô-nốp đóng vai trò gì trong việc tạo ra tiếng cười trong đoạn trích?

Sản phẩm dự kiến:

An-na An-đrê-ép-na và Ma-ri-a An-tô-nốp-na – vợ và con gái thị trưởng vốn là những kẻ đàu óc rỗng tuếch, đài các rởm, học đòi sang, muốn được kết thân với người quyền thế trong giới thượng lưu ở thủ đô.

IV. Xung đột và kết cấu kịch

Qua việc đọc đoạn trích Nhân vật quan trọng và phần tóm tắt hài kịch Quan thanh tra, hãy nêu những điểm đặc sắc về xung đột và kết cấu của vở kịch?

Sản phẩm dự kiến:

Nét đặc sắc của kết cấu và xung đột trong hài kịch chính là tổ chức vở kịch xoay quanh thói khoác lác, ảo tưởng của Khơ-lét-xta-cốp (xuất hiện từ hồi II, biến mất ở cuối hồi IV). Nó trở thành điểm hội tụ tất cả những sự tệ hại của toàn bộ đám quan chức, trưởng giả trong thị trấn.

V. Thủ pháp trào phúng và ngôn từ

Xác định và phân tích các thủ pháp trào phúng được tác giả sử dụng trong đoạn trích?

Sản phẩm dự kiến:

- Các thủ pháp trào phúng được sử dụng trong đoạn trích

+ Tạo tình huống hiểu lầm (nhận nhầm Khơ-lét-xta-cốp là quan thanh tra là “cụ lớn”.

+ Phóng đại cử chỉ, điệu bộ, thói tật (phóng đại cử chỉ, điệu bộ xã giao, thể hiện nỗi khiếp sợ thái quá, phóng đại cơn cao hứng khoác lác của hắn).

+ Tạo tương phản gây cười (lời khoác lác về cuộc sống thượng lưu cùng vị thế quan trọng của Khơ-lét-xta-cốp tương phản gay gắt với thân phận thực tế của nhân vật…)

+ Ngôn từ tăng cường tính trào phúng (cường điệu, lặp, nói bóng gió, nói quá, nói lỡ, nói không ra tiếng, đối thoại “ăn miếng trả miếng”, tố cáo lẫn nhau…)

VI. Tổng kết

Nhận xét những đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của văn bản Nhân vật quan trọng?

Sản phẩm dự kiến:

- Nội dung: Phê phán thói khoác lác, ảo tưởng về của nhân vật Khơ-lét-xta-cốp. bên cạnh đó là phê phán xã hội Nga đầy rẫy sự thối nát với đại diện là tầng lớp quan lại.

- Nghệ thuật:

+ Sử dụng kết hợp thủ pháp trào phúng đặc sắc trong hài kịch, qua đó tạo nên tiếng cười đả kích sâu cay cho người đọc.

+ Sử dụng ngôn ngữ tăng cường để làm nổi bật tính trào phúng của vở kịch.  

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Đoạn trích Nhân vật quan trọng được trích từ tác phẩm nào?

A. Quan thanh tra.

B. Quan tham.

C. Chiếc áo khoác.

D. Cái mũi.

Câu 2: Quan thanh tra của Gô-gôn là thể loại kịch nào?

A. Bi kịch.

B. Chính kịch.

C. Hài kịch.

D. Nhạc kịch.

Câu 3: Đoạn trích Nhân vật quan trọng nằm ở hồi mấy của hài kịch Quan thanh tra?

A. Hồi I.

B. Hồi II.

C. Hồi III.

D. Hồi IV.

Câu 4: Đối thoại xã giao thái quá của các nhân vật trong lớp kịch này thể hiện điều gì?

A. Thể hiện sự xu nịnh, giả tạo.

B. Thể hiện sự run sợ trước nhân vật “quan thanh tra” dởm.

C. Thể hiện sự gian trá, toan tính của từng nhân vật.

D. Thể hiện sự sốt sắng và lo lắng trước nhân vật “quan thanh tra”.

Câu 5: Khi nói chuyện với mọi người thái độ của Khơ-lét-xta-cốp thế nào?

A. Giả tạo.

B. Hân hoan.

C. Thận trọng.

D. Lịch thiệp.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: C

Câu 3: C

Câu 4: A

Câu 5: C

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- GV hướng dẫn HS làm bài tập vận dụng.