Giáo án và PPT Sinh học 10 chân trời Bài 28 Thực hành: Lên men

BÀI 28: THỰC HÀNH: LÊN MEN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV đặt câu hỏi ôn tập cho HS: 

• Em đã từng làm những sản phẩm sữa chua, dưa cải, cà pháo muối chua… chưa? Nếu thực hiện, em nghĩ mình sẽ gặp khó khăn gì? Em có cần người trợ giúp không? Em có nghĩ mình sẽ làm thành công sản phẩm trong bài thực hành này không?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Chuẩn bị

- Chuẩn bị: GV và HS chuẩn bị các dụng cụ, mẫu vật và nguyên liệu cần thiết cho hoạt động thực hành (tham khảo SGK).

Hoạt động 2. Cách tiến hành

Nhiệm vụ 1: Xác định vấn đề

- GV tổ chức cho HS thảo luận các câu hỏi sau:

+ Sữa chua, dưa cải chua… được tạo ra bằng cách nào?

+ Những nguyên liệu nào có thể sử dụng để tạo ra sản phẩm lên men?

+ Nguyên lí chung của quá trình lên men tạo ra các sản phẩm trong đời sống hằng ngày là gì?

+ Đôi khi làm sữa chua, dưa chua không thành công (sữa chua không chua, dưa chua bị hôi..). hãy giải thích nguyên nhân.

Sản phẩm dự kiến:

+ Sữa chua, dưa chua… được tạo ra bằng cách lên men lactic. Sữa chua được tạo ra bằng cách len men sữa, dưa chua được tạo ra bằng cách lên men rau cải. 

+ Những nguyên liệu có thể sử dụng để tạo ra sản phẩm lên men: muối ăn, đường trắng, giấm gạo…

+ Nguyên lí chung của quá trình lên men tạo ra các sản phẩm trong đời sống hằng ngày là: nuôi cấy vi sinh vật để tạo ra sinh khối hoặc thúc đẩy vi sinh vật tạo ra sản phẩm trao đổi chất, như chuyển đổi đường thành acid lactic.

+ Đôi khi làm sữa chua, dưa chua không thành công (sữa chua không chua, dưa chua bị hôi..) là vì: điều kiện lên men chưa được đáp ứng ví dụ như các tỉ lệ nguyên vật liệu chưa đúng, môi trường hay thời gian lên men không đảm bảo….

Nhiệm vụ 2: Nghiên cứu kiến thức nền và đề xuất giải pháp

GV cho HS thảo luận nhóm:

• Chọn một quy trình để thiết kế và sử dụng để thực hành tạo ra sản phẩm

• Tìm hiểu nguyên lý lên men, vai trò của vi sinh vật

• Thảo luận và thống nhất các nguyên liệu, dụng cụ, các bước tiến hành

• Thiết kế quy trình thực hiện

• Bản mô tả, giải thích quy trình

Sản phẩm dự kiến:

- HS phân chia nhóm và thực hiện theo sự hướng dẫn của GV. 

….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Vi sinh vật thực hiện quá trình lên men sữa chua là

A. Lactococcus lactis.

B. Aspergillus oryzae.

C. Bacillus thuringiensis.

D. Saccharomyces cerevisiae.

Câu 2: Trong quy trình làm sữa chua, việc cho một hộp sữa chua thành phẩm vào hỗn hợp nguyên liệu nhằm mục đích

A. giảm nhiệt độ môi trường lên men.

B. tăng nhiệt độ môi trường lên men.

C. cung cấp giống vi khuẩn lên men.

D. tiêu diệt các vi khuẩn gây hại.

Câu 3: Tại sao phải để nguội hỗn hợp sữa nguyên liệu (khoảng 40 oC) trước khi cho hộp sữa chua làm men giống vào?

A. Vì nhiệt độ quá cao sẽ khiến vi khuẩn lactic giống bị chết.

B. Vì nhiệt độ quá cao sẽ làm giảm độ pH của nguyên liệu.

C. Vì nhiệt độ quá cao sẽ làm vi khuẩn lactic giống bị đột biến.

D. Vì nhiệt độ quá cao sẽ làm tăng áp suất thẩm thấu của nguyên liệu.

Câu 4: Những biểu hiện nào sau đây chứng tỏ kết quả làm sữa chua đã thành công?

(1) Có trạng thái đông tụ

(2) Có màu trắng sữa

(3) Có vị chua nhẹ

(4) Có trạng thái tách nước nhẹ

A. (1), (2), (3).

B. (1), (2), (4).

C. (2), (3), (4).

D. (1), (3), (4).

Câu 5: Cần bảo quản sữa chua thành phẩm trong ngăn mát tủ lạnh (2 – 8 oC) nhằm

A. ức chế sự phát triển của vi khuẩn lactic để tránh sự lên men quá mức.

B. tăng cường sự phát triển của vi khuẩn lactic để ức chế vi khuẩn có hại.

C. hạ thấp nhiệt độ của sữa chua thành phẩm để tăng độ thơm ngon.

D. hạ thấp nhiệt độ của sữa chua thành phẩm để tăng độ đông tụ.

 Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: HS tự tiến hành lên men một sản phẩm khác với sản phẩm mà nhóm mình đã thực hiện trong bài thực hành ở lớp.