Giáo án và PPT Tiếng Việt 5 kết nối Bài 1: Tìm hiểu cách viết bài văn kể chuyện sáng tạo

VIẾT: TÌM HIỂU CÁCH VIẾT BÀI VĂN KỂ CHUYỆN SÁNG TẠO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi:

Em hiểu thế nào là sáng tạo trong nghệ thuật kể chuyện?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nhận diện bài văn kể chuyện sáng tạo

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Đọc bài văn kể lại câu chuyện và các chi tiết kể sáng tạo (A,B) dưới đây, sau đó thực hiện yêu cầu:

• a. Bài văn trên kể lại câu chuyện gì? 

• b. Tìm phần mở bài, thân bài và kết bài của bài văn. Nêu ý chính của mỗi phần. 

• c. Các chi tiết sáng tạo A, B được bổ sung vào phần nào của bài văn? 

• d. Tìm nội dung phù hợp với mỗi chi tiết sáng tạo A, B

Sản phẩm dự kiến:

a. Bài văn kể lại câu chuyện Một chuyến phiên lưu của nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa. 

b. Mở bài: Từ đầu đến “Nguyễn Thị Kim Hòa”. Nội dung: giới thiệu tên câu chuyện và tác giả câu chuyện. 

Thân bài: Tiếp theo đến “do cố nén cười”. Nội dung: kể lại câu chuyện “Một chuyến phiêu lưu”. 

Kết bài: Còn lại. Nội dung: nêu suy nghĩ, cảm xúc về câu chuyện. 

c. Các chi tiết sáng tạo được bổ sung vào phần thân bài (phần kể lại câu chuyện) của bài văn. 

d. A: Sáng tạo thêm lời thoại cho nhân vật. 

B: Sáng tạo thêm các chi tiết tả cảnh. 

Hoạt động 2: Lưu ý khi viết bài văn kể chuyện sáng tạo

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Các chi tiết sáng tạo có tác dụng gì trong bài văn? 

• Các chi tiết sáng tạo có làm ảnh hưởng đến nội dung chính và ý nghĩa của câu chuyện hay không? 

Sản phẩm dự kiến:

- Các chi tiết sáng tạo giúp bài văn sinh động, cụ thể, thể hiện rõ nét hơn những tưởng tượng của người viết bài văn về câu chuyện được kể. Ngoài ra, các chi tiết sáng tạo còn giúp người viết hòa mình vào câu chuyện, như sống cùng các nhân vật trong câu chuyện để hiểu và cảm nhận câu chuyện.

- Không ảnh hưởng đến nội dung chính và ý nghĩa của câu chuyện, mà chỉ làm sinh động và rõ nét hơn một số chi tiết trong bài. 

Hoạt động 3: Cách viết bài văn kể chuyện sáng tạo

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Theo em, đoạn dưới đây có thể thay thế cho đoạn nào của câu chuyện? 

Chuột xù lồm cồm bò dậy, thấy mèo nhép vẫn sợ hãi, run lập cập. Một lúc lâu, mèo nhép mới xấu hổ bảo:

- Bờ sông bên nhà mình cũng đẹp lắm. Chúng mình về thôi.

Bác ngựa và chuột xù cười phá lên. Mèo nhép cũng bẽn lẽn cười.

• Nêu những cách em có thể vận dụng để viết bài văn kể chuyện sáng tạo

Sản phẩm dự kiến:

- Đoạn truyện được thay thế là đoạn kết của câu chuyện. 

- Các chi tiết có thể được kể sáng tạo như: 

• Thêm chi tiết tả bối cảnh (không gian, thời gian); 
• Thêm chi tiết tả ngoại hình, hành động của nhân vật; 
• Thêm (hoặc thay đổi) chi tiết kể tình huống, sự việc; 
• Thêm nhân vật vào câu chuyện;
• Thêm lời thoại cho nhân vật; 
• Thay đổi cách kết thúc câu chuyện: thêm đoạn kết; thay đổi đoạn kết;… 

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Trong một bài văn kể chuyện, phần nào quan trọng nhất để thu hút sự chú ý của người đọc?

A. Cốt truyện

B. Kết thúc

C. Giới thiệu

D. Chi tiết

Câu 2: Khi viết phần kết thúc của một câu chuyện, điều gì quan trọng nhất?

A. Đưa ra một thông điệp hoặc bài học

B. Mô tả thêm chi tiết về nhân vật

C. Lặp lại các sự kiện chính

D. Thay đổi hoàn toàn chủ đề

Câu 3: Trong bài văn kể chuyện, phần nào giúp tạo sự hồi hộp và hấp dẫn cho câu chuyện?

A. Các chi tiết không liên quan

B. Những sự kiện bất ngờ

C. Những mô tả quá dài dòng

D. Những thông tin thừa

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: A

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Kể lại cho người thân nghe câu chuyện “Một chuyến phiêu lưu” với những chi tiết mà em sáng tạo thêm. 

Câu 2: Tìm đọc một câu chuyện về thế giới tuổi thơ.