Nội dung chính Ngữ văn 9 cánh diều Bài 3: Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông (Theo dulichviet.net.vn)

BÀI 3.4. THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU: VƯỜN QUỐC GIA TRÀM CHIM – TAM NÔNG

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN

1. Đọc

- Cách đọc: HS có thể áp dụng những kĩ năng đọc sau:

+ Đọc quét: đọc kĩ một vài chỗ trong một đoạn/ phần VB để tìm lại những cụm từ, thông tin quan trọng.

+ Đọc lướt: đọc nhanh qua một số đoạn/ trang để nắm bắt thông tin chính của VB.

- Câu hỏi trong thẻ chỉ dẫn:

- Nội dung chính của mỗi phần được đánh số:

+ (1) Giới thiệu chung về vườn quốc gia Tràm Chim. => Đặt tên: Vị trí tọa lạc và đa dạng sinh học vườn quốc gia Tràm Chim.

+ (2) Giới thiệu về ý nghĩa của loài sếu đầu đỏ. => Đặt tên: Ý nghĩa biểu tượng của loài sếu đầu đỏ.

+ (3) Hiện tượng loài sếu xuất hiện và biến mất; sự bảo tồn đàn sếu ở vườn quốc gia Tràm Chim. => Đặt tên: Hiện tượng loài sếu xuất hiện và biến mất.

+ (4) Đặc điểm sinh học và tập tính của sếu đầu đỏ. => Đặt tên: Đặc điểm sinh học và tập tính của sếu đầu đỏ.

+ (5) Khái quát về giá trị của sếu đầu đỏ và sự bảo tồn loài sếu này ở ở vườn quốc gia Tràm Chim. => Đặt tên: Giá trị của sếu đầu đỏ ở vườn quốc gia Tràm Chim.

II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

1. Đặc điểm hình thức của văn bản Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông

- Nhan đề: Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông cung cấp tên và địa điểm của đối tượng chính mà văn bản hướng đến. Khác với nhan đề của văn bản Vịnh Hạ Long: một kì quan thiên nhiên độc đào và tuyệt mĩ và Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du là nêu giá trị nổi bật của danh lam thắng cảnh được giới thiệu.

- Mục đích viết: Cung cấp cho người đọc thông tin về danh lam thắng cảnh vườn quốc gia Tràm Chim với sự đa dạng sinh học và đặc biệt là có loài sếu đỏ quý giá.

- Từ ngữ chuyên ngành:

+ Sinh học: định cư, mọc hoang dã, hệ sinh thái, tuyệt chủng, kết bầy, bò sát, mùa sinh sản,…

+ Văn hóa: biểu tượng, đình, chùa, bàn thờ, bộ đồ thờ, hạc đội đèn, hạc chầu, mặt trống đồng cổ…

- Từ ngữ giàu giá trị biểu cảm: “sứ thần của môi sinh”, “nhà quý tộc đáng yêu trong các loài chim”, tâm hồn nghệ sĩ, chung thủy, vui mắt, “trang điểm” ngoại hình, thật kì thú…

- Cách trình bày thông tin: phân loại đối tượng. 

- Hình minh họa: hình những con sếu đầu đỏ.

2. Đặc điểm và giá trị của sếu đầu đỏ ở vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông

- Giá trị văn hóa: 

+ Có ý nghĩa biểu tượng cho sức mạnh, sự trường tồn và lòng chung thủy. 

+ Trong các đình, chùa và nhiều bàn thờ của gia đình Việt Nam có những hình tượng chim hạc ở các bộ đổ 2 thờ như hạc đội đèn, hạc chầu.

+ Trên mặt trống đồng cổ cũng có hoa văn chim hạc bay thành đoàn cùng về một phía.

+ Là nguồn cảm hứng cho những tâm hồn nghệ sĩ.

- Giá trị sinh học: 

+ Là đối tượng của các nhà nghiên cứu sinh vật học.

+ Là loài cực kì quý hiếm, nằm trong danh sách bảo vệ của việt Nam và trên thế giới.

- Giá trị quảng bá, du lịch: 

+ Sếu Tràm Chim - Tam Nông đã trở thành điểm hẹn hoà bình của các nhà nghiên cứu về sếu trên khắp thế giới với sự hợp tác quốc tế.

+ Tại Tràm Chim đã xây dựng một trung tâm nghiên cứu về sếu phương Đông và một nhà khách dành cho khách du lịch đến viếng thăm.

4. Tổng kết

a. Nội dung

Vườn Tràm Chim – Tam Nông là một trong những vườn quốc gia mang vẻ đẹp thiên nhiên tươi đẹp, đầy mơ mộng, thanh bình. Văn bản đã cung cấp cho người đọc những thông tin đầy hữu ích, lí thú về vườn quốc gia cũng như loài sếu đỏ nói riêng: giới thiệu chung, hiện tượng xuất hiện và biến mất của loài, đặc điểm sinh học và tập tính của chúng, qua đó đưa ra nhận xét khái quát về giá trị của sếu đầu đỏ và sự bảo tồn loài.

b. Nghệ thuật

- Ngôn ngữ mạch lạc, xúc tích, cung cấp nhiều thông tin quan trọng.

- Sử dụng yếu tố miêu tả hợp lý, giúp bài viết trở nên hấp dẫn, lôi cuốn.

- Sử dụng hình ảnh minh họa trực quan, sinh động.

- Vận dụng từ ngữ chuyên ngành đa dạng, hợp lý, giúp cũng cấp nhiều kiến thức bổ ích, lí thú.