Câu hỏi tự luận Lịch sử 9 cánh diều Bài 9: Nước Mỹ và các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991

CHƯƠNG 3: THẾ GIỚI TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991

BÀI 9: NƯỚC MỸ VÀ CÁC NƯỚC TÂY ÂU TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1991

(15 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 CÂU)

Câu 1: Trình bày sự hình thành và phát triển của Liên minh châu Âu (EU).

Trả lời:

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Tây Âu nhận thức rằng chỉ có hợp tác kinh tế và chính trị mới giúp họ tránh khỏi chiến tranh và cạnh tranh với các siêu cường khác.

- Năm 1951, Cộng đồng Than Thép châu Âu (ECSC) được thành lập với sự tham gia của 6 quốc gia: Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, và Luxembourg. 

- Đến năm 1957, Hiệp ước Rome tạo ra Cộng đồng Kinh tế châu Âu (EEC) và Cộng đồng Năng lượng nguyên tử châu Âu (Euratom), bước đầu tiên cho sự hội nhập sâu rộng về kinh tế. EEC đã thành công trong việc thúc đẩy thương mại nội khối, tạo ra thị trường chung và tăng cường hợp tác chính trị. 

- Năm 1991, Hiệp ước Maastricht được ký kết, đặt nền móng cho Liên minh châu Âu (EU) hiện nay, không chỉ với mục tiêu kinh tế mà còn hợp tác về an ninh, đối ngoại và văn hóa.

Câu 2: Trình bày nét chính về tình hình chính trị của các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

- Giai đoạn 1945-1950:

+ Củng cố, tăng cường chính quyền của giai cấp tư sản.

+ Liên minh chặt chẽ với Mỹ, tham gia khối NATO

+ Khôi phục sự thống trị tại các thuộc địa cũ

- Giai đoạn 1950-1973:

+ Tiếp tục liên minh chặt chẽ với Mỹ (tiêu biểu là Anh)

+ Tìm cách giảm bớt sự lệ thuộc vào Mỹ (tiêu biểu là Pháp)

- Giai đoạn 1973-1991:

Thúc đẩy liên kết chính trị, đặt nền móng cho quá trình nhất thể hoá Tây Âu với thoả thuận về việc thành lập Liên minh châu Âu-EU (1991).

Câu 3: Trình bày nét chính về tình hình chính trị, kinh tế của các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

Câu 4: Nêu nét chính về tình hình chính trị, kinh tế Mỹ từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

Câu 5: Trình bày nét chính về tình hình kinh tế của các nước Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (6 CÂU)

Câu 1: Phân tích sự khác biệt trong chính sách đối ngoại của Mỹ với Tây Âu và các quốc gia đang phát triển trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Trả lời:

- Chính sách đối ngoại của Mỹ với Tây Âu và các quốc gia đang phát triển trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh có nhiều khác biệt đáng kể. 

- Đối với Tây Âu, Mỹ tập trung vào việc củng cố liên minh an ninh và hỗ trợ kinh tế để giúp khu vực này phục hồi sau chiến tranh và chống lại sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản. 

- Các chính sách như Kế hoạch Marshall và sự thành lập NATO đã giúp Tây Âu phát triển mạnh mẽ về kinh tế và đảm bảo an ninh. 

- Trong khi đó, đối với các quốc gia đang phát triển, đặc biệt là ở châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh, Mỹ theo đuổi chính sách can thiệp trực tiếp và gián tiếp nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của Liên Xô và chủ nghĩa cộng sản. 

- Mặc dù sự can thiệp vào các nước đang phát triển thường gặp phải sự phản kháng và dẫn đến những cuộc xung đột kéo dài, nhưng đối với Tây Âu, chính sách hợp tác mang tính chiến lược cao hơn và ít gây tranh cãi.

Câu 2: Trình bày vai trò của Mỹ trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Trả lời:

- Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Mỹ giữ vai trò quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề toàn cầu liên quan đến an ninh, hòa bình và phát triển kinh tế. 

- Mỹ đã dẫn đầu trong cuộc đối đầu với Liên Xô, bảo vệ hệ thống tư bản chủ nghĩa và ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản thông qua chính sách ngăn chặn (containment). 

- Trong nhiều cuộc xung đột toàn cầu, Mỹ đã can thiệp quân sự, như trong Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), Chiến tranh Việt Nam (1955-1975), và khủng hoảng tên lửa Cuba (1962).

- Mỹ cũng đóng vai trò hàng đầu trong các tổ chức quốc tế như Liên Hiệp Quốc (UN), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB), giúp định hình các quy tắc và chuẩn mực về hòa bình và phát triển. 

- Hơn nữa, qua các thỏa thuận như Hiệp ước về vũ khí hạt nhân với Liên Xô (SALT I và SALT II), Mỹ đã góp phần làm giảm căng thẳng vũ khí trong cuộc chạy đua hạt nhân, bảo vệ hòa bình thế giới.

Câu 3: Phân tích vai trò của Mỹ trong quá trình tái thiết Tây Âu sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trả lời:

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Tây Âu bị tàn phá nặng nề về cơ sở hạ tầng và kinh tế, cần sự hỗ trợ từ các quốc gia khác để phục hồi. 

- Mỹ đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái thiết thông qua Kế hoạch Marshall, một gói viện trợ tài chính khổng lồ trị giá 13 tỷ USD, được đưa ra vào năm 1947. 

- Mục tiêu của Kế hoạch Marshall là khôi phục các nền kinh tế Tây Âu, ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản và tái thiết các khu vực chiến tranh tàn phá. 

- Mỹ không chỉ cung cấp tiền mà còn hỗ trợ công nghệ và kỹ thuật, giúp tái thiết cơ sở hạ tầng, phục hồi sản xuất công nghiệp và thúc đẩy thương mại. Điều này giúp Tây Âu đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, tạo ra nền tảng cho sự phát triển ổn định và lâu dài.

Câu 4: Phân tích tác động của Chiến tranh Lạnh đến chính trị và kinh tế Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

Câu 5: Phân tích vai trò của NATO trong việc duy trì an ninh Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

Câu 6: So sánh sự phát triển kinh tế của Mỹ và Tây Âu từ năm 1945 đến năm 1991.

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 CÂU)

Câu 1: Cho biết nguyên nhân và hậu quả của sự sụp đổ của khối Đông Âu đối với tình hình chính trị Tây Âu.

Trả lời:

- Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của khối Đông Âu vào cuối những năm 1980 là sự suy thoái kinh tế và chính trị của các quốc gia thuộc khối này. 

- Các cuộc cách mạng dân chủ diễn ra ở các nước Đông Âu, đặc biệt là tại Ba Lan, Hungary và Đông Đức, dẫn đến sự tan rã của khối này. Hậu quả của sự sụp đổ này đối với Tây Âu là rất lớn. 

+ Thứ nhất, Tây Âu không còn đối mặt với mối đe dọa quân sự trực tiếp từ Liên Xô, giúp giảm căng thẳng quân sự và chi phí quốc phòng. 

+ Thứ hai, Tây Âu phải đối mặt với thách thức lớn trong việc hỗ trợ và tích hợp các quốc gia Đông Âu vào nền kinh tế thị trường và dân chủ. Quá trình này đòi hỏi sự đầu tư lớn về kinh tế và sự điều chỉnh về chính trị. 

- Sự sụp đổ của khối Đông Âu cũng dẫn đến sự tái thống nhất của Đức năm 1990, mở ra một kỷ nguyên mới cho châu Âu, với vai trò dẫn dắt của một Đức thống nhất.

Câu 2: Phân tích tác động của Chiến tranh Lạnh đến chính sách đối ngoại của Mỹ và Tây Âu trong thời kỳ 1945-1991.

Trả lời:

- Chiến tranh Lạnh (1947-1991) tác động mạnh mẽ đến chính sách đối ngoại của Mỹ và các nước Tây Âu. Mỹ theo đuổi chiến lược ngăn chặn sự lan rộng của chủ nghĩa cộng sản thông qua chính sách "ngăn chặn". 

- Để thực hiện chính sách này, Mỹ đã thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) năm 1949, đảm bảo sự phòng thủ tập thể chống lại mối đe dọa từ Liên Xô. 

- Ngoài ra, Mỹ cung cấp viện trợ kinh tế cho các nước Tây Âu thông qua Kế hoạch Marshall, giúp khu vực này phục hồi kinh tế sau chiến tranh và củng cố hệ thống tư bản chủ nghĩa. 

- Đối với Tây Âu, chính sách đối ngoại tập trung vào việc hợp tác với Mỹ và NATO để đảm bảo an ninh trước khối Đông Âu. Các nước Tây Âu cũng thực hiện những chính sách hướng tới hội nhập kinh tế, thông qua sự thành lập của Cộng đồng Kinh tế châu Âu (EEC) năm 1957.

- Chiến tranh Lạnh cũng đẩy Tây Âu và Mỹ vào các cuộc xung đột với khối Đông Âu, điển hình là cuộc khủng hoảng Berlin (1948-1949) và sự can thiệp vào các cuộc chiến tranh ở Triều Tiên và Việt Nam.

Câu 3: Đánh giá những yếu tố dẫn đến sự suy yếu của Mỹ trên trường quốc tế từ thập niên 1970 và mối quan hệ với các đồng minh Tây Âu trong giai đoạn này.

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 CÂU)

Câu 1: Đánh giá vai trò của Kế hoạch Marshall đối với quá trình tái thiết và phát triển kinh tế Tây Âu sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trả lời:

- Kế hoạch Marshall (1947-1951) là một chương trình viện trợ kinh tế do Mỹ khởi xướng, cung cấp hơn 13 tỷ USD cho các nước Tây Âu để phục hồi kinh tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai. 

- Vai trò của Kế hoạch Marshall rất quan trọng đối với quá trình tái thiết và phát triển kinh tế của Tây Âu. 

+ Thứ nhất, Kế hoạch này giúp các quốc gia Tây Âu khôi phục lại hạ tầng bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh, cải thiện sản xuất công nghiệp và nông nghiệp, từ đó tạo điều kiện cho sự tăng trưởng kinh tế. 

+ Thứ hai, nó giúp củng cố niềm tin vào hệ thống tư bản chủ nghĩa, chống lại sự hấp dẫn của chủ nghĩa cộng sản trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế và xã hội ở châu Âu. 

+ Thứ ba, Kế hoạch Marshall thúc đẩy sự hợp tác kinh tế giữa các nước Tây Âu, đặt nền móng cho sự ra đời của Cộng đồng Kinh tế châu Âu (EEC) và sau này là Liên minh châu Âu (EU). 

-Tuy nhiên, Kế hoạch cũng làm gia tăng sự phụ thuộc của Tây Âu vào Mỹ, đặc biệt về an ninh và viện trợ kinh tế, đồng thời góp phần tạo ra sự phân cực giữa Đông và Tây Âu trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------