BÀI 8: CẤU TRÚC CỦA VĂN BẢN THÔNG TIN

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: SỬ DỤNG PHƯƠNG TIỆN PHI NGÔN NGỮ

(15 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Infographic (đồ họa thông tin) là gì?

Trả lời:

Infographic (đồ họa thông tin) là văn bản đa phương thức được thiết kế dưới dạng một bức đồ họa có sự kết hợp giữa ngôn ngữ với hình ảnh, biểu đồ, số liệu…

Câu 2: Infographic (đồ họa thông tin) có tác dụng gì?

Trả lời:

Infographic (đồ họa thông tin) nhằm truyền đạt thông tin một cách ngắn gọn, trực quan, sinh động. Ngoài ra, infographic còn chú ý tạo sự hấp dẫn đối với người tiếp nhận bằng hiệu quả thẩm mĩ của hình thức trình bày như màu sắc, đường nét…

Câu 3:  Quan sát hình ảnh dưới đây được cung cấp trong văn bản “Nữ phóng viên đầu tiên” và cho biết những thông tin gì được cung cấp trong hình ảnh đó?

Trả lời:

Hình ảnh trên được cung cấp trong văn bản “Nữ phóng viên đầu tiên” cho người đọc thấy được chân dung thật của Manh Manh nữ sĩ.

Câu 4:  Quan sát hình ảnh dưới đây được cung cấp trong văn bản “Trí thông minh nhân tạo” và cho biết những thông tin gì được cung cấp trong hình ảnh đó?

Trả lời:

Hình ảnh trên được cung cấp trong văn bản “Trí thông minh nhân tạo” cho người đọc hình dung ra được quá trình phát triển từ quá khứ  đến những dự đoán của tác giả về tương lai về trí tuệ nhân tạo.

Câu 5:  Quan sát hình ảnh dưới đây được cung cấp trong văn bản “Pa-ra-lim-lích (paralimpic): một lịch sử chữa lành những vết thương” và cho biết những thông tin gì được cung cấp trong hình ảnh đó?

Trả lời:

Hình ảnh trên được cung cấp trong văn bản “Pa-ra-lim-lích (paralimpic): một lịch sử chữa lành những vết thương” là hình ảnh bác sĩ Gắt-mừn và những vận động viên đầu tiên ở giải đấu tiền thân của Paralimpic.

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Infographic (đồ họa thông tin) có những lợi ích nào?

Trả lời:

Các thông tin khi trình bày trên Infographic đều được đơn giản hóa, người dùng nhìn vào sẽ không bị nhàm chán. Nhờ vào sự sáng tạo trong thiết kế, mọi thông tin đều được sắp xếp theo một cách súc tích và rõ ràng, Infographic tăng thêm sự thuyết phục người đọc.

Vì trình bày theo một cách khoa học nên thông tin được sắp xếp vô cùng dễ hiểu, mạch lạc, ít xảy ra hiểu lầm. Vậy nên khi xem Infographic, người dùng hạn chế được sự khó hiểu của người xem hay mắc phải khi đọc quá nhiều trang văn bản.

Câu 2: Vai trò của infographic (đồ họa thông tin) trong học tập?

Trả lời:

Trong thời đại hiện nay, giáo dục luôn phải nâng cao hiệu quả thông qua việc nâng cao năng suất và giảm thiểu thời gian. Sử dụng hình ảnh giúp truyền đạt một lượng thông tin lớn chỉ trong tích tắc. Yếu tố hình ảnh chính là thế mạnh vượt trội của infographic. Để tiết kiệm thời gian và tránh nhàm chán trong việc học, giúp nhớ lâu hơn, infographic hỗ trợ xử lí và sắp xếp sáng tạo các thông tin quan trọng từ đó sẽ tiếp thu bài hiệu quả hơn.

Câu 3: Nêu tác dụng của hình ảnh dưới đây được cung cấp trong văn bản “Nữ phóng viên đầu tiên”.

Trả lời:

Hình ảnh trên được cung cấp trong văn bản “Nữ phóng viên đầu tiên” là minh chứng xác thực cho việc rất nhiều người đã đến tham dự buổi diễn thuyết của Manh Manh nữ sĩ, chứng tỏ rất nhiều người quan tâm và ủng hộ tư duy đổi mới, hiện đại của bà, làm tăng tính thuyết phục cho những thông tin được đưa ra trong bài viết hơn.

Câu 4: Nêu những phương tiện giao tiếp được sử dụng trong hình ảnh dưới đây? Cho biết mối quan hệ giữa chúng có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Hình ảnh trên sử dụng hai loại phương tiện giao tiếp:

- Phương tiện ngôn ngữ là các danh từ chỉ tên các địa điểm trong vườn quốc gia Ba Vì.

- Phương tiện phi ngôn ngữ: kí hiệu chỉ dẫn, sơ đồ, hình ảnh kèm màu sắc khác nhau

=> Từ hình ảnh trên chúng ta thấy phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ có mối quan hệ mật thiết, bổ sung cho nhau để có thể giúp mọi người hiểu ra đường đi, hình dung rõ hơn đường đi ở khu tham quan và biết được cách thức di chuyển đến địa điểm mong muốn, luôn cần có sự phối kết hợp giữa hai loại phương tiện giao tiếp này.

Câu 4: Hình ảnh dưới đây mô phỏng lỗ thủng tầng ozone ở Nam cực giai đoạn 1979 – 2019. Hãy cho biết hình ảnh dưới đây có tác dụng gì đối với nhận thức của người xem?

Trả lời:

Hình ảnh trên mô tả kích thước của lỗ thủ tầng ozone qua các năm đi kèm một thang đơn vị biểu thị “độ dày” của thầng ozone. Hình ảnh đã cho ta thấy độ dày của tầng ozone tăng lên qua các năm và đến năm 2019, độ dày tầng ozone đáng báo động. Việc sử dụng hình ảnh chân thực, cụ thể sẽ giúp người xem hình dung ra được mức độ báo động của tầng ozone trong khí quyển, đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi những hoạt động của con người, rằng đã đến lúc chúng ta cần phải thay đổi và có những hành động thiết thực hơn để bảo vệ trái đất.

3. VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Thiết kế một infographic về Manh Manh nữ sĩ, sử dụng những thông tin được cung cấp trong văn bản “Nữ phóng viên đầu thiên”.

Trả lời:

Câu 2: Thiết kế một infographic về trí tuệ nhân tạo, sử dụng những thông tin được cung cấp trong văn bản “Trí thông minh nhân tạo”.

Trả lời:

Câu 3: Thiết kế một infographic về Pa-ra-lim-pích, sử dụng những thông tin được cung cấp trong văn bản “Pa-ra-lim-lích (paralimpic): một lịch sử chữa lành những vết thương”.

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (3 câu)

Câu 1: Kể tên những phần mềm thiết kế Infographic (đồ họa thông tin) thông dụng hiện nay.

Trả lời:

- Phần mềm Canva

- Phần mềm Easelly

Câu 2: Bằng hiểu biết của em về một tác giả được học trong chương trình Ngữ Văn lớp 11, thiết kế một Infographic (đồ họa thông tin) về tiểu sử, cuộc đời của tác giả đó.

Trả lời: