BÀI 10: SÁCH – NGƯỜI BẠN ĐỒNG HÀNH

VĂN BẢN 1: LỜI GIỚI THIỆU CUỐN SÁCH “NHÓC NI-CÔ-LA: NHỮNG CHUYỆN CHƯA KỂ”
(12 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1:  Có điều gì đáng lưu ý về mối quan hệ giữa nhan đề, hoàn cảnh ra đời và sức hấp dẫn của cuốn sách trong lời giới thiệu của người viết?

Trả lời:

Điều đáng lưu ý về mối quan hệ giữa nhan đề, hoàn cảnh ra đời và sức hấp dẫn của cuốn sách trong lời giới thiệu của người viết là cuốn sách xuất bản Nhóc Ni-cô-la: những câu chuyện chưa kể vào tháng 10 năm 2004, đồng thời tác giả khiến người đọc tò mò về nội dung câu chuyện và những câu chuyện đã từ khá lâu từ 2004. Điều này càng làm cho nhan đề thể loại, hoàn cảnh ra đời có sự gắn kết hơn với nhau.

Câu 2: Theo lời giới thiệu, đề tài và đặc điểm nội dung, nghệ thuật của cuốn sách có gì đặc biệt?

Trả lời:

Theo lời giới thiệu, đề tài và đặc điểm nội dung, nghệ thuật của cuốn sách mang tới cho người đọc những câu pha trò mới tinh của cậu học trò nổi tiếng nhất trong những cậu nhóc tiểu học, điều này khiến tác giả ngạc nhiên khi dẫn tới nhân vật của họ vào các tình huống.

Câu 3: Người giới thiệu nhấn mạnh điều gì về mối quan hệ đặc biệt giữa các tác giả và sự độc đáo của cuốn sách?

Trả lời:

Người giới thiệu nhấn mạnh về mối quan hệ đặc biệt giữa các tác giả và sự độc đáo của cuốn sách là: Ra đời cách đây 50 năm nhưng vẫn lôi cuốn rất nhiều thế hệ vì cuốn sách có số phận đặc biệt cho được khi người ta là thành quả sinh ra từ tình bạn của hai nhà sáng tạo như Gô -xi-nhi và Xăng - pé. Đó là những kỉ niệm thơ ấu của hai nhà kịch nghệ nổi tiếng ấy.

Câu 4: Sức hút của cuốn sách được nhắc đến trong lời giới thiệu như thế nào?

Trả lời:

Ra đời cách đây năm mươi năm, “Nhóc Ni-cô-la” đã lôi cuốn mọi thế hệ. Mọi thế hệ đều bị tác phẩm không thể xếp hạng và vô cùng lí thú này quyến rũ. Là người lớn hay con trẻ, là ông bố hay cậu con trai, là người bà hay cô cháu gái, ai là người đã cất lời trước với người kia rằng: “Đọc đi, nó thật tuyệt vời!”.

2. THÔNG HIỂU (3 câu)

Câu 1: Cách thu hút và khích lệ người đọc tìm hiểu cuốn sách trong lời giới thiệu có điểm gì đáng chú ý?

Trả lời:

Cách thu hút và khích lệ người đọc tìm hiểu cuốn sách trong lời giới thiệu có điểm đáng chú là những mẩu chuyện mới chưa bao giờ được kể này đến tay các bạn thì bức màn sân khấu đã mãi mãi khép lại những cuộc phiêu lưu. Người đọc thấy được sự phó thác cho trí tưởng tượng không giới hạn của những nhà sáng tạo.

Câu 2: Em hiểu thế nào về ý kiến của tác giả khi cho rằng “Nhóc Ni-cô-la xuất hiện trước công chúng trong một thế giới mang vẻ ngoài đầy chất hiện thực thì thực ra cha tôi và Giăng-giắc Xăng-pê đã miêu tả một thế giới kì diệu nơi trẻ con nhìn các bậc phụ huynh bằng con mắt tỉnh táo, châm biếm nhưng vẫn luôn trìu mến và nơi ấy người lớn về phần mình, giải quyết một cách non nớt các vấn đề cứ như là thực!”

Trả lời:

Với ý kiến trên, tác giả nhắc đến nội dung của cuốn sách về việc đứng dưới góc nhìn của trẻ con ngây thơ láu lỉnh cụ thể là nhóc Ni-cô-la để kể những câu chuyện thú vi, bất ngờ. Chúng nhìn thế giới của người lớn tỉnh táo, châm biếm bởi bố mẹ, thầy cô buộc những đứa trẻ phải nghiêm túc, trong khi họ cũng nghịch ngợm và “giải quyết vấn đề một cách non nớt”. Dù là người lớn nhưng bên trong tâm hồn họ vẫn có những “đứa trẻ”. 

Câu 3: Em hiểu thế nào về ý kiến của tác giả khi cho rằng: “Nếu nhóc Ni-cô-la được đưa lên sân khấu, khán giả sẽ vỗ tay tán thưởng nhiều đến mức cậu nhóc hẳn phải bước ra sân khấu lần nữa. Và đây là lần bước ra sân khấu ấy!”

Trả lời:

Tác giả muốn nhấn mạnh vào sự yêu mến và tình cảm mà độc giả dành cho cuốn sách và nhân vật ngóc Ni-cô-la chính là động lực giúp cho cuốn sách quay trở lại lần nữa sau rất nhiều những thành công vang dội của những ấn phẩm trước đó. Chính nhờ những cái “vỗ tay tán thưởng” hay chính là sự ủng hộ của người đọc dành cho Ni-cô-la mà nhà văn đã quyết tâm viết những “chuyện chưa kể” như một cách để tri ân. 

3. VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Theo em, vì sao tác giả cho rằng những cuộc phiêu lưu của nhóc Ni-cô-la sẽ không khép lại, buổi trình diễn sẽ không kết thúc kể cả khi những mẩu chuyện mới chưa bao giờ được kể đến tay người đọc bởi trí tưởng tượng không giới hạn của những nhà sáng tạo?

Trả lời:

 “Nhà sáng tạo” ở đây chính là nhà văn, là người viết ra cuốn sách “Nhóc Ni-cô-la: Những chuyện chưa kể”. Nhà văn là một người nghệ sĩ, người sáng tạo nghệ thuật, mà bản chất của nghệ thuật bằng một cách nào đó cũng chính là một thứ giấc mơ mà như Freud gọi là “giấc mơ ban ngày”, một trong những hình thức cao nhất của tưởng tượng. Hiện thực muôn màu muôn vẻ trong khi người nghệ sĩ không bị giới hạn bởi hiện thực, họ có sức tưởng tượng và sáng tạo tuyệt vời, họ luôn có những ý tưởng mới. Năng lực tưởng tượng của người nghệ sĩ không phải là khả năng sáng tạo ra những tình huống hoang đường, mà khả năng “lạ hóa”, làm cho những cái quen thuộc trở thành mới mẻ, phát hiện ra cái lạ trong cái đã quen. Đây như một lời hứa hẹn, tác giả muốn người đọc tin tưởng vào năng lực sáng tạo của nhà văn, rằng có thể trong tương lai sẽ có những hành trình mới của nhóc Ni-cô-lai.

Câu 2: Theo em, để viết một bài giới thiệu sách, chúng ta cần phải nắm được những đặc điểm quan trọng nào của cuốn sách đó?

Trả lời:

- Về mục đích: bài viết giới thiệu sách mang tính chất môt tả, cung cấp thông tin cần thiết về cuốn sách đó.

- Thông tin về cuốn sách: 

+ Tác giả: tên, tuổi, quốc tịch, các mốc thời gian chính trong cuộc đời/sự nghiệp; các công việc khác,…

+ Tác phẩm: năm xuất bản, hoàn cảnh sáng tác, đề tài, chủ đề, …

- Mô tả cuốn sách: nội dung chính, thông điệp tác giả truyền tải, những điểm thú vị, lôi cuốn của cuốn sách, …

- Giọng điệu: viết bằng giọng luôi cuốn, nhưng không được viết quá nhiều về nội dung trong sách, bài viết chỉ mang tính gợi mở để người đọc hứng thú và tìm đọc cuốn sách. 

Câu 3: Qua những thông tin tác giả cung cấp trong văn bản, nêu những cảm nhận ban đầu của em về cuốn sách Nhóc Ni-cô-la: Những chuyện chưa kể.

Trả lời:

Qua lời giới thiệu về cuốn sách “Nhóc Ni-cô-la: Những chuyện chưa kể”, em cảm thấy đây là một cuốn sách rất thú vị. Về nội dung, đây chắc hẳn là một cuốn sách hài hước, hóm hỉnh bởi đứng dưới góc nhìn của nhóc Ni-cô-la để kể chuyện nhưng có lẽ ẩn sau những mẩu chuyện ngắn ấy lại là những ý nghĩa sâu sắc về cuộc đời, đây cũng là một trong những đặc trưng của văn học Pháp. Sức hút của cuốn sách đã được chứng minh khi nó thu hút người đọc ở mọi lứa tuổi, mọi giới tính, dù là người lớn hay trẻ con đều yêu thích cuốn sách. Khi đọc, có thể em sẽ nhìn thấy chính mình trong đó với những kí ức tuổi thơ tươi đẹp. Em nhất định sẽ tìm đọc cuốn sách Nhóc Ni-cô-la: Những chuyện chưa kể. 

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 11: Tìm đọc một cuốn sách có liên quan đến một chủ đề thuộc một thể loại trong bài của Ngữ văn 8 và viết lời giới thiệu cuốn sách đó.

Trả lời:

Trong chương trình Ngữ Văn 8 với chủ đề “Hôm nay và ngày mai”, em muốn giới thiệu cuốn sách “Nhà không rác” của tác giả Bea Johnson do nhà xuất bản Công Thương phát hành ấn phẩm tiếng Việt. Sách gồm 361 trang với 10 bài viết. Bìa sách được thiết kế rất đơn giản, với màu nâu nhạt làm chủ đạo, chính giữa bìa là hình ảnh một chậu cây màu xanh lá in tên của cuốn sách. Đây là một cuốn sách vô cùng ý nghĩa mà ai cũng nên đọc một lần trong đời để cùng nâng cao ý thức và chung tay khôi phục lại màu xanh vốn có của mẹ thiên nhiên. Cuốn sách “Nhà không rác” đem đến cho bạn đọc những phương thức cụ thể và thiết thực nhất để mỗi cá nhân có thể dần bắt đầu cuộc sống “không rác thải”. Cuốn sách này sẽ cung cấp cho người đọc đầy đủ những kiến thức, phương thức sống và hướng đến lối sống hạnh phúc và sử dụng những món đồ thân thiện với môi trường. Bằng vốn hiểu biết sâu rộng của mình tác giả phân tích rất rõ về những lợi ích của việc sống xanh và những cách thức sống xanh rất hay và dễ dàng áp dụng. Sau khi đọc cuốn sách này, em hiểu rằng: Lối sống không rác không chỉ nhằm giảm thiểu lượng rác thải – nó còn hướng đến việc tận hưởng những niềm vui giản dị, tiêu thụ các thực phẩm sách của địa phương, tham gia vào cộng đồng, và đơn giản hóa cuộc sống để dành chỗ cho những điều thực sự có ý nghĩa.

Câu 12: Trình bày một vài hiểu biết của em về sự khác biệt giữa lời giới thiệu sách và một bài viết quảng cáo sách. 

Trả lời:

Lời giới thiệu sách và bài quảng cáo sách chủ yếu khác nhau ở mục đích sử dụng. 

* Lời giởi thiệu sách hay còn gọi là điểm sách: là chúng ta mô tả những thông tin cơ bản của cuốn sách với mục đích cung cấp cho người đọc những thông tin hữu ích để đưa ra quyết định có mua và dành thời gian để đọc cuốn sách đó hay không, hoặc nếu người đọc không đủ thời gian thì người đọc vẫn có thể nắm được sơ lược nội dung quyết sách, đôi khi đọc lời giới thiệu sách chỉ vì người đọc muốn thu thập thêm kiến thức hoặc thích văn phong của người viết. Tuy nhiên, lời giới thiệu sách sẽ không đi sâu vào phân tích cách chi tiết hay bình luận khen chê. 

* Bài quảng cáo một sản phẩm thường được sử dụng với mục đích thu hút thật nhiều đối tượng khách hàng quan tâm đến sản phẩm đó, chủ yếu là mục đích thương mại và thường sẽ xuất hiện trên cách phương tiện truyền thông. Bài quảng cáo sách thường tập trung vào những lợi ích thiết thực mà cuốn sách đó mang lại cho độc giả với mục tiêu quảng cáo là để thúc đẩy bán hàng, kêu gọi mọi người mua sách.