CHƯƠNG X: SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở SINH VẬT

BÀI 31 - SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT

I. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Ở động vật, sinh trưởng diễn ra ở đâu? Quá trình sinh trưởng và phát triển ở động vật bao gồm mấy giai đoạn chính?

Trả lời:

-      Ở động vật, sinh trưởng diễn ra ở các mô và cơ quan của cơ thể.

-      Quá trình sinh trưởng và phát triển bao gồm hai giai đoạn chính: giai đoạn phôi và hậu phôi.

Câu 2: Giai đoạn phôi diễn ra như thế nào?

Trả lời:

Ở giai đoạn này, hợp tử phát triển thành phôi, các tế bào phôi phân hoá tạo thành các mô, cơ quan.

Câu 3: Giai đoạn hậu phôi diễn ra như thế nào?

Trả lời:

Diễn ra sau khi trứng nở hoặc sau khi con sinh ra. Giai đoạn này khác nhau giữa các loài động vật.

Câu 4: Con người ứng dụng hiểu biết về sinh trưởng và phát triển ở động vật trong thực tiễn như thế nào?

Trả lời:

-      Điều hoà sinh trưởng và phát triển ở vật nuôi bằng sử dụng các loại vitamin, khoáng chất kích thích sự trao đổi chất, thúc đẩy sinh trưởng, phát triển của vật nuôi.

-      Điều khiển yếu tố môi trường để làm thay đổi tốc độ sinh trưởng và phát triển của vật nuôi bằng cách đảm bảo cân đối chất lượng, số lượng thức ăn; cải tạo chuồng trại đủ ánh sáng, ấm vào mùa đông, mát vào mùa hè; tiêm phòng đầy đủ cho vật nuôi.

-      Tiêu diệt sâu hại cây trồng.

II. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1: Lấy ví dụ về các loài động vật có hình thái con non giống với con mẹ sau khi sinh ra.

Trả lời:

Ví dụ: chó, gà, mèo, người,...

Câu 2: Lấy ví dụ về các loài động vật có hình thái con non khác hoàn toàn con mẹ sau khi sinh ra.

Trả lời:

Ví dụ: ếch, bướm, ruồi, ong,...

Câu 3:Ở động vật đẻ trứng và đẻ con, giai đoạn phôi diễn ra ở đâu?

Trả lời:

-      Ở động vật đẻ trứng, giai đoạn phôi diễn ra trong trứng đã thụ tinh.

-      Ở động vật đẻ con, giai đoạn phôi diễn ra trong cơ thể mẹ.

Câu 4: Đề xuất biện pháp thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của một số loài vật nuôi.

Trả lời:

-       Xây dựng chế độ ăn hợp lý cho động vật nuôi

-       Chọn giống có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh, năng suất cao

-       Thay đổi môi trường sống.

-       Đề ra các biện pháp phù hợp tiêu diệt những loài sinh vật gây hại.

III. VẬN DỤNG (5 câu)

Câu 1: Giải thích hiện tượng sâu bướm và châu chấu, cào cào phá hoại cây xanh rất mạnh và gây ra tổn thất cho nông nghiệp.

Trả lời:

Ở giai đoạn này, chúng cần nhiều năng lượng để sinh trưởng và phát triển, thức ăn chủ yếu của chúng là lá, thân và ăn liên tục, khiến cây trồng suy yếu và giảm năng suất sinh học. Chúng còn là vật trung gian lây truyền bệnh, gây thiệt hại cho nông nghiệp.

Câu 2: Nếu trẻ em thường xuyên ăn quá nhiều thức ăn giàu chất dinh dưỡng hoặc ăn không đủ chất dinh dưỡng thì hậu quả sẽ thế nào? Giải thích.

Trả lời:

-       Nếu trẻ em thường xuyên ăn quá nhiều thức ăn giàu chất dinh dưỡng dễ dẫn đến tình trạng khó tiêu hóa, tạo cảm giác no, đầy bụng và biếng ăn.

-       Nếu trẻ không được ăn đủ chất dinh dưỡng thì không đủ năng lượng và các chất cần thiết để hấp thụ và phát triển bình thường ® trẻ còi cọc và suy dinh dưỡng.

Câu 3: Nêu biểu hiện của sự sinh trưởng và phát triển ở chó.

Trả lời:

-      Biểu hiện sự sinh trưởng của con chó: tăng chiều cao, tăng kích thước và khối lượng cơ thể.

-      Biểu hiện sự phát triển của con chó: chó mang thai và sinh con, chó phát triển tuyến sữa,…

Câu 4: Mô tả vòng đời của gà.

Trả lời:

Vòng đời của gà: Hợp tử phát triển thành phôi, các tế bào phôi phân hóa tạo thành các mô, cơ quan rồi tạo thành con non trong trứng → Gà con chui ra khỏi trứng → Gà con sinh trưởng phát triển về thể chất → Gà trưởng thành có khả năng sinh sản → Gà mái thụ thai và đẻ trứng.

Câu 5: Ở chó, giai đoạn phôi và hậu phôi diễn ra như thế nào?

Trả lời:

Ở chó:

-      Ở giai đoạn phôi, hợp tử phát triển thành phôi, các tế bào phôi phân hoá thành các mô và cơ quan. Giai đoạn phôi diễn ra trong cơ thể mẹ.

-      Ở giai đoạn hậu phôi, con non sinh ra, sinh trưởng và phát triển để tạo thành con trưởng thành. Con non thường có đặc điểm hình thành giống con trưởng thành.

IV. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Các yếu tố di truyền có ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của động vật không?

Trả lời:

Các yếu tố di truyền có ảnh hưởng đáng kể đến quá trình sinh trưởng của động vật. Di truyền được xác định bởi DNA, và nó xác định những đặc điểm cơ bản của mỗi động vật, bao gồm màu da, kích thước, hình dạng cơ thể, cấu trúc xương, tốc độ phát triển và nhiều yếu tố khác. Yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, tuổi thọ và sức khỏe chung của các loài động vật.

Câu 2: Tại sao tốc độ sinh trưởng của động vật sẽ giảm dần khi tiến tới tuổi trưởng thành?

Trả lời:

Tốc độ sinh trưởng của động vật giảm dần khi tiến tới tuổi trưởng thành do:

-      Cơ thể động vật đạt đến mức phát triển hoàn chỉnh và có thể hoạt động hiệu quả.

-      Từ tuổi trưởng thành, cơ thể động vật bắt đầu trải qua quá trình lão hóa tự nhiên. Quá trình này đi kèm với giảm đi sức mạnh và khả năng hoạt động, ảnh hưởng đến tốc độ sinh trưởng.

-      Từ tuổi trưởng thành, động vật cũng thường phải đối mặt với nhiều áp lực và căng thẳng từ môi trường xung quanh, bao gồm việc tìm kiếm thức ăn, bảo vệ lãnh thổ và sinh sản. Những yếu tố này có thể làm giảm tốc độ sinh trưởng.

-      Hệ thần kinh và các cơ quan trong cơ thể của động vật đã hoạt động ổn định và không cần phát triển thêm, dẫn đến giảm tốc độ sinh trưởng.