Giáo án Công dân 9 chân trời bài 8: Tiêu dùng thông minh

Thói quen tiêu dùng

Kết quả

1. Mua sắm theo danh sách: Trước khi đi mua sắm, em thường lập danh sách những thứ cần mua để tránh mua những thứ không cần thiết.

- Tiết kiệm được tiền và tránh lãng phí.

- Tuy nhiên, đôi khi em vẫn mua thêm một số đồ ngoài danh sách khi thấy khuyến mãi hấp dẫn.

2. Mua hàng trực tuyến: Em thường xuyên mua hàng trực tuyến vì tiện lợi và có nhiều sự lựa chọn.

- Tiết kiệm thời gian và có thể so sánh giá cả giữa các cửa hàng. 

- Tuy nhiên, đôi khi em gặp phải hàng kém chất lượng hoặc không giống mô tả.

3. Mua sắm đồ ăn tươi sống: Mẹ em thường đi chợ hàng ngày để mua đồ ăn tươi sống thay vì mua nhiều và dự trữ.

- Đồ ăn luôn tươi ngon và đảm bảo sức khỏe. 

- Tuy nhiên, việc này tốn nhiều thời gian và công sức đi chợ mỗi ngày.

4. Tái sử dụng và tái chế: Gia đình em có thói quen tái sử dụng các vật dụng như túi nhựa, hộp đựng và tái chế giấy, chai lọ.

- Giảm thiểu rác thải và góp phần bảo vệ môi trường. 

- Tuy nhiên, cần dành thời gian để phân loại và lưu trữ các vật dụng tái sử dụng.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Khám phá thông tin SGK tr. 43 - 44

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm (2 nhóm thực hiện chung 1 nhiệm vụ).

- GV hướng dẫn HS quan sát hình ảnh, đọc thông tin trong SGK tr. 43 - 44 và thực hiện yêu cầu:

+ Nhóm 1, 2: Theo em, trong các hình ảnh trên, hành vi tiêu dùng nào là phù hợp và hành vi nào là không phù hợp? Vì sao?

+ Nhóm 3, 4: Theo em, các hành vi tiêu dùng trên có thể dẫn tới những kết quả như thế nào?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin trong SGK tr.22 và trả lời câu hỏi.

- GV theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày câu trả lời.

- GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

1. Tìm hiểu biểu hiện của người tiêu dùng thông minh/kém thông minh và lợi ích của hành vi tiêu dùng thông minh

a. Khám phá thông tin SGK tr. 43 - 44

- Hình 1: 

+ Hành vi tiêu dùng của nhân vật chưa phù hợp vì nếu chỉ căn cứ vào quảng cáo trên mạng Internet thì chưa đủ để đưa ra quyết định mua hàng. 

+ Nhân vật cần tìm hiểu thêm thông tin sản phẩm, giá cả, chất lượng xem có phù hợp với loại da, điều kiện tài chính của bản thân hay không. Nếu mua ngay, có thể gặp phải tình trạng hàng không đảm bảo chất lượng, lãng phí, thậm chí là ảnh hưởng đến sức khoẻ.

- Hình 2: 

+ Hành vi tiêu cùng của nhân vật là không phù hợp, chưa đảm bảo việc đặt yếu tố an toàn thực phẩm lên trên hết. 

+ Nếu mua, giá có thể rẻ nhưng lại có nguy cơ dẫn đến ngộ độc thực phẩm.

- Hình 3: 

+ Hành vi tiêu dùng của nhân vật là phù hợp nếu cửa hàng bán vải đó uy tín, giá cả phải chăng. 

+ Khi đó, nhân vật sẽ mua được các mặt hàng chất lượng và cũng phù hợp với mục đích sử dụng vào dịp lễ hội.

- Hình 4: 

+ Hành vi tiêu dùng của nhân vật là phù hợp nếu quán bán trà sữa đó đảm bảo yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm và cạnh tranh về giá. 

+ Tuy nhiên, nếu chỉ mua vì giá bán rẻ nhất mà không để ý đến an toàn thực phẩm thì đó là hành vi tiêu dùng chưa thông minh. Điều đó có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu biểu hiện của người tiêu dùng thông minh/kém thông minh và lợi ích của hành vi tiêu dùng thông minh

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tiếp tục yêu cầu HS làm việc theo 4 nhóm,  quan sát lại các hình ảnh trong SGK tr.43 - 44 và thực hiện nhiệm vụ: 

+ Nhóm 1, 2: Từ các hình ảnh trên, em hãy xác định biểu hiện của người tiêu dùng thông minh và người tiêu dùng kém thông minh.

+ Nhóm 3, 4: Lợi ích của hành vi tiêu dùng thông minh là gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh và thảo luận nhóm để thực hiện nhiệm vụ.

- GV theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời các nhóm trình bày câu trả lời.

- GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nội dung tiếp theo.

b. Tìm hiểu biểu hiện của người tiêu dùng thông minh/kém thông minh và lợi ích của hành vi tiêu dùng thông minh

- Biểu hiện của người tiêu dùng thông minh: 

+ Có kế hoạch mua sắm những thứ cần thiết, phù hợp với đặc điểm của bản thân; 

+ Tìm hiểu các thông tin về sản phẩm (chất lượng, mẫu mã, giá cả, cách sử dụng,...); 

+ Không bị tác động và quyết định vội vã bởi cảm xúc, các thông tin quảng cáo, khuyến mại; 

+ Lựa chọn các phương thức thanh toán phù hợp, an toàn;

+ …

- Biểu hiện của người tiêu dùng kém thông minh:

+ Mua sắm bừa bãi, không có kế hoạch.

+ Dễ tin lời quảng cáo, không tìm hiểu kĩ thông tin.

+ Chi tiêu không kiểm soát, vượt quá khả năng tài chính của bản thân.

+ …

- Lợi ích của việc tiêu dùng thông minh: 

+ Tiêu dùng thông minh giúp người tiêu dùng mua được sản phẩm có chất lượng; 

+ Tiết kiệm thời gian, tiền bạc;

+ Thực hiện được kế hoạch chi tiêu;

+ Bảo vệ sức khoẻ và quyền lợi của người tiêu dùng;

+ ...

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 6 nhóm (2 nhóm thực hiện chung 1 nhiệm vụ.

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh, đọc thông tin trong SGK tr.44 - 45 và thực hiện yêu cầu:

+ Nhóm 1, 2: Từ thông tin và hình ảnh 1, theo em, khi xây dựng kế hoạch tiêu dùng cần lưu ý điều gì? Vì sao?

+ Nhóm 3, 4: Từ thông tin và hình ảnh 2, theo em, việc tìm hiểu các thông tin về sản phẩm sẽ mang lại những lợi ích gì? Vì sao?

+ Nhóm 5, 6: Từ thông tin và hình ảnh 3, 4, theo em, việc tìm hiểu cách sử dụng sản phẩm và phương thức thanh toán sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho người tiêu dùng? Vì sao? 

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, đọc thông tin trong SGK tr.44 - 45 và trả lời câu hỏi.

- GV theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm HS trình bày câu trả lời.

+ Khi xây dựng kế hoạch tiêu dùng cần lưu ý: kế hoạch phải phù hợp với nhu cầu của bản thân như: thức ăn, nước uống, đồ dùng học tập cần thiết, đi lại,.. vì điều này sẽ giúp người tiêu dùng mua được sản phẩm có chất lượng, tiết kiệm thời gian, tiền bạc, thực hiện được kế hoạch chi tiêu, bảo vệ sức khoẻ và quyền lợi của người tiêu dùng.

+ Việc tìm hiểu các thông tin về sản phẩm sẽ giúp người tiêu dùng ra quyết định thông minh, phù hợp nhu cầu và tình hình tài chính cá nhân.

+ Việc tìm hiểu cách sử dụng sản phẩm và phương thức thanh toán sẽ đảm bảo an toàn, bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng.

- GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận.

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

2. Tìm hiểu cách xây dựng kế hoạch tiêu dùng

- Xây dựng kế hoạch mua sắm thông minh: mua những đồ dùng thiết yếu cho cuộc sống phù hợp với nhu cầu của bản thân như thức ăn, nước uống, đồ dùng học tập cần thiết, đi lại,...

- Nắm bắt thông tin về sản phẩm: thông qua trang thông tin điện tử của nhà sản xuất, được in trên bao bì sản phẩm hoặc quét mã vạch để truy xuất nguồn gốc hay qua các hình thức quảng cáo. Tuy nhiên, cần xem xét kĩ lưỡng, tham khảo nhiều nguồn, kênh khác nhau để chọn lọc thông tin chính xác nhất.

- Sử dụng sản phẩm an toàn: chỉ sử dụng sản phẩm rõ nguồn gốc, đọc kĩ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, tìm hiểu quyền lợi của người tiêu dùng để bảo vệ mình trong những trường hợp cần thiết.

- Lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp: bằng tiền mặt hoặc thanh toán trực tuyến. Trước khi thanh toán, cần kiểm tra kĩ nội dung đơn hàng, giá tiền. Khi mua hàng trực tuyến, cần kiểm tra kĩ hàng hoá trước khi nhận, chỉ thanh toán trước đối với các thương hiệu uy tín, bảo mật thông tin tài khoản và lưu lại các hoá đơn, chứng từ, giao dịch để xử lí khi cần thiết.