Giáo án Công dân 9 chân trời bài 1: Sống có lí tưởng

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 1: SỐNG CÓ LÍ TƯỞNG

(3 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ: 

• Nêu được khái niệm sống có lí tưởng

• Giải thích được ý nghĩa của việc sống có lí tưởng.

• Nhận biết được lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam.

• Xác định được lí tưởng sống của bản thân và nỗ lực học tập, rèn luyện theo lí tưởng sống.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giao tiếp và hợp tác: có thói quen trao đổi, giúp đỡ nhau trong học tập; biết cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập theo sự hướng dẫn của thầy cô. 

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, có sáng tạo khi tham gia các hoạt động giáo dục công dân.

Năng lực riêng: 

• Năng lực nhận thức chuẩn mực hành vi: Nêu được khái niệm sống có lí tưởng; Giải thích được ý nghĩa của việc sống có lí tưởng; Nhận biết được lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam.

• Năng lực điều chỉnh hành vi, phát triển bản thân: xác định được lí tưởng sống của bản thân và nỗ lực học tập, rèn luyện theo lí tưởng.

3. Phẩm chất

• Yêu nước: Tích cực, chủ động tham gia các hoạt động thể hiện sống có lí tưởng.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, Giáo án Giáo dục công dân 9.

• Máy tính, máy chiếu (nếu có), bảng, phấn, giấy A0.

• Các tranh, hình ảnh, video clip có nội dung thể hiện lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên Việt Nam,...

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Giáo dục công dân 9.

• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo cảm hứng học tập cho HS, giúp HS xác định được nội dung bài học về sống có lí tưởng.

b. Nội dung: GV yêu cầu HS đọc lời bài hát trong SGK tr.5 và cho biết những ca từ nào thể hiện mục đích sống cao đẹp. Giải thích vì sao.

c. Sản phẩm học tập: HS trình bày và giải thích được về những ca từ trong lời bài hát thể hiện mục đích sống cao đẹp.

d. Tổ chức thực hiện: 

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS trả lời câu hỏi phần Mở đầu trong SGK tr.5: Em hãy đọc lời bài hát sau và cho biết những ca từ nào thể hiện mục đích sống cao đẹp. Vì sao?

SỐNG NHƯ NHỮNG ĐÓA HOA

[...] Và tôi sống như đoá hoa này, toả ngát hương thơm cho đời.

Sống với nỗi khát khao rằng được hiến dâng cho cuộc đời.

Hôm nay dẫu có gian nan thì ngày mai là ngày tươi sáng hơn.

Tôi sẽ viết nên câu chuyện của cuộc đời riêng tôi.

Có loài hoa ở trên đồng xanh, cũng có loài hoa khoe sắc trên cành.

Mỗi loài hoa mỗi sắc hương.

Không là hoa của những buồn lo, tôi là hoa của những nụ cười.

Cuộc sống của tôi yêu biết bao [...]

(Nhạc và lời: Tạ Quang Thắng)

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết và hoàn thành nhiệm vụ.

- GV quan sát, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS chia sẻ trước lớp:

Những ca từ thể hiện mục đích sống cao đẹp trong lời bài hát là: “toả ngát hương thơm cho đời”, “hiến dâng cho cuộc đời”,... Vì những ca từ này có ý nghĩa thể hiện mục đích sống cao đẹp, sống không chỉ cho bản thân mình mà còn phấn đấu để đạt được mục đích, lí tưởng, nhằm đóng góp cho lợi ích của cộng đồng, quốc gia và nhân loại,…

- Các HS khác nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và tuyên dương tinh thần học của HS.

- GV dẫn dắt vào nội dung bài mới: Trong cuộc sống, chúng ta luôn hướng đến những điều tốt đẹp, không chỉ cho bản thân mà còn cho cộng đồng và xã hội. Nhờ đó, chúng ta sẽ có thêm động lực, sức mạnh để vượt qua khó khăn, thách thức và nỗ lực không ngừng cho những mục tiêu cao đẹp. Để nhận biết rõ hơn, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay - Bài 1. Sống có lí tưởng.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng

a. Mục tiêu: HS nêu được khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng đối với mỗi người.

b. Nội dung: 

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin, quan sát hình ảnh và thực hiện yêu cầu trong SGK tr.6 – 7:

+ Em hãy nêu mục đích sống của nhân vật trong các thông tin trên.

+ Em hãy đặt tên cho bức tranh của hoạ sĩ Phạm Cao Thái Bảo và viết lời bình.

+ Em hãy xác định điểm chung về mục đích sống của nhân vật trong các thông tin, hình ảnh và cho biết thế nào là sống có lí tưởng, ý nghĩa của sống có lí tưởng.

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận về khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS	DỰ KIẾN SẢN PHẨM
Nhiệm vụ 1: Khai thác thông tin SGK tr.6-7 Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV chia lớp thành 6 nhóm, yêu cầu HS đọc thông tin, quan sát hình ảnh và thực hiện nhiệm vụ trong SGK tr.6 – 7: + Nhóm 1, 2: Em hãy nêu mục đích sống của nhân vật trong các thông tin. + Nhóm 3, 4: Em hãy đặt tên cho bức tranh của hoạ sĩ Phạm Cao Thái Bảo và viết lời bình. + Nhóm 5, 6: Em hãy xác định điểm chung về mục đích sống của nhân vật trong các thông tin, hình ảnh. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc các thông tin, quan sát hình ảnh trong SGK tr.6-7 và trả lời câu hỏi. - GV theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện các nhóm HS trình bày câu trả lời. - GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).  Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá và kết luận. - GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.	1. Tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng a. Khai thác thông tin SGK tr.6-7 * Nhóm 1, 2: Mục đích sống cao đẹp của các nhân vật: - Nhà văn Nikolai Ostrovsky trong thông tin 1: Hiến dâng cho sự nghiệp cao đẹp nhất, đó là đấu tranh giải phóng loài người;  - Liệt sĩ Bác sĩ Đặng Thuỳ Trâm trong thông tin 2: Hiến dâng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, vì độc lập, tự do của đất nước. * Nhóm 3, 4: Xúc động trước sự hi sinh của ba chiến sĩ Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy, hoạ sĩ Phạm Cao Thái Bảo đã vẽ bức tranh về các anh và chia sẻ: “Hồi xưa mình thường hay định nghĩa một cách ước lệ rằng, thiên thần là những con người xinh đẹp, lộng lẫy, có đôi cánh để bay và nhiều phép thuật. Mãi sau này mới hiểu rằng, thiên thần cũng chỉ là những người bình thần như chúng ta nhưng họ dám sống một cuộc đời phi thường, sẵn sàng hi sinh chính mình để bảo vệ người khác,...”. * Nhóm 5, 6: Điểm chung về mục đích sống của nhân vật trong các thông tin, hình ảnh: đều xác định được mục đích sống cao đẹp, sống và hi sinh theo lí tưởng cao cả, đóng góp cho lợi ích của cộng đồng, quốc gia và nhân loại.
Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV cung cấp một số hình ảnh/video cho HS tìm hiểu thêm về sống có lí tưởng. (Đính kèm phía dưới Nhiệm vụ) - GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm bằng kĩ thuật trải khăn bàn để trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết thế nào là sống có lí tưởng và ý nghĩa của sống có lí tưởng. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS quan sát hình ảnh, xem video để tìm hiểu thêm về lí tưởng sống của thanh niên. - HS rút ra kết luận về khái niệm và ý nghĩa của sống có lí tưởng theo hướng dẫn của GV. - GV theo dõi, hướng dẫn và hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời HS nêu khái niệm và ý nghĩa của sống có lí tưởng. - GV mời các HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có).  Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, đánh giá và kết luận. - GV chuyển sang nội dung tiếp theo.	b. Tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa của việc sống có lí tưởng - Khái niệm: Sống có lí tưởng là xác định được mục đích cao đẹp, kế hoạch hành động của bản thân và phấn đấu để đạt được mục đích đó nhằm đóng góp cho lợi ích của cộng đồng, quốc gia, nhân loại. - Ý nghĩa:  + Tạo ra động lực thúc đẩy hoàn thành mục tiêu cá nhân;  + Góp phần thúc đẩy xã hội ngày càng phát triển;  + Xây dựng đất nước giàu mạnh và đóng góp tích cực cho nhân loại.
HÌNH ẢNH VỀ LÍ TƯỞNG SỐNG CỦA THANH NIÊN NGÀY NAY * Video về người khuyết tật tự lực thay đổi cuộc sống: https://www.youtube.com/watch?v=N0gSHKHOGgE  * Video về mục tiêu, lý tưởng sống của thanh niên ngày nay: https://www.youtube.com/watch?v=qG5hCyGhAno&t=1s

Hoạt động 2: Tìm hiểu lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam ngày nay

a. Mục tiêu: HS nêu được lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam ngày nay và xác định những việc làm của HS trong học tập và cuộc sống.

b. Nội dung: 

- GV hướng dẫn HS đọc các thông tin trong SGK tr.7, 8 và thực hiện yêu cầu:

+ Dựa vào các thông tin, em hãy xác định vai trò, nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

+ Dựa vào nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, em hãy xác định những nhiệm vụ, việc làm của bản thân trong học tập và cuộc sống.

- GV rút ra kết luận về lí tưởng sống của thanh niên Việt Nam ngày nay và trách nhiệm của HS.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về vai trò, nhiệm vụ của thanh niên Việt Nam trong giai đoạn hiện nay và những nhiệm vụ, việc làm của bản thân trong học tập và cuộc sống.

d. Tổ chức hoạt động:

----------------------

--------Còn tiếp--------