Giáo án điện tử chuyên đề Tin học ứng dụng 12 chân trời Bài 3.1: Phân tích xác suất với các hàm cơ bản

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG

CẢ LỚP ĐẾN BUỔI HỌC NÀY!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy nêu cách chọn ngẫu nhiên 3 bạn để tham gia hoạt động phục vụ cộng đồng.

Một số phương pháp chọn ngẫu nhiên:

• Sử dụng bốc thăm chọn lấy 3 bạn.
• Sử dụng công cụ chọn ngẫu nhiên trực tuyến.

BÀI 3.1: PHÂN TÍCH

XÁC SUẤT VỚI

CÁC HÀM CƠ BẢN

CHUYÊN ĐỀ 3: THỰC HÀNH PHÂN TÍCH

DỮ LIỆU VỚI PHẦN MỀM BẢNG TÍNH

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

CÁC HÀM

SINH SỐ NGẪU NHIÊN

1

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

Dữ liệu ngẫu nhiên là gì? Khi tạo mẫu ngẫu nhiên, xác suất được chọn của mỗi phần tử của tập hợp mẫu là bao nhiêu?

Dữ liệu ngẫu nhiên: có thể là một chuỗi, số, văn bản hoặc các kí hiệu, được sử dụng trong lấy mẫu thử, mẫu thống kê, kiểm tra xác suất ngẫu nhiên, mã hóa dữ liệu, tạo mật khẩu,...

Mẫu ngẫu nhiên: một tập hợp gồm các dữ liệu được chọn ngẫu nhiên từ tổng thể.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

Khi tạo mẫu ngẫu nhiên, mỗi phần tử của tập hợp mẫu có xác suất được lựa chọn là ngang nhau và số lượng phần tử được chọn phụ thuộc vào người chọn.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

Có các hàm sinh số ngẫu nhiên nào trong Excel? Cho biết tên, chức năng, cú pháp của các hàm đó.

Dùng hàm RAND hoặc RANDBETWEEN để chọn ngẫu nhiên một số thực hoặc một giá trị nguyên trong danh sách.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

LƯU Ý

Hàm RAND không có đối số. Kết quả của hàm RAND luôn tự động thay đổi mỗi khi nhập dữ liệu vào một ô tính bất kì.

Muốn lấy giá trị ngẫu nhiên trong khoảng bất kì từ 0 đến n, sử dụng cú pháp =RAND()*n.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

LƯU Ý

Để giá trị các hàm RAND và RANDBETWEEN không bị thay đổi: Nháy đúp chuột vào ô tính có chứa công thức hàm và gõ phím F9.

Muốn lấy giá trị ngẫu nhiên trong khoảng bất kì từ n đến m, sử dụng cú pháp =RAND()*(m-n) + n.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

HOẠT ĐỘNG LÀM (SGK TR.58)

1. Khối lớp 12 của trường Trung học phổ thông (THPT) Y có 300 học sinh, để chọn ngẫu nhiên 30 bạn học sinh để thực hiện khảo sát, em thực hiện như thế nào?

2. Sản phẩm A được phân phối ở 100 khu vực được đánh số từ 1 đến 100. Để thực hiện khảo sát ngẫu nhiên 10 khu vực về nhu cầu sử dụng sản phẩm A, em thực hiện như thế nào?

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

Câu 1. Các bước thực hiện

• Bước 1: Đánh số thứ tự cho 300 HS từ 1 đến 300.
• Bước 2: Trong Excel, chọn ô tính chứa kết quả (A1), nhập công thức =RANDBETWEEN(1,300) và gõ phím Enter.
• Bước 3: Thực hiện sao chép công thức ô tính A1 cho các ô tính từ A2 đến A30 để nhận được 30 giá trị khác nhau là số thứ tự của 30 HS ngẫu nhiên để thực hiện khảo sát.

1. Các hàm sinh số ngẫu nhiên

Câu 2. Các bước thực hiện

• Bước 1: Trong Excel, chọn ô tính chứa kết quả (A1), nhập công thức =RANDBETWEEN(1,100) và gõ phím Enter.
• Bước 2: Thực hiện sao chép công thức ô tính A1 cho các ô tính từ A2 đến A10 để nhận được 10 giá trị khác nhau là số thứ tự của 10 khu vực ngẫu nhiên để thực hiện khảo sát sản phẩm A.

CÁC HÀM TỔ HỢP,

HOÁN VỊ VÀ XÁC SUẤT

2

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

Cho biết các hàm dùng để tìm tổ hợp, hoán vị, xác suất trong Excel. Các hàm đó có chức năng, cú pháp như thế nào?

a) Hàm COMBIN

b) Hàm PERMUT

c) Hàm BINOM.DIST

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

a) Hàm COMBIN

Chức năng: Hàm trả về số cách chọn k phần tử từ một tập hợp gồm n phần tử.

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

a) Hàm COMBIN

Trong Excel hàm COMBINA tương tự hàm COMBIN. Hàm COMBINA trả về số cách chọn k phần tử từ một tập hợp gồm n phần tử, các phần tử có thể chọn lặp lại.

→ Dùng hàm COMBIN để đếm các kết hợp không cho phép lặp lại trong các bài toán thực tế.

LƯU Ý

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

b) Hàm PERMUT

Chức năng: Hàm trả về số cách hoán vị của k phần tử được lựa chọn từ một tập hợp có n phần tử cho trước.

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

c) Hàm BINOM.DIST

Chức năng:

Hàm trả về xác suất phân phối nhị thức.

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

c) Hàm BINOM.DIST

• Cú pháp: =BINOM.DIST(number_s, trials, probability_s, cumulative), trong đó:
• number_s: Số lần thành công trong các phép thử.
• trials: Số phép thử độc lập được thực hiện.
• probability_s: Xác suất thành công của mỗi phép thử.
• cumulative: Giá trị logic xác định kết quả trả về.
• cumulative = True hoặc 1: Tối đa số lần thử thành công.
• cumulative = False hoặc 0: Đúng số lần thử thành công.

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

HOẠT ĐỘNG LÀM (SGK TR.60)

1. Có 10 thí sinh được vào vòng chung kết cuộc thi Hoa khôi học đường tỉnh A. Theo em, có bao nhiêu cách chọn ba thí sinh cho ba giải Hoa khôi, Á khôi 1, Á khôi 2?

2. Để tính xác suất của nhiều nhất 6 lần thành công trong số 14 lần thử nghiệm với xác suất thành công của mỗi lần thử nghiệm là 50%, em thực hiện như thế nào?

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

HOẠT ĐỘNG LÀM (SGK TR.60)

1. Sử dụng công thức =PERMUT(10,3) để tính số cách chọn ba thí sinh cho ba giải Hoa khôi, Á khôi 1, Á khôi 2 (có 720 cách).

2. Các hàm tổ hợp, hoán vị và xác suất

HOẠT ĐỘNG LÀM (SGK TR.60)

2. Sử dụng công thức =BINOM.DIST(6,14,0.5,FALSE) với:

• Giá trị 6 là số lần thành công.
• Giá trị 14 là số lần thử nghiệm.
• Giá trị 0.5 xác suất thành công mỗi lần thử (50%).
• Giá trị FALSE do tính xác suất riêng lẻ (có đúng 6 lần thành công).
• Kết quả trả về là 18,33%.

LUYỆN TẬP

Câu 1. Hàm nào sau đây dùng để tính chỉnh hợp, hoán vị?

A. PERMUT(number, number_chosen).

B. COMBIN(number, number_chosen).

C. COMBINA(number, number_chosen).

D. BINOM.DIST(number_s,trials,probability_s,cumulative).

A. PERMUT(number, number_chosen).

Câu 2. Trong hàm COMBINA

A. không thực hiện được phép lặp lại trong bài toán thực tế.

B. các phần tử có thể

chọn lặp lại.

C. chỉ thực hiện được phép thử lặp lại đối với các bài toán ảo.

D. kết quả trả về giống với

kết quả của hàm COMBIN.

B. các phần tử có thể

chọn lặp lại.

Câu 3. Đối với hàm RANDBETWEEN, giá trị top là

A. giá trị số nguyên lớn nhất

mà hàm có thể trả về.

B. giá trị số nguyên nhỏ nhất

mà hàm có thể trả về.

C. giá trị số thập phân nhỏ nhất mà hàm có thể trả về.

D. giá trị số thập phân lớn nhất mà hàm có thể trả về.

A. giá trị số nguyên lớn nhất

mà hàm có thể trả về.

Câu 4. Muốn lấy giá trị ngẫu nhiên trong khoảng

từ n đến m, ta dùng

A. =RAND().

B. =RAND()*(n-m).

C. =RAND()*(n-m) + m.

D. =RAND()*(m-n) + n.

D. =RAND()*(m-n) + n.

Câu 5. Hàm RAND()

A. không có đối số.

B. có đối số là số dương.

C. có đối số là số thập phân.

D. không có đối số nếu dữ liệu của hàm là số âm.

A. không có đối số.

LUYỆN TẬP (SGK TR.60)

1. Có 14 quyển sách gồm 3 quyển sách Tin học, 5 quyển sách Ngữ văn và 6 quyển sách Toán. Theo em, có bao nhiêu cách để lấy ra mỗi loại có 2 quyển sách?

2. Cho tập hợp A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}, có thể tạo được bao nhiêu số tự nhiên gồm 4 chữ số khác nhau?

3. Trong một thành phố A có 80% người thích xem bóng đá. Thực hiện khảo sát ngẫu nhiên 15 người trong thành phố A, em hãy tính xác suất có 7 người thích xem bóng đá.

Trả lời:

Câu 1: Sử dụng hàm COMBIN trong đó k = 2 và n tương ứng với số quyển sách mỗi loại.

• Số cách chọn 2/3 quyển sách Tin học: =COMBIN(3,2), kết quả là 3.
• Số cách chọn 2/5 quyển sách Ngữ văn: =COMBIN(5,2), kết quả là 10.
• Số cách chọn 2/6 quyển sách Toán: =COMBIN(6,2), kết quả là 15.
• Số cách lấy ra mỗi loại có 2 quyển sách: 3.10.15 = 450 (cách).

Trả lời:

Câu 2: Sử dụng công thức =PERMUT(6,4) để tính được số lượng số có 4 chữ số khác nhau. Kết quả = 360.

Câu 3: Sử dụng công thức =BINOM.DIST(7,15,0.8,FALSE.

Kết quả = 0,35%.

THỰC HÀNH

Yêu cầu: Trong hoạt động ngoại khóa, giáo viên chủ nhiệm tổ chức một trò chơi trinh thám cho lớp gồm 20 học sinh và cần tạo 20 mã số bí mật ngẫu nhiên có 3 chữ số (từ 100 đến 199) để phát cho mỗi bạn trong lớp, mỗi người một mã số để tham gia vào trò chơi.

Nhiệm vụ 1. Tạo các số ngẫu nhiên bằng hàm RAND

Yêu cầu: Lấy ngẫu nhiên họ tên của 3 học sinh trong danh sách 20 học sinh lớp 12 (Bảng 1).

Nhiệm vụ 2. Lấy ngẫu nhiên họ tên của học sinh bằng hàm RANDBETWEEN

Yêu cầu: Chia danh sách lớp gồm 40 học sinh (Bảng 1) làm 4 tổ, mỗi tổ 10 học sinh. Em hãy tính số cách phân công và số cách hoán vị phân công 3 học sinh đi trực ban cho tổ 1.

Nhiệm vụ 3. Tính số tổ hợp và số cách hoán vị bằng các hàm COMBIN, PERMUT

Yêu cầu: Mỗi lớp có 40 học sinh, trong đó có 17 học sinh nữ. Chọn ngẫu nhiên 12 học sinh của lớp để lập thành đội kéo co tham gia hội thao. Tính xác suất để chọn được số học sinh nam và học sinh nữ bằng nhau.

Nhiệm vụ 4. Tính xác suất của biến số

Yêu cầu: Cho danh sách lớp gồm 9 nam và 11 nữ. Em hãy tìm xác suất ngẫu nhiên theo phân phối nhị thức để chọn được một học sinh nam từ danh sách.

Nhiệm vụ 5. Tính xác suất phân phối nhị thức

HƯỚNG DẪN:

Nhiệm vụ 1. Tạo các số ngẫu nhiên bằng hàm RAND

--------------- Còn tiếp ---------------