Giáo án điện tử Hoá học 11 chân trời bài 16: Alcohol (P1)

NHIỆT LIỆT CHÀO ĐÓN CÁC EM TỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Vấn đề thời sự trong phóng sự là gì? Nguyên nhân gây ra vấn đề đó

Đáp án:

• Vấn đề thời sự được nói đến trong video là tai nạn giao thông
• Nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông trong video đề cập đến điều khiển phương tiện giao thông sau khi sử dụng rượu, bia.

CHƯƠNG 5. DẪN XUẤT HALOGEN

ALCOHOL - PHENOL

BÀI 16:  ALCOHOL

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Khái niệm và cấu trúc
2. Đồng phân và danh pháp
3. Tính chất vật lí
4. Tính chất hóa học
5. Ứng dụng và điều chế
6. KHÁI NIỆM VÀ CẤU TRÚC

Quan sát hình 16.1 cho biết trong các hợp chất hữu cơ đã nêu có nhóm chức đặc trưng nào?

Đáp án: nhóm chức hydroxy (-OH) đặc trưng

Quan sát hình 16.1 & 16.2 cho biết nguyên tử carcbon liên kết với nhóm chức hydroxy có đặc điểm gì? Cách xác định bậc alcohol như thế nào?

Đáp án

Cách xác định bậc alcohol:  

Bậc của alcohol bằng bậc của nguyên tử C liên kết với nhóm -OH.

• Nhóm –OH liên kết với nguyên tử carbon bậc I là alcohol bậc I
• Nhóm –OH liên kết với nguyên tử carbon bậc II là alcohol bậc II
• Nhóm –OH liên kết với nguyên tử carbon bậc III là alcohol bậc III

Quan sát hình 16.3, nêu đặc điểm liên kết trong phân tử methanol, ethanol

Đáp án

• Trong phân tử methanol, nguyên tử carbon (lai hoá sp³) của nhóm methyl (CH₃ –) liền kết với nguyên tử oxygen của nhóm hydroxy (-OH).
• Trong phân tử ethanol, nguyên từ carbon (cùng lai hoá sp³) của nhóm methylene (-CH₂-) liên kết đồng thời với nguyên tử carbon của nhóm methyl (-CH₃) và nguyên tử oxygen của nhóm –OH. Nhóm chức hydroxy chỉ chứa liên kết đơn, gồm liên kết và O-H.

Kết luận

Alcohol là những hợp chất hữu cơ có nhóm hydroxy (-OH) liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon no.

Công thức chung của alcohol:

R(OH)_n; n ≥ 1, nguyên; R gốc hydrocarbon.

Alcohol no, đơn chức mạch hở có công thức chung:

 C_nH_2n+1OH (n ≥ 1) hay C_nH_2n+2O (n ≥ 1)

Kết luận

Alcohol có từ 2 nhóm OH trở lên gọi là alcohol đa chức hay polyalcohol, polyol.

Bậc alcohol: Là bậc của nguyên tử carbon có liên kết với nhóm -OH.

2. ĐỒNG PHÂN VÀ DANH PHÁP

Quan sát bảng 16.1 cho biết cách xác định mạch carbon chính và thứ tự của các nguyên tử carbon trong phân tử alcohol

Đáp án

Cách đánh số thứ tự mạch Cacbon như sau:

• Chọn mạch Carbon dài nhất có chứa nhóm OH làm mạch chính.
• Khi alcohol có mạch Carbon no đánh số thứ tự sao cho số chỉ vị trí nhóm -OH là nhỏ nhất.
• Khi dẫn xuất có chứa liên kết bội, ưu tiên số chỉ liên kết bội là nhỏ nhất.
• Dẫn xuất halogen có đồng phân vị trí nhóm thế halogen, đồng phân mạch carbon. Đối với dẫn xuất halogen không no có thêm đồng phân vị trí liên kết đôi, liên kết ba.

Phiếu học tập

1. Viết các đồng phân cấu tạo của các alcohol có công thức phân tử C₄H₁₀O, nghiên cứu SGK gọi tên theo danh pháp thông thường, thay thế?

....................................................................................................................................................................................................

2. Tìm hiểu alcohol có những đồng phân cấu tạo nào?

....................................................................................................................................................................................................