Giáo án điện tử Hoá học 11 chân trời Bài 5: Một số hợp chất với oxygen của nitrogen

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Ca dao Việt Nam có câu:

“Lúa chiêm lấp ló ngoài bờ

Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên”

Câu ca dao này mang ý nghĩa hóa học gì?

BÀI 5. MỘT SỐ HỢP CHẤT VỚI OXYGEN CỦA NITROGEN

NỘI DUNG BÀI HỌC

CÁC OXIDE CỦA NITROGEN – HIỆN TƯỢNG MƯA ACID

NITRIC ACID

HIỆN TƯỢNG PHÚ DƯỠNG

1. CÁC OXIDE CỦA NITROGEN – HIỆN TƯỢNG MƯA ACID
2. Nguồn gốc các oxide của nitrogen trong không khí

Quan sát hình 5.1, thảo luận trả lời câu hỏi 1 (SGK tr.30):

Hãy tìm hiểu và cho biết hiện tượng nào trong tự nhiên và quá trình nào trong đời sống con người là nguồn tạo ra các khí NO, NO₂ trong không khí?

• Hiện tượng trong tự nhiên là nguồn tạo ra các khí NO, NO₂ trong không khí:
  • Sấm sét
  • Núi lửa phun
  • Phân huỷ vi sinh vật
• Hiện tượng trong đời sống là nguồn tạo ra các khí NO, NO₂ trong không khí:
  • Khói các nhà máy
  • Động cơ đốt trong của các phương tiện

Kết luận

Nitrogen oxide được hình thành từ các hiện tượng trong tự nhiên hoặc thiết bị hoạt động ở nhiệt độ cao.

Các khí này độc, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người.

Chúng là một trong những nguyên nhân chính gây nên hiệu ứng nhà kính và hiện tượng mưa acid.

Trả lời câu hỏi phần Khởi động

• Ý nghĩa hoá học của câu ca dao:
  • Khi có sấm sét: N₂ + O₂ ⇄  2NO
  • NO dễ dàng tác dụng với oxygen không khí tạo thành NO₂: 2NO + O₂ → 2NO₂
  • NO₂ kết hợp với oxygen không khí và nước mưa tạo thành nitricacid:

4NO₂ + O₂  + 2H₂O → 4HNO₃

Nitricacid rơi xuống đất kết hợp với một số khoáng chất trong đất

Tạo thành muối nitrate cung cấp cho cây trồng nguồn phân đạm tự nhiên.

Trong mùa hè ít nắng nóng cây cối đều héo úa

Nếu có một trận mưa giông thì ngày hôm sau cây cối sẽ xanh tốt hơn.

2. Hiện tượng mưa acid

Quan sát video, nghiên cứu và trả lời các câu hỏi 2 – 4 (SGK tr.31):

Câu hỏi 2. Quan sát hình 5.2 mô tả quá trình hình thành mưa acid.

Câu hỏi 3. Viết các phương trình hóa học của chuỗi phản ứng tạo thành nitricacid từ đã cho rằng trong không khí:

N₂ → NO → NO₂ → HNO₃

Câu hỏi 4. Quan sát hình 5.3, hãy nêu một số tác hại của mưa acid.s

Câu 2

Trong khí thải công nghiệp và khí thải động cơ đốt trong của phương tiện giao thông có chứa các khí SO₂, NO, NO₂,...

Bay lên cao

Tác dụng với oxygen và hơi nước

Xúc tác của các oxide kim loại

Tạo thành H₂SO₄ và HNO₃,...

Hoà tan theo nước mưa

Rơi xuống hình thành mưa acid

Câu hỏi 3

Phương trình hóa học của chuỗi phản ứng tạo thành nitricacid từ đã cho rằng trong không khí:

N₂ → NO → NO₂ → HNO₃

(1) N₂+ O₂                  2NO 

(2) 2NO + O₂ → 2NO₂

(3) 4NO₂ + O₂ + 2H₂O → 4HNO₃

Câu hỏi 4

Một số tác hại của mưa acid

Làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc

Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người

Ảnh hưởng xấu đến thực vật

Làm giảm khả năng sống, phát triển của các sinh vật sống dưới nước

Biện pháp nhằm giảm lượng mưa acid:

Hạn chế lượng khí thải mỗi năm

Thêm bộ lọc xử lý khí thải vào ống khói ở các nhà máy, khu công nghiệp

Sử dụng than có hàm lượng sunfur thấp

Sử dụng nguồn nhiên liệu sạch thay thế dần

Kết luận

Mưa acid do khí thải SO₂, NO₂ từ các quá trình tiêu thụ than đá, dầu mỏ và các nhiên liệu tự nhiên khác tạo thành.

Mưa acid gây ảnh hưởng xấu cho môi trường và sinh vật.

Cần có các biện pháp tích cực để làm giảm lượng mưa acid.

2. NITRIC ACID