Giáo án điện tử Hoá học 11 kết nối Bài 12: Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

TRÒ CHƠI Ô CHỮ

Luật chơi:

• Có 7 từ hàng ngang tương ứng với 7 câu hỏi gợi ý bất kỳ.
• Các em dựa vào gợi ý và tìm từ hàng ngang tương ứng với số ô chữ của mỗi hàng.
• Sau khi lật mở hết từ hàng ngang, em hãy đọc từ khóa xuất hiện trong hàng dọc.

Ô số 7 (7 chữ cái): Tỉ lệ các số nguyên không thể đơn giản hơn được nữa, tức là không có ước số chung.

Phổ khối lượng (Mass spectrometry - MS) thường được sử dụng để xác định nguyên tử khối, phân tử khối của các chất và hàm lượng đồng vị bền của một số nguyên tố với độ chính xác cao.

Máy đo phổ khối lượng

BÀI 12:

CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

NỘI DUNG BÀI HỌC

Công thức phân tử

Lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ

CÔNG THỨC PHÂN TỬ

1. Khái niệm

Thảo luận nhóm

Cho các nguyên liệu sau:

Các nguyên liệu trên chứa chất hữu cơ nào, có những nguyên tố gì, số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố, công thức hợp chất?

GHI NHỚ

Công thức phân tử cho biết thành phần nguyên tố và số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố được gọi là công thức phân tử.

Ví dụ

Khí butane và propane là khí hóa lỏng được nén trong bình gas, được các gia đình sử dụng để đun, nấu có công thức phân tử là C₄H₁₀ và C₃H₈.

Hãy viết công thức phân tử các hợp chất hữu cơ có mô hình cho dưới đây:

Cho biết mô hình:

Nguyên tử carbon

Nguyên tử oxygen

Nguyên tử hydrogen

Nguyên tử chlorine

2. Cách biểu diễn phân tử hợp chất hữu cơ
3. a) Công thức tổng quát

Công thức tổng quát để biểu diễn công thức phân tử hợp chất hữu cơ là:

Cho biết các nguyên tố có trong phân tử hợp chất hữu cơ

1. b) Công thức đơn giản nhất

Dựa vào kiến thức đã học ở chương trình Khoa học tự nhiên, em hãy viết công thức hóa học của acetylene và benzene, sau đó tối giản tỉ lệ các chỉ số.

GHI NHỚ:

Công thức đơn giản nhất cho biết tỉ lệ số nguyên tử của các nguyên tố có trong phân tử hợp chất hữu cơ.

Hợp chất có công thức phân tử là C₂H₄O₂ thì công thức đơn giản nhất là CH₂O.

Câu hỏi củng cố kiến thức

Câu 1 (SGK - tr.71). Khi nghiên cứu thành phần hóa học của tinh dầu quế, người ta thu được nhiều hợp chất hữu cơ trong đó có cinnamaldehyde và o-methoxycinnamaldehyde với công thức cấu tạo:

Câu hỏi củng cố kiến thức

Câu 2 (SGK - tr.71). Viết công thức đơn giản nhất của các hợp chất hữu cơ có công thức phân tử sau:

1. a) C₃H₈ b) C₃H₆O₂ c) C₄H₁₀O                d) C₄H₈O₂

LẬP CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

Vẽ biểu đồ hình cột (mỗi cột là một đường kẻ đậm), trong đó trục nằm ngang là phân tử khối, trục thẳng đứng là độ cao.

Biết độ cao tương đối mỗi mảnh như sau (mảnh cao nhất 100):

GHI NHỚ

Phương pháp phổ khối lượng được sử dụng để xác định khối lượng phân tử các hợp chất hữu cơ.

Ví dụ

Phổ khối lượng của ethanol có peak (pic) ion phân tử [C₂H₆O⁺] có giá trị m/z = 46, đúng bằng phân tử khối của chất.