Giáo án điện tử ngữ văn 10 cánh diều tiết: Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì II

TIẾT…: ÔN TẬP VÀ TỰ ĐÁNH GIÁ CUỐI HỌC KÌ II

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Ôn tập phần văn bản
2. Các thể loại văn bản đã học

Câu 1: Thống kê vào bảng sau

Đáp án:

Câu 2: Nêu tên các văn bản đọc hiểu tiêu biểu cho mỗi thể loại truyện trong sách Ngữ văn 10, tập hai và chỉ ra đặc điểm cơ bản cần chú ý khi đọc mỗi thể loại đó.

Đáp án:

 - Tiểu thuyết:

+ Kiêu binh nổi loạn: Tiểu thuyết chương hồi.

+ Hồi trống Cổ Thành: Tiểu thuyết diễn nghĩa lịch sử

Đặc điểm:

+ Tiểu thuyết chương hồi: phân chia tác phẩm thành những hồi khác nhau.

+ Mỗi hồi đều có tiêu đề khái quát nội dung được trình bày trong hồi.

- Truyện ngắn: Người ở bến sông Châu

  Đặc điểm: ngắn gọn, súc tích và hàm nghĩa hơn.

Câu 3, 4:

Thảo luận nhóm

+ Nhóm 1, 3: Nêu đặc điểm chung về nội dung và hình thức của các văn bản thơ được học trong sách Ngữ văn 10, tập hai. Phân tích ý nghĩa của những nội dung chủ đề đặt ra trong các bài thơ được học. Xác định những điểm cần chú ý về cách đọc hiểu các văn bản thơ này.

+ Nhóm 2, 4: Nhận xét về đặc điểm của các văn bản nghị luận văn học được học trong sách Ngữ văn 10, tập hai. Phân tích yêu cầu và ý nghĩa của việc đọc hiểu các văn bản nghị luận ấy.

Đáp án:

Câu 3:

- Về nội dung: nói lên suy nghĩ và tình cảm thiết tha, sâu nặng của tác giả về đất nước và con người Việt Nam.

+ Đất nước: niềm xúc động, vui sướng, tự hào của tác giả trước đất trời giải phóng sau chiến thắng Điện Biên Phủ.

+ Lính đảo hát tình ca trên đảo: viết về các chiến sĩ Trường Sa với giọng thơ tinh nghịch, tếu táo, chan chứa tình cảm mến yêu.

+  Khoảng trời, hố bom: ca ngợi lòng dũng cảm, sự hi sinh cao cả của những nữ thanh niên xung phong.

- Về hình thức: thể thơ tự do, cách sử dụng vần, nhịp điệu, từ ngữ hình ảnh, số lượng từ trong mỗi dòng thơ,... rất tự do, linh hoạt.

- Lưu ý cách đọc:

+  Chú ý đến các yêu cầu đọc thơ nói chung và đặc điểm hình thức của thơ tự do

+ Chỉ ra mối quan hệ và tác dụng của hình thức biểu đạt trong việc làm nổi bật nội dung mỗi bài thơ.

Câu 4:

- Văn bản nghị luận được học gồm:  bài nghị luận xã hội, nghị luận văn học

+ Bản sắc là hành trang (Nguyễn Sĩ Dũng)

+ Đừng gây tổn thương (Ca-ren Ca-xây)

+ Gió thanh lay động cành cô trúc (Chu Văn Sơn)

+ “Phép mầu” kì diệu của văn học (Nguyễn Duy Bình).

- Những vấn đề xã hội mang ý nghĩa thời sự:

+ Giữ gìn, phát huy bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hoá

+ Những ứng xử có văn hoá, nhân văn để không gây tổn thương đến người khác và cho chính mình.

- Các bài nghị luận văn học hướng đến hai yêu cầu lớn:

+  Bàn luận về vai trò, ý nghĩa, tác dụng,... của văn chương;

+ Phân tích giá trị của văn bản thơ được học trong sách Ngữ văn 10.

Câu 5: Trình bày cấu trúc của bài Thơ văn Nguyễn Trãi bằng một sơ đồ? Nêu các nội dung chính của văn bản Nguyễn Trãi – Cuộc đời và sự nghiệp. Nhận xét về các tác phẩm của Nguyễn Trãi (nội dung và hình thức thể loại) được học trong bài này.

Đáp án:

Các tác phẩm của Nguyễn Trãi:

+ Bình Ngô đại cáo: ghi đậm giá trị văn chương ở sự sáng tạo hình tượng và hình ảnh trong tác phẩm.

à chủ nghĩa yêu nước, tinh thần nhân văn sâu sắc trong văn bản có sức lay động mạnh mẽ, sự trường tồn bất diệt theo thời gian và trong lòng người.

- Gương báu khuyên răn – bài 43:

+ Về nội dung: Bài thơ là bức tranh thiên nhiên ngày hè và tâm hồn chan chứa tình yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân, đất nước tha thiết của tác giả.

+ Về nghệ thuật: