Giáo án điện tử ngữ văn 10 cánh diều tiết: Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

TIẾT…: VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI.

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC NGỮ VĂN 10

KHỞI ĐỘNG

Câu  hỏi tình huống: Theo em, hoạt động kỉ niệm ngày 20/11 – Ngày Nhà giáo Việt Nam thể hiện truyền thống tốt đẹp nào của dân tộc? Theo em, truyền thống đó có còn giá trị trong xã hội ngày nay?

TIẾT…: VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Yêu cầu đối với viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

Câu hỏi: Bài nghị luận về một vấn đề xã hội là gì??

Trả lời:

- Bài nghị luận về một vấn đề xã hội là kiểu văn bản mà trong đó người viết trình bày ý kiến (quan điểm) của mình về một vấn đề xã hội nhằm thuyết phục người đọc về ý kiến đã nêu lên.

CH: Nêu một số đề tài theo em có thể tìm hiểu khi viết về một vấn đề xã hội?

- Một số đề tài có thể tìm hiểu như:

+ Tinh thần yêu nước, chống ngoại xâm của dân tộc.

+ Quan niệm yêu nước qua các giai đoạn lịch sử, quan niệm về lòng yêu nước của thanh niên ngày nay.

+ Tư tưởng về quốc gia, dân tộc trong truyền thống qua thực tế lịch sử và trong thơ văn; quan niệm về quốc gia, dân tộc trong thời đại ngày nay.

+ Tư tưởng nhân nghĩa, lấy dân làm gốc trong lịch sử dân tộc (hoặc của Nguyễn Trãi) và ý nghĩa của tư tưởng này trong thời đại ngày nay.

+ Đạo lí “uống nước nhớ nguồn” trong cuộc sống hiện nay.

2. Bài viết tham khảo

CH: Thảo luận nhóm, đọc bài viết tham khảo trang 21/SGK và trả lời câu hỏi

+ Văn bản bàn về vấn đề gì?

+ Xác định luận đề và luận điểm của văn bản.

 + Chỉ ra các lí lẽ và bằng chứng.

 + Nhận biết các thao tác: giải thích, phân tích, chứng minh, bác bỏ, so sánh, …

 + Nhận biết các tri thức về bối cảnh lịch sử, văn hóa, hiểu biết về Nguyễn Trãi được nêu trong bài.

Trả lời:

CH: Nêu các lưu ý để viết được bài nghị luận về một vấn đề xã hội bàn về một tư tưởng đạo lý.

- Lựa chọn một vấn đề tư tưởng, đạo lí nổi bật trong đòi sống xã hội để làm đề tài cho bài nghị luận.

- Nên tìm tòi các vấn đề tư tưởng, đạo lí có tính thời sự và liên quan đến thế hệ trẻ.

- Tìm hiểu kĩ vấn đề được lựa chọn, xác định nội dung cần trình bày.

- Tìm ý: xác định luận đề, các luận điểm, lựa chọn dẫn chứng.

- Lập dàn ý: Bố cục bài viết theo ba phần; các luận điểm, lí lẽ được triển khai phải gắn bó mật thiết và xuất phát từ luận đề đã nêu.

- Các dẫn chứng có thể lấy từ đời sống, trong lịch sử và trong tác phẩm văn học.

- Xác định rõ thái độ, tình cảm khi bàn luận về vấn đề đã nêu.

3. Thực hành viết bài

Đề bài: Quan niệm của em về lòng yêu nước.

Bước 1: Chuẩn bị

- Xác định yêu cầu của đề: Nêu lên quan niệm của bản thân về lòng yêu nước.

- Tìm hiểu quan niệm và những biểu hiện cụ thể về lòng yêu nước, tự hào dân tộc trong cuộc sống và trong lịch sử của dân tộc ta.

- Liên hệ với một số tác phẩm văn học đã học, đã đọc viết về lòng yêu nước.

Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý

* Tìm ý

Câu hỏi: Trả lời các câu hỏi