Giáo án điện tử ngữ văn 10 cánh diều tiết: Văn bản 1 -Xuý Vân giả dại

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC MÔN NGỮ VĂN

KHỞI ĐỘNG: Trò chơi “Đi tìm nhân vật”

THUÝ KIỀU

Làn thu thuỷ, nét xuân sơn

Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh

Đây là những câu thơ thể hiện vẻ đẹp của nhân vật nào?

Vũ Thị Thiết (Vũ Nương)

Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhuợc bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng, dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ.

Đây là lời than của nhân vật nào?

Cái “tôi” trữ tình của Hồ Xuân Hương / Người phụ nữ

Ngán nỗi xuân đi, xuân lại lại

Mành tình san sẻ tí con con

TIẾT…: VĂN BẢN 1 -XUÝ VÂN GIẢ DẠI

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. TÌM HIỂU CHI TIẾT

III. TỔNG KẾT

1. TÌM HIỂU CHUNG
2. Thể loại chèo

Chèo cổ (còn gọi là chèo sân đình, chèo truyền thống) thuộc thể loại sân khấu dân gian, ra đời từ xa xưa, phát triển mạnh mẽ ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Nội dung

Phản ánh đời sống vật chất, tâm hồn, tình cảm của con người trong xã hội phong kiến

Ca ngợi phẩm chất đạo đức tốt đẹp của con người

Phê phán các thói hư tật xấu

Thể hiện tinh thần nhân văn sâu sắc.

Kịch bản chèo (tích chèo) là phần nội dung chính của vở diễn.

Thường lấy từ các truyện cổ tích, truyện Nôm, truyện cười, được các nghệ nhân, nhà sưu tầm nghiên cứu, ghi chép lại thành văn bản

Trong đó có cốt truyện, nhân vật kèm lời thoại và các chỉ dẫn về bối cảnh, trang phục, hoạt động trên sân khấu,...

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Chia lớp thành 4 nhóm.
• Thảo luận và vẽ sơ đồ thể hiện diễn biến chính của tích trò Kim Nham và trả lời câu hỏi:
• Vở chèo thể hiện nội dung gì?
• Tác giả dân gian đã sử dụng các lối nói, làn điệu, vũ điệu, chỉ dẫn sân khấu nào để kể lại sự việc “Xúy Vân giả dại”?

2. Diễn biến chính của tích trò Kim Nham
3. Đặc điểm của chèo Kim Nham

• Nêu cao bài học đạo lí:
• Thể hiện quan hệ gia đình, chồng vợ.
• Bộc lộ sự cảm thông với thân phận của người phụ nữ trong xã hội nam quyền xưa.
• Hội tụ tinh hoa của nghệ thuật chèo, vừa giàu tính bi kịch, vừa đầy tiếng cười hài hước.
• Tích trò Kim Nham có một số dị bản, khác nhau ít nhiều về nguồn gốc gia đình Xúy Vân, nguyên cớ chính khiến Xúy Vân giả điên và đoạn kết thúc số phận bi kịch của nàng.
• Các lối nói, làn điệu, vũ điệu, chỉ dẫn sân khấu :
• Lối nói: vỉa, nói lệch, nói điệu sử rầu.
• Làn điệu: điệu sa lệch, hát quá giang, hát ngược, hát điệu con gà rừng.
• Vũ điệu: điệu bắt nhện, xe tơ, dệt cửi…
• Chỉ dẫn sân khấu.

Nhận xét

• Vở chèo Kim Nham khi được biểu diễn, có những lớp, những màn hết sức đặc sắc, gắn liền với tài năng biểu diễn của các nghệ sĩ qua nhiều thời.
• Đã có nhiều diễn viên khẳng định tài năng xuất chúng của mình nhờ lớp chèo này: Dịu Hương, Diễm Lộc, Thúy Ngần,…