Giáo án điện tử Ngữ văn 8 kết nối Bài 6 : Viết bài văn phân tích một tác phẩm (truyện)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy thực hiện nhiệm vụ sau:

• Hãy liệt kê những tác phẩm truyện mà em biết hoặc đã được học.
• Tác phẩm truyện nào đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?

Bài 6: Chân dung cuộc sống

Viết

VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM (TRUYỆN)

1. YÊU CẦU ĐỐI VỚI VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM (TRUYỆN)

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Các nhóm hãy trả lời câu hỏi sau:

Theo em, một bài văn phân tích một tác phẩm (truyện) phải đáp ứng được các yêu cầu gì?

Yêu cầu

Giới thiệu tác phẩm truyện (nhan đề, tác giả) và nêu ý kiến khái quát về tác phẩm.

Nêu ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm.

Nêu được chủ đề của tác phẩm.

Chỉ ra và phân tích được tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.

Sử dụng các bằng chứng từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến nêu trong bài viết.

Nêu được ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện.

2. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy đọc bài viết tham khảo: Hãy “vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” để cảm nhận vẻ đẹp diệu kì của cuộc sống và trả lời các câu hỏi dưới đây:

• Phần nào, câu nào trong bài viết tham khảo đã giới thiệu tác phẩm truyện?
• Đoạn nào trong bài nêu ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm?
• Chỉ ra câu nêu chủ đề của tác phẩm và những bằng chứng được trích từ tác phẩm để làm sáng tỏ chủ đề.
• Chỉ ra các câu nêu nhận xét, phân tích một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và các bằng chứng được trích từ tác phẩm
• Chỉ ra các câu khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện.

Mở bài

• Tác phẩm truyện được giới thiệu ngay ở phần mở bài
• “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ của Nguyễn Ngọc Thuần là một tác phẩm văn học xuất sắc từng đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế về sách dành cho thiếu nhi”.
• Người viết đã nêu ý kiến khái quát về tác phẩm
• “Tác phẩm đã cuốn hút ta vào một thế giới tươi sáng, trong trẻo và yên tĩnh lạ lùng”.

Thân bài

• Phần đầu của thân bài nêu ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm
• “Trong đó, nhân vật “tôi” … những trải nghiệm tuyệt vời”.

Câu chủ đề: “Dường như nhà văn muốn gửi đến người đọc một thông điệp: Hãy mở rộng mọi giác quan, mở rộng tâm hồn mình để cảm nhận vẻ đẹp diệu kì của sự sống, cỏ cây, đất trời”.  

• “Ở khu vườn đó … hiểu khu vườn nói gì.”
• “Chẳng hạn trong câu chuyện Ngày bí mật … lại vui hơn.”

Câu nêu nhận xét, phân tích nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật

• “Nhiều truyện trong Vừa nhắm … vụn vặt thường ngày”.
• “Trong nhiều câu chuyện … đối thoại với người đọc”

Bằng chứng được trích

• “Chẳng hạn, truyện Ghét cái răng khểnh … tôn trọng nét riêng của người khác”.
• “Ví dụ: “Tôi cũng muốn kể … một điều bí mật”

Kết bài

• Câu khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm
• “Trong tác phẩm, người bố đã giải thích cho cậu bé về ý nghĩa của món quà: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”. Có thể nói, Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ là một món quà đẹp mà người viết đã trao tặng đến bạn đọc”.

3. THỰC HÀNH VIẾT THEO CÁC BƯỚC
4. Xác định tác phẩm truyện cần phân tích

• Có những trường hợp, người ra đề đã ấn định tác phẩm truyện cụ thể trong đề bài.
• Nếu được tự chọn tác phẩm để phân tích, em cần liệt kê các tác phẩm mà mình đã học, đã đọc và chọn trong số đó một truyện mà em ấn tượng nhất.
• Hãy ghi vắn tắt một số thông tin cơ bản.

1. Tìm ý và lập dàn ý

Tìm ý

• Đọc tác phẩm, em có cảm xúc như thế nào?
• Em ấn tượng nhất với tác phẩm về điều gì (nội dung, cốt truyện, nhân vật…)?

Nội dung chính của tác phẩm là gì?

Chủ đề truyện là gì?

• Tác phẩm có những nét đặc sắc gì về hình thức nghệ thuật?
• Những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung?

Tác phẩm truyện có ý nghĩa, giá trị gì?