Giáo án điện tử Ngữ văn 8 kết nối Bài 2 Viết: Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (bài thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Trả lời câu hỏi sau:

Trong chương trình đã học vừa qua em ấn tượng với bài thơ Đường luật nào nhất? Vì sao em lại ấn tượng với tác phẩm ấy?

Ví dụ

Thu điếu – Nguyễn Khuyến

Bài 2: Vẻ đẹp cổ điển

Viết

VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC

NỘI DUNG BÀI HỌC

Yêu cầu đối với viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học

Đọc và phân tích bài viết tham khảo

Thực hành viết theo các bước

Viết bài

01 YÊU CẦU ĐỐI VỚI VIẾT BÀI VĂN PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Các nhóm hãy trả lời câu hỏi sau:

Theo em, một bài văn phân tích một tác phẩm văn học (bài thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật) cần đảm bảo các yêu cầu gì?

1. Giới thiệu khái quát về tác giả và bài thơ (nhan đề, đề tài, thể thơ…) nêu ý kiến chung của người viết về bài thơ
2. Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ (đặc điểm thiên nhiên, con người, tâm trạng của nhà thơ) khái quát chủ đề bài thơ
3. Phân tích một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật (một số yếu tố thi luật của thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật; nghệ thuật tả cảnh, tả tình; nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ
4. Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ

02 ĐỌC VÀ PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Em hãy đọc bài viết tham khảo: Phân tích bài thơ Thương vợ của Trần Tế Xương và trả lời các câu hỏi dưới đây:

• Bài viết đã giới thiệu những gì về bài thơ Thương vợ trong đoạn văn mở đầu?
• Bài viết đã phân tích những nội dung nào trong bài thơ Thương vợ? (Hình tượng người vợ được khắc họa với những đặc điểm gì? Bài thơ thể hiện những cảm xúc, tâm trạng nào của tác giả?)
• Bài viết đã chỉ ra những nét đặc sắc nghệ thuật gì ở bài thơ Thương vợ? (thể thơ, đề tài, thi liệu, ngôn ngữ, bút pháp trữ tình hòa quyện cùng bút pháp trào phúng).

Đoạn văn mở đầu

• Giới thiệu tác giả
• Giới thiệu tác phẩm
  • Niêm luật
  • Thể thơ
  • Ngôn ngữ

Hình ảnh người vợ

• Lam lũ, tần tảo một mình lo toan gia đình
• Tuy vất vả nhưng không bao giờ than vãn
• Ca ngợi, trân trọng của tác giả dành cho vợ

Đặc sắc nghệ thuật

• Sự hòa điệu phối thanh điệu
• Kết cấu chặt chẽ
• Hình ảnh thơ giản dị, gần gũi
• Ngôn ngữ thơ bình dị, tự nhiên, giàu sức biểu cảm

03 THỰC HÀNH VIẾT THEO CÁC BƯỚC

Đề bài

Lựa chọn bài thơ theo thể thất ngôn bát cú hoặc đường luật mà em đã học để phân tích

1. Chuẩn bị viết

Liệt kê một số bài thơ viết theo thể loại thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt đường luật mà em đã học hoặc đã đọc

Lựa chọn bài thơ mà em hiểu và yêu thích để phân tích

1. Tìm ý và lập dàn ý

Tìm ý

Tìm hiểu nhan đề và bố cục

• Đề tài
• Nội dung

Chia tách bài thơ thành các phần và xác định nội dung chính của từng phần

• Theo chiều ngang (mạch ý)
• Theo chiều dọc (hình tượng thơ)

Tìm những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ

• Nội dung: chú ý đặc điểm nổi bật của hình tượng thiên nhiên, con người; cảm xúc của nhà thơ; chủ đề bài thơ…
• Nghệ thuật: các yếu tố thi luật của thể thơ, chú ý các từ ngữ gợi hình ảnh, âm thanh, biểu cảm và các biện pháp tu từ

Tìm hiểu thông tin về tác giả, hoàn cảnh sáng tác để hiểu thêm về bài thơ

Dàn ý

Mở bài

• Giới thiệu khái quát, ngắn gọn về tác giả và bài thơ
• Nêu ý kiến chung về bài thơ

Thân bài

• Phân tích đặc điểm nội dung
  • Hình tượng thơ (thiên nhiên, con người)
  • Cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ
  • Khái quát chủ đề của bài thơ
• Phân tích đặc sắc nghệ thuật
  • Cách sử dụng thể thơ theo chuẩn mực hay cách tân
  • Nét đặc sắc trong nghệ thuật tả cảnh, tả tình
  • Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ

Kết bài

• Khẳng định vị trí và ý nghĩa của bài thơ

04 VIẾT BÀI

Lưu ý khi viết bài