Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 11 cánh diều Bài 1: Biện pháp lặp cấu trúc

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI  

TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY! 

KHỞI ĐỘNG 

Các em thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi: Em đã từng sử dụng biện pháp lặp cấu trúc chưa? Nêu một ví dụ mà theo em đó là biện pháp lặp cấu trúc? 

ÔN TẬP BÀI 1:  

THƠ VÀ TRUYỆN THƠ 

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT: BIỆN PHÁP LẶP CẤU TRÚC 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

01 

NHẮC LẠI KIẾN THỨC ĐÃ HỌC 

LÀM VIỆC CÁ NHÂN 

Các em hãy dựa vào kiến thức đã học và trả lời câu hỏi: 

Biện pháp lặp cấu trúc là gì? 

Tác dụng của việc lặp cấu trúc là gì? 

1. Khái niệm

Là một biện pháp tu từ dùng sự trùng điệp về âm hưởng bằng cách lặp đi lặp lại những thanh điệu cùng  nhóm bằng hoặc nhóm trắc à nhằm mục đích tăng nhạc tính, tăng tính tạo hình và biểu cảm của câu thơ. 

1. Tác dụng

Lặp cấu trúc nhằm nhấn mạnh nội dung và tạo sự nhịp nhàng cân đối cho văn bản. 

02 

CỦNG CỐ 
KIẾN THỨC 

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm 

Câu 1: Biện pháp lặp cấu trúc hay có tên gọi khác là gì? 

1. Lặp cú pháp
2. Điệp cú pháp
3. Lặp cú pháp và điệp cú pháp
4. Biện pháp điệp ngữ

Câu 2: Biện pháp lặp cấu trúc có tác dụng gì? 

Câu 3: Lặp cấu trúc thường được sử dụng nhiều trong những phong cách ngôn ngữ nào? 

Câu 4: Trong các ví dụ sau, ví dụ nào có sử dụng biện pháp lặp cấu trúc? 

Câu 5: Tìm phép điệp cấu trúc trong ví dụ sau: 

Chỉ cá liền với nước 

Chỉ lúa liền với ruộng 

Tiễn đưa em, thôi anh quay lại, em ơi! 

(Tiễn dặn người yêu) 

Nhiệm vụ 2:  

Luyện tập theo bài học 

Câu 1: Các cấu trúc cú pháp được lặp lại trong các ngữ liệu sau có tác dụng gì? 

1. Thương thay thân phận con tằm,

Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ. 

Thương thay lũ kiến li ti, 

Kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi. 

Thương thay hạc lánh đường mây, 

Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi. 

Thương thay con cuốc giữa trời, 

Dầu kêu ra máu có người nào nghe 

(Ca dao) 

1. Hạnh phúc là một chiếc lá

Âm thầm nảy lộc đêm đông 

Buồn đau là một chiếc lá 

Rụng trong nhựa ứa mai hồng 

Nhớ mong là một chiếc lá 

Run vô cớ giữa lặng không 

Hờn ghen là một chiếc lá 

Vỡ đã tắt gió trong lòng 

Cô đơn là một chiếc lá 

Lay lắt mãi giữa cành đông 

Tình yêu chỉ năm chiếc lá 

Mà làm thành cả cơn dông. 

(Bài hát về năm chiếc lá, Dạ Thảo Phương) 

Câu 2: Trong các ngữ liệu dưới đây, biện pháp lặp cấu trúc được thể hiện qua các mô hình cú pháp nào? Hãy phân tích tác dụng tu từ của các biện pháp lặp cấu trúc ấy. 

1. Cứ như thế, hoa – học – trò thả những cánh son xuống cỏ, đếm từng giây phút xa bạn học sinh! Hoa phượng rơi, rơi… Hoa phượng mưa. Hoa phượng khóc. Trường tẻ ngắt, không tiếng trống, không tiếng người. Hoa phượng mơ, hoa phượng nhớ. Ba tháng trời đằng đẵng. Hoa phượng đẹp với ai, khi học sinh đã đi cả rồi!

(Xuân Diệu) 

1. Nay các ngươi nhìn chủ nhuc mà không biết lo, thấy nước nhục mà không biết thẹn. Làm tướng triều đình phải hầu quân giặc mà không biết tức; nghe nhạc thái thường để đãi yến ngụy sứ mà không biết căm. Hoặc lấy việc chọi gà làm vui đùa, hoặc lấy việc đánh bạc làm tiêu khiển; hoặc vui thú vườn ruộng, hoặc quyến luyến vợ con, hoặc lo làm giàu mà quyên việc nước, hoặc ham săn bán mà quên việc binh; hoặc thích rượu ngon, hoặc mê tiếng hát.

(Trần Quốc Tuấn) 

ĐÁP ÁN CÂU 1 

...