Giáo án powerpoint dạy thêm Ngữ văn 11 cánh diều Bài 1: Sóng

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY! 

KHỞI ĐỘNG 

Ngoài tác phẩm Sóng, Thuyền và biển của Xuân Quỳnh, em còn biết thêm bài thơ nào của bà? Hãy kể tên một số bài thơ tiêu biểu mà em tìm hiểu. 

Gợi ý một số tác phẩm khác của nhà thơ Xuân Quỳnh như: 

Tự hát 

Thơ tình cuối mùa thu 

Mẹ của anh 

ÔN TẬP BÀI 1: THƠ VÀ TRUYỆN THƠ 

TIẾT: SÓNG 

01 

HIỂU BIẾT CHUNG VỀ TÁC GIẢ, TÁC PHẨM 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

LÀM VIỆC CÁ NHÂN 

Các em hãy dựa vào kiến thức đã học về văn bản Sóng và trả lời câu hỏi sau: 

Trình bày một số hiểu biết của em về tác giả 

Trình bày hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm 

1. Tác giả

Xuân Quỳnh (1942 – 1988) 

• Quê quán: Làng La Khê xã Văn Khê tỉnh Hà Tây. Nay thuộc quận Hà Đông, Hà Nội.
• Cuộc đời đa đoan với nhiều thiệt thòi, lo âu, vất vả, luôn khát khao tình yêu, gắn bó hết mình với cuộc sống.
• Hồn thơ của bà là cái “tôi” giàu vẻ đẹp nữ tính, rất thành thật, giàu đức hi sinh vị tha.
• Là nhà thơ tiêu biểu cho lớp nhà thơ trẻ chống Mỹ cũng là nhà thơ nhữ đáng chú ý của nền thơ ca việt nam hiện đại.
• Phong cách thơ là tiếng lòng của tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn vừa hồn nhiên, vừa chân thành đằm thắm, da diết khát vọng về hạnh phúc đời thường.

1. Tác phẩm

Bài thơ được sáng tác năm 1967 và in trong tập Hoa dọc chiến hào (1968). 

1. Bố cục : 3 phần

Phần 1: Khổ 1+2 

Sóng đối tượng cảm nhận của tình yêu 

Phần 2: 5 khổ tiếp theo 

Sóng tâm hồn em và những trăn trở về tình yêu 

Phần 3: 2 khổ còn lại 

Khát vọng  yêu mãnh liệt của nhân vật em 

02 

NHẮC LẠI KIẾN THỨC BÀI HỌC 

Hoạt động nhóm: Cả lớp chia thành 3 nhóm (mỗi nhóm trả lời 3 câu hỏi), đọc lại văn bản Sóng và trả lời các câu hỏi sau: 

oTrong 2 khổ thơ đầu, hình tượng sóng xuất hiện như thế nào? 

oTác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào để thể hiện khát vọng tình yêu của mình? 

oHình tượng sóng gợi lên những suy nghĩ gì về tình yêu? 

oNỗi nhớ trong tình yêu được thể hiện như thế nào qua hình tượng sóng? 

oHai khổ cuối tác giả đã thể hiện khát vọng của người phụ nữ trong tình yêu như thế nào? 

oHình tượng bao trùm, xuyên suốt bài thơ là hình tượng “sóng”, được gợi tả với những biểu hiện khác nhau. Hãy chỉ ra những biểu hiện đó. 

1. Sóng – đối tượng cảm nhận tình yêu

Mở đầu bài thơ là một trạng thái tâm lý đặc biệt của tâm hồn khát khao yêu đương. 

Diễn tả cụ thể trạng thái khác thường, vừa phong phú lại vô cùng phức tạp: dữ dội – dịu êm/ ồn ào – lặng lẽ. 

Hai trạng thái đối cực của sóng thể hiện sự phức tạp của đời sống và tình yêu. 

Quy luật của sóng: xưa – nay à vẫn thế. 

Quy luật của tình cảm: tình yêu luôn là khát vọng muôn đời của tuổi trẻ. 

Sóng như tình yêu lúc mãnh liệt, cuồng nhiệt khi thì dịu êm sâu lắng. Tồn tại vĩnh cửu cùng tình yêu và tuổi trẻ. 

1. Sóng tâm hồn em và những trăn trở về tình yêu

vKhổ 3 – 4 – 5 

Tác giả đặt ra câu hỏi rất con gái, nhẹ nhàng  “Sóng bắt đầu từ gió/ Gió bắt đầu từ đâu?” 

Một hiện tượng tâm lí rất thông thường trong tình yêu. 

Người đang yêu rất hiểu về tình yêu nhưng đồng thời vẫn luôn luôn tự hỏi không biết thế nào là tình yêu. 

• Tác giả có một cái lắc đầu vô cùng dễ thương “em cũng không biết nữa” cũng như tình yêu, nó đến rất bất ngờ tự nhiên.
• Khổ thơ thứ 5: tác giả thể hiện nỗi nhớ mãnh liệt à bao trùm lên cả không gian “dưới lòng sâu…. Trên mặt nước…”.

Bày tỏ tình yêu một cách chân thành, tha thiết mà mạnh dạn và mãnh liệt. 

vKhổ 6 – 7 

Thể hiện lòng chung thủy của người con gái trong tình yêu 

khẳng định khoảng cách dù có ra bao nhiêu thì lòng người lại chung thủy bấy nhiêu. 

Những từ cụ thể như: dẫu xuôi”, “dẫu ngược”, “phương bắc”, “phương nam”… 

Dù đi đâu, xuôi ngược bốn phương thì em cũng sẽ chỉ hướng về một phương anh. 

1. Khát vọng tình yêu mãnh liệt của nhân vật em

Những cụm từ “tuy dài thế”, “vẫn đi qua”, “dẫu rộng” à chứa đựng những lo âu 

Song nhà thơ vẫn luôn tin tưởng ở tấm lòng nhân hậu và tình yêu chân thành của mình sẽ vượt qua tất cả như áng mây kia như năm tháng kia. 

Một loạt hình ảnh thơ ẩn dụ tạo thành hệ thống tương phản đối lập 

 ...